Güney Afrika Müslümanları arasındaki ayrılık ve cehaleti gidermek üzere Halife Abdülaziz tarafından gönderilen Ebubekir Efendi, bölgede İslâm’ın yayılmasına önemli katkılar sağlamıştır. Vefatından sonra Ebubekir Efendi’nin yetiştirdiği öğrenciler Güney Afrika’da İslâm için çalışmaya devam etti. Yüzlerce Afrikalı 1911 Trablusgarb ve 1912 Balkan Savaşlarında savaşmak için Osmanlı’…

Osmanlı padişahlarının yanı sıra hanedanın hanım üyeleri de Kudüs’te hayır kurumları inşa ettirmişlerdir. Haseki Hürrem Sultan, 1552’de Kudüs’ün manzarasını şekillendiren Filistin’in en büyük imaretini, Haseki Sultan İmarethanesi’ni yaptırmıştır. Günümüzde hâlâ ayakta duran imarethane, bölge halkına karşılıksız aş dağıtmak, gençlere meslekî eğitim vermek gibi işlevlerini devam ettirm…

Osmanlı hat sanatının temel taşlarından biri olarak kabul edilen Hattat Şeyh Hamdullah, 1436 yılında Amasya’da doğdu. Babası Şeyh Mustafa Dede, bir mutasavvıf ve önemli bir âlimdi. Aile ortamı, Şeyh Hamdullah’ın manevi ve sanatsal gelişiminde etkili oldu. Çocukluğundan itibaren iyi bir eğitim almış ve özellikle hat sanatına olan ilgisi genç yaşlarda belirginleşti. Amasya, dönemin kültürel merkezlerinden biri olduğundan, Şeyh Hamdullah burada hat sanatınd…

Osmanlı Devleti döneminde bu topraklarda yaşamış ya da bir şekilde yolu düşmüş Batılı tarihçiler ve seyyahlar, kitaplarında Osmanlı toplumunun üstün ahlakından hayranlıkla bahsediyorlar. Peki, nasıl oldu da üstün Türk ahlakını kaybettik?

Parry’nin zamanına dek on beş bin dizeden oluşan bir destanın henüz yazının kullanılmadığı bir kültürde tek seferde kompoze edilemeyeceği, bunun bir tek ortak bir çabayla veya yazıyla mümkün olacağı düşünülüyordu.

Kudüs halkı istedi, Osmanlı tayyareleri havalandı. Bu uğurda üç hava şehidi verildi. Kudüs semalarında ve üç kıtada ay yıldızlı bayraklar dalgalandı.

İlk toprak kazanımlarından itibaren Osmanlılar Anadolu’dan aileler getirip iskân etmiş ve Niğbolu Savaşından sonra göç ve iskân faaliyetleri hız kazanmış, nihayetinde Bulgaristan, Müslüman beldesine dönüşmüştür. 16. yüzyıla gelindiğinde Vidin ve Rusçuk dışındaki tüm şehirlerde Müslüman ahali Hristiyan ahaliyi sayıca geçmiş, Osmanlı Devleti'nden bağımsızlığın kazanıldığı dönemde Müslüman nüfusun 1 milyon 600 bin civarında olduğu ve bu rakamın ülkedeki Hristiy…

Sultan II. Abdülhamid'in 1894 yılında Britanya ve adalarının şeyhülislamı olarak görevlendirdiği Abdullah Quilliam, 1887'de İngiltere'deki ilk cami ve medrese olan Liverpool İslâm Merkezi'ni kurdu. Quilliam, 1896'da, "âlim" sıfatıyla verdiği ilk fetvasında, Mısırlı Müslümanların İngilizlerin safında, Sudanlı Müslümanlara karşı savaşmasının haram olduğunu söyledi. Viktorya döneminde aralarında yazarların ve soyluların da olduğu 600'e yakın İngiliz'in Müslüman olmasına vesil…

Safevîler bir siyasî organizasyon olarak değil, bir tarikat olarak kuruldu. Şeyh Safiyüddîn-i Erdebîlî’nin kurduğu bu tarikatın asıl misyonu Moğolları İslâmlaştırmaktı.

İspanya Krallığı'nın hâkimiyetine giren Endülüs (İber Yarımadası) topraklarında varlık mücadelesi veren Moriskolar yaklaşık 100 yıl boyunca din temelli oluşan kimliklerini kaybetmemek için silahlı mücadele, İslâm dini kurallarını ve geleneklerini gizlilikle sürdürme gibi çeşitli yollara başvurmuşlardır. Dönemin şartlarından dolayı hem İspanya Krallığı hem de Moriskoların ortaya koyduğu mücadele, iki taraf için de istenildiği gibi olmayınca süreç Moriskoların sürgünü…

Geçmişi ayrıntılarıyla bilmek, geleceğimizi güçlü şekilde inşa eder. Dedelerimizin tarihe şan veren zaferlerini öğrenmekse bizlere büyük bir gurur tablosu sunar. Bu satırlar, 800 akıncının 70 bine karşı verdiği destansı mücadeleyi anlatıyor. Ey genç arkadaş! Şimdi gel, hep birlikte Balkanlardaki Türk akıncılarının büyük Çirmen Zaferi’ni hatırlayalım.

Osmanlı Devleti ile Rusya arasında, 15. yüzyılın ortalarından 20. yüzyılın başlarına kadar 12 kez savaşla sonuçlanan çetin bir mücadele yaşandı. Bu savaşların çeşitli tarihsel sebepleri vardır. Özellikle son 100 yılda Rusya’nın güttüğü Panslavizm politikası, bu sebeplerden biri sayılabilir. Rusya için utanç haline dönüşen 1853’teki Kırım Savaşı’nda Osmanlı ve müttefiklerine karşı alınan yenilgiden sonra Çarlık yönetimi yalnızca ordusunu modernize etmekle kalmadı; aynı zama…

Sürekli ilerlemeyi ve yayılmayı büyük Roma hayali ile birleştiren İtalya'nın, Birinci Dünya Savaşı'nda büyük pastadan pay kapmak için gözüne kestirdiği yer Osmanlı’nın Afrika'daki son vatan toprağı olan Trablusgarp oldu. Ancak, Trablusgarp içlerine doğru ilerleyen İtalyanlar karşılarında Türk subaylarının emri altında örgütlenmiş yerel halkın sert direnişini buldu. Yerel mücadelede Osmanlı’nın yanında yer alan Senusiler İtalyanların aksine direnişi yalnızca bir vatan …

İran’da bugüne kadar kurulan en güçlü devlet olan Safevîleri kuran Türkler’di. Sonrasında zayıf bir idare de olsa İran’a düzen getiren hanedanlık da yine Türklerdi ve üstelik Kaçarlar, Anadolu’nun bağrı Yozgat’tan çıkıp gelmiş yirminci yüzyılın ilk çeyreğine kadar varlıklarını sürdürmeyi başarmışlardı.

Merkeziyetçi bir yönetim anlayışına sahip olan Osmanlı Devleti’nde Divan-ı Hümâyun en önemli devlet işlerinin görüşüldüğü birimdir. Hiçbir İslam devletinde Divan-ı Hümâyun ayarında bir yapılaşma yoktur. Bu durumun en önemli sebeplerinden biri İslamiyet öncesi Türk dünyasında “Kurultay” adı verilen devlet toplantılarıdır. Türkler İslamiyet’i kabul ettikten sonra bu toplantıları devam ettirmiş olup en olgun seviyesine Osmanlılar devrinde ulaşmıştır.

Müslümanların birlik ve beraberliğinin sembolü olan Hilâfet makamı, 3 Mart 1924 tarihinde ilga edilmişti. Bir devletten bir diğerine yüzyıllardır devamlılığı sağlanan böyle bir makamın sonlandırılmasının ardından tekrar tesisi yolunda çok sayıda teşebbüs olsa da Hilâfet ortadan kaldırıldığı günden beri ihyâ olamamıştı.

Osmanlı Devleti’nin Oran’daki beylerinden Muhammed Bin Osman el-Kebir, 1792’de, bir kısmı Merînî Sultanlığı'ndan, bir kısmı da İspanyollardan kalma eserlerin yer aldığı 5,5 hektarlık alanda Bey Sarayı'nı inşa ettirdi.

İnsan zihninin özellikle karmaşık meseleler karşısında başvurduğu dönemlendirme günlük hayatımızda bile zihnimizin müracaat ettiği bir metotken devreye dönemlerin, asırların, yılların girdiği tarihi aydınlatma mevzusunda hiç şüphesiz büyük bir ihtiyaç haline gelir. Zaten bu mevzu ile alakalı yazıp çizenlerin, bu meseleye kafa yoranların da ortak kanaati dönemlendirmenin gerekliliği iken, tartışmalara neden olan fikir ayrılıklarının olduğu nokta genel itibarıyla döneml…

19. yüzyılın ilk yarısında İzmir’de yaşayan Hacı Ali’nin hayatı, ABD’nin deve ithal etmek için Osmanlı İmparatorluğu’nun kapısını çalmasıyla tamamen değişti. “Deve Fezlekesi” kararıyla Amerika’ya giden Hacı Ali, artık Amerikan ordusu için gönderilen develerin bakıcısı olacak ve Amerika’da bir halk kahramanına dönüşecekti.

Osmanlı Devleti’ni ve dönemindeki uluslararası gündemi, çıkardığı isyanlarla uzun süre meşgul eden Mehmet Ali paşa, bunun yanı sıra “Mısır modernleşmesi”ndeki kurucu rolüyle de yakın dönem Ortadoğu tarihinin en önemli simalarındandır. Kavalalı, eli kırbaçlı yönetim tarzı ve bazı uygulamaları nedeniyle bazı tarihçiler tarafından “son firavun” olarak adlandırılsa da Mısır’ın daha sonraki yöneticileri onun son olmadığını göstereceklerdi.

Okyanusa kıyısı bulunmayan küçük bir devletten Akdeniz ve Basra'daki başarıları yoluyla Hint Okyanusu'na açılan Osmanlı İmparatorluğu'nun açık denizlerdeki inişli kalkışlı serencâmı, beraberinde yeni kapıları aralayacaktı.