Orhan Kemal’in babası 10 Ağustos 1889 doğup 21 Temmuz 1949 tarihinde vefat eden milletvekilliği ve bakanlık yapmış Abdülkadir Kemali Bey, annesi 1889’da Adana doğmuş 1961’de yine burada vefat etmiş rüştiye mezunu Azime Hanım’dır. Orhan Kemal, 15 Eylül 1914'te Adana'nın Ceyhan ilçesinde doğmuş, babasının siyasi baskılardan dolayı 1931’de Suriye'ye gitmek zorunda kalması ile orta öğrenimini yarıda bırakmış ve Suriye'de bulaşıkçılık başta olmak üzere matbaa işçiliğine kadar birtakım işlerde çalışmıştır. Kısa süre sonra ailesinden ayrı olarak Türkiye’ye dönmüş ve Adana'da çırçır fabrikalarının çeşitli kademelerinde çalışmıştır. Buradaki gözlemleri daha sonra romanlarına yansımıştır. Rahşan Yıldız Eyigün’ün “Orhan Kemal’in Hayatı, Eserleri ve Orhan Kemal Uyarlamalarının Türk Sinemasındaki Yeri” başlıklı tezine göre; Ekonomik bunalım yaşayan kişilerin dramını ve kırsal kesimdeki insanların toplumsal şartlar altındaki ezilmişliklerini anlatması yönüyle önemli bir romancımızdır. Eserleriyle, toplumsal yaşamımızın değişim dönemlerini birey-toplum ilişkileri çerçevesinde gerçekçi bir biçimde dile getiren, ırgatlardan işçilere uzanan, kimi zaman çalışanları, kimi zaman işsiz insanları konu edinen, ekmek kavgası veren yoksul kesimin yaşamını anlatan Orhan Kemal, çağdaş Türk edebiyatında özgün bir yer edinmiştir. Orhan Kemal şiir, roman, öykü, oyun ve senaryo olmak üzere farklı türlerde eserler vermiştir. Onun romanlarında küçük adamların hayatları, alt gelir grubunun meydana getridii mahalllerde teşekkül eden sosyal yapı, farklı coğrafyalardan gelmiş insanların dünyası ve onların hayata tutunma çabalarını görmek mümkündür...devamı

Sufiler, kulluk bilincini olabilecek en üst noktaya taşıyarak dinin sadece yükümlü oldukları amelleriyle yetinmeyip dini hayatlarının her safhasına taşımayı amaçlamışlardır. Allah’a yaklaşmak en ulvi amaçları olduğundan, meselelere hakikat nazarından bakmaya çabalamışlardır...devamı

Hayat bir evin etrafında topluca dönerdi bir zamanlar. Evin etrafında şekillenen anlatılar, yaşantılar, ev sahibi olmak, ev-lenmek eski zamanlara yönelik bir nostaljiye dönüşüyor artık. Yaşam koşulları ve değişen yeni nesil tercihler... İkisi de iç içe girerek kendi gerçekliğini dayatıyor. Bu yüzden taşınmak ve ev sahibi olmanın anlam dünyası başkalaşıyor...devamı

Bir karanlığı kiraladık diye düşündüm, evi tutarken. İçinde oturduğumuz evden çıkmamız istendiğinde bebeğim henüz 4 aylıktı. Taşınmak her türlü zor olacaktı bizim için. Babam ve eşim, bir sokak ötede, orta katta bir apartman dairesi için benden evvel gidip emlakçıyla görüştüler. Müstakbel ev sahibemizle neredeyse anlaştılar ve telaşla eve gelip beni aldılar. Evin ilandaki fotoğraflarında her oda hınca hınç eşya doluydu. Elli yıl öncesinin mobilyaları. Zevkli ama eski. Perdelerin güneşlikleri kapalı. Balkon demiri sürgülü. Salondaki koltukların üzerine beyaz çarşaflar atılmış. Evin içinde zaman da yaşam da durmuş, belli. Mutfak karanlık, salon karanlık, hol karanlık.....devamı

Atalarımız, ev alma komşu al, demiş. Komşularla çevrili bir ev sahibi olmak en iyi, komşusuz bir kiracı olmak en kötü durumsa; arada yer alan iki konumdan ilki olan iyi komşularla çevrili bir yerde kiracı olmayı, ikincisine yani komşusuz bir yerde evin sahibi olmaya tercih etmişler. Kenar mahalle duvarlarına “semt bizim ev kira” yazanlar da bir semte duyulan aidiyetin ev sahipliği karşısındaki önceliğini vurgular. Nitekim, bırakın ev sahibini, kiracı bile olamayan evsizin toplumsal konumunu anlamaya çalışırken, komşuluk ve semt aidiyeti gibi hususlar gündeme gelir. Evin fiziksel, mekânsal uzantısı apartman, muhit, mahalle ve semtse; sosyal uzantısı da onu çevreleyen ilişkiler ve komşulardır. Gerçekten de evsizliğin temel bir boyutu, bir an sosyal çevreden, insanlardan örülü bir ağdan, yardımlaşacak kadar derin ve olumlu toplumsal ilişkilerden yoksun kalmaktır. Göz aşinaları, tanıdıklar hep vardır, “arkadaşlar iyidir” ama.....devamı

İçindeki şartlar ne kadar zorlaştırıcı olursa olsun ev, insanın ruhsal dünyasında güvende olmayı temsil ediyor. İçerideki şartların ne kadar olumsuz olduğundan bağımsız bir biçimde, söz gelimi bir çocuk evde suistimallere uğrasa dahi, “Seni evden atarım.” tehdidi karşısında daima dehşet duyar. Çünkü ev, yuva; kendi nesnelliği ve daimi üyelerinden bağımsız bir şekilde insan ruhunda sevecen bir lokasyonda biçimlenmiştir...devamı

Gerçekçi olmaya çabaladığımız gibi insan olmamızın bir gereği olarak bazen de hayal kurmak isteriz. İnsanı zinde tutma noktasında iyi bir şeyler yapmaya, ideallerine erişmek için gayret etmeye biraz da hayalleri eşlik eder. Ve insan olarak bizler hem birey hem topluluk hem de bir millet olarak zaman zaman mistik olana da yöneliriz. Zira mistik olanda kendi hikâyemizi bulur, aidiyet duygularımızı güçlendirmek için bizi de içine alan grubumuz ya da milletimizin masal ve hikâyelerinden güç devşiririz. Diğer bir deyişle, dayanak aradığımızda hayallerimize efsanelerimizi ve beslendiğimiz hikâyelerimizi yoldaş ediniriz...devamı

Hayatta ağırlıklı bir yeri olan kötülük her zaman sanata konu olabilir, beri yandan habis bir sanat edebiyattan da söz edilebilir. “Sevdiğim şeyi mahvetmeli, mahvettiğim şeyi sevmeliyim” diye yükseliyor metalik şarkı; “İyi kötüdür kötü iyi, siste pis havada buluşalım” diye bağrışıyor Macbeth’in üç cadısı...devamı

Tarihin hemen her döneminde karanlık temalar ve korkunç sahneler sanatsal ifade aracı olarak değerlendirilmiştir. Antik Roma mozaiklerinde gladyatör dövüşleri, Orta Çağ fresklerinde cehennem tasvirleri ya da Rönesans resimlerindeki vahşi mitolojik hikâyeler bu duruma örnek oluşturur. Dante Alighieri’nin İlahi Komedya’sı, Hieronymus Bosch’un “Dünyevi Zevkler Bahçesi” ve Shakespeare’in trajedileri de kötülüğün sanattaki yolculuğunu yakından izlemek isteyenlerin ilk başvuracağı eserlerdir...devamı

İtalyan sanatçı Maurizio Cattelan’ın ikonik hâle gelen ve bir muzun duvara bantlanmasından oluşan “Comedian” adlı eserini, New York’taki Sotheby’s müzayedesinde 6,2 milyon dolar vererek kripto para platformu TRON’un kurucusu Justin Sun satın almış, ardından da eserdeki muzu yemişti. Peki bu da vandallık değil mi?..devamı