2024 yılı, Türkiye ekonomisi için karmaşık dinamiklere sahip bir yıl oldu. Ülke, deprem felaketi sonrasında büyük bir yeniden yapılanma süreciyle karşı karşıya kalırken, ekonomik dengeyi sağlamak ve sürdürülebilir büyümeyi sağlamak için farklı alanlarda zorluklarla mücadele etmiştir. Bu yazıda, 2024 yılı bütçe gelir ve giderleri, faiz dışı bütçe açığı, cari açık, dış ticaret açığı, enflasyon…

Bir vergi sisteminin başarısı, “adalet” ve “etkinlik” ilkelerine ne derece uyum sağladığıyla ölçülebilir. Türk vergi sistemi de bu iki temel unsur etrafında bir süredir yoğun şekilde tartışılıyor. Son birkaç yıldır vergi kanunlarının gerekçelerinde sıklıkla kullanılan “vergilemede adalet ve etkinliği artırmak...” ifadeleri adeta bir klişeye dönüştü.

Küresel ticaretin bel kemiği olan lojistik sektörü, 2024 yılında krizlerin gölgesinde yeniden şekillendi. Kızıldeniz Krizi ve jeopolitik gerilimler, taşımacılık maliyetlerini artırırken dünya ticaretinde rotaları değiştirdi. Pandemiden bu yana süregelen navlun fiyatlarındaki dalgalanmalar, 2024’te derinleşerek hem deniz hem de karayolu taşımacılığı üzerinde büyük bir yük oluşturdu.

Türkiye ekonomisinde 2024 yılının genelinde en çok konuşulan konuların başında sanırım enflasyon geliyor. Zira Türkiye bir yandan yüksek enflasyonu yaşarken diğer yandan da dezenflasyonu tesis etmeye yönelik ekonomi politikalarının etkilerini ve yan etkilerini de gördü. Uygulanan sıkılaştırma programının para politikası ayağında politika faizi yüzde 50’ye kadar çıktı ve bununla bağlı olarak da mevduat faizlerinde yakın dönemin rekor seviyeleri görüldü.

82 binden fazla uluslararası şirketin faaliyet gösterdiği Türkiye, küresel çapta doğrudan yatırımların azaldığı bir dönemde uluslararası doğrudan yatırımları yüzde 12 oranında artırmayı başardı. Türkiye 2023’te Fransa, İngiltere ve Almanya'nın ardından Avrupa’nın en fazla uluslararası doğrudan yatırım çeken 4’üncü ülkesi oldu. 2023 Haziran ayından bu yana da doğrudan yatırımlarda yeniden artış yaşanmaya başladı. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı Ahmet…

10’ncu sürdürülebilir gıda zirvesi, TÜGİS ve sürdürülebilirlik akademisi iş birliğiyle İstanbul'da düzenlendi.

Bildiğiniz üzere yüksek enflasyon, KKM’ye rağmen hızla artan kur, rezervlerdeki riskli tablo ve ödemeler dengesi bilançosundaki sorunlu dönemin ardından ekonomi yönetimi oldukça sert diyebileceğimiz bir sıkılaştırma programına başladı. Bu programın en önemli saç ayaklarından birisi TL’nin reel olarak değerli kalması. Bu bakımdan TCMB’nin bir yandan politika faizini sert bir şekilde artırdığı diğer yandan da miktarsal sıkılaştırma adımlarını devreye soktuğu bir dön…

Bildiğiniz üzere 2023 yılındaki genel seçimlerin hemen ardından iş başı yapan Mehmet Şimşek liderliğindeki ekonomi yönetimi, özü TL’nin reel olarak değerli kalmasına bağlı ciddi bir sıkılaştırma programı uygulamaya başladı. Bu programın ana amacı enflasyonu kalıcı olarak tek haneli oranlara düşürmek olarak açıklandı ve tüm yan etkileri göz önünde bulundurularak para politikasının sıklaştırıldığı ve 6 şubat Kahramanmaraş merkezli depreme rağmen bütçe açığını…

Türkiye, ithalatı azaltma ve yerli üretimi teşvik etme hedefi doğrultusunda aldığı tedbirlerle dış ticaret açığını önemli ölçüde daraltıyor. Ticaret Bakanlığı tarafından uygulamaya konulan yatırım, üretim ve ihracat zincirini destekleyen politikalar sayesinde ithalat azalırken, yerli üreticilerin küresel rekabette daha güçlü bir konum elde etmesi sağlanıyor. Özellikle tekstil, otomotiv, demir-çelik, plastik ve alüminyum gibi kritik sektörlerde alınan önlemler, ithal ürünlerin ye…

Orta Vadeli Program (OVP), Türkiye’nin ekonomik ve sosyal politikalarına yön veren stratejik bir plandır. Üç yıllık bir perspektifle hazırlanan bu program; büyüme, istihdam, enflasyon, ödemeler dengesi ve kamu maliyesine ilişkin temel hedefleri belirleyerek kamu kurumlarının bütçe süreçlerine yön veriyor. Bu yönüyle sadece kamu sektörüne değil özel sektöre de öngörülebilirlik sağlıyor.

Küresel rekabetin en güçlü araçlarından biri olan Ar-Ge, sürdürülebilir büyümenin itici gücü olarak ekonomiyi dönüştürüyor. Türkiye, Ar-Ge harcamalarını GSYH’nın yüzde1,32’sine çıkararak yüksek teknoloji üretiminde dünya sıralamasında hızla yükselirken, HIT-30 programı ile 2030’a kadar 30 milyar dolarlık yatırım hedefiyle küresel inovasyon liderlerinden biri olmayı amaçlıyor.

Türkiye, son yıllarda teknoloji alanında birçok gelişmeye şahitlik etti. Savunmadan akıllı cihazlara, bilgisayarlardan teknolojik ev aletlerine ve otomotive kadar birçok alandaki başarı, Cumhuriyet’in 100’üncü yılına damgasını vurdu. İmalat sanayisinde orta yüksek ve yüksek teknolojili ürün ihracatı 2023'te 97,2 milyar dolara kadar ulaştı. Geçtiğimiz sene dünya pazarlarında teknolojinin birçok alanında daralmalar yaşanırken, Türkiye’de ise büyüme kaydedildi.

Türkiye’nin 2018’deki kur saldırısının ardından öncelediği ekonomi modelinde meyveleri toplama zamanı artık. Yatırım, üretim ve ihracattan ödün vermeden sürdürülen politikaların sonuçları ortaya çıkmaya başladı. Büyümeden istihdama, dolarizasyonun azaltılmasından yerli üretimin teşvik edilmesine kadar birçok alanda yaşanan iyileşmeler, Türkiye ekonomisini 1 trilyon dolarlık büyüklüğün üzerine taşıdı.

Genel seçimler sonrası iş başı yapan ekonomi yönetimi ciddi bir sıkılaştırma programı uygulamaya devam ediyor. Programın para politikası tarafında faiz artışları, miktarsal sıkılaştırma ve TL’yi reel olarak değerli tutmaya yönelik adımlar atılırken maliye politikası tarafında ise bütçe açığını azaltma ve cari açığı düşürmeye yönelik düzenlemeler hayata geçiriliyor.

Bir süredir pek de alışık olmadığımız şekilde vergi, sadece ekonomi yönetiminin değil tüm toplumun gündemini meşgul etmeye başladı ve bu durumun yakın zaman değişmesi de pek olası görünmüyor. Bu durumdaki en önemli etkenlerden biri de Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in izlenen ekonomi politikası bağlamında sık sık vergilere yaptığı dikkat çekici vurgular ve atılacağını söylediği adımlardır. Bakan Şimşek'in her açıklaması, yeni bir düzenlemenin veya atıl…

Türkiye ekonomisi dezenflasyonun tesisi için bir süreden bu yana önemli bir sıkılaştırma programı ile ilerliyor. Elbette sıkılaştırmanın içeriği ve dozu zaman içerisinde politika değişimleri ile güncelleniyor ancak sıkılaştırmanın en çok görünen kısmı ağırlıklı olarak faizlerde görülüyor. Hatırlayacağınız üzere genel seçimlerin ardından ekonomi yönetiminde yaşanan değişikliğe merkez bankası yönetimi değişimi eşlik etmiş ve yeni yönetim hızlı bir şekilde politika faizini ar…

Son yıllarda küresel ihracattaki payını artıran Türkiye, ürün ve pazar çeşitliliği ile de dikkat çekiyor. İhracatta eşdeğer ürün sayısı en yüksek 4’üncü ülke olan Türkiye, pazar çeşitliliğinde ise 2010’dan bu yana lider durumunda. Ülkenin üretim gücünü ortaya koyan bu veriler, Türkiye’nin akıllı uzmanlaşma konusunda da potansiyeli olduğunu gösteriyor.

Türk ekonomisinde 2018 yılından itibaren fırlayan enflasyon şu anda ekonomi yönetiminin bir numaralı gündemini oluşturuyor. Mevcut ekonomi yönetimi enflasyonun düşürülmesi için ana politika aracı olarak faizlerin yükselmesini ve bankaların kredi musluklarının kısılması yolunu seçti. Bu sayede, iç talebi düşürmek ve satıcıların fiyat artışı gücünü kırmayı amaçlıyor. İç talebin diğer önemli aktörü olan kamu kesiminin de harcamalarının kısılması öngörülüyor.

Türkiye’ye yönelik uluslararası doğrudan yatırımlar (UDY) 2023 yılını 10,6 milyar dolarla tamamladı. 2024’e ilişkin beklentiler ise oldukça yüksek. YASED başkanı Engin Aksoy, önümüzdeki 6 ay içerisinde Türkiye’deki iş ve yatırım ortamında makroekonomik istikrar ve düzenleyici çerçevede iyileşmelerin yaşanması durumunda, uluslararası yatırımcıların 18,6 milyar dolar ilave yatırım potansiyelleri olduğunu belirtiyor.

6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş merkezli ‘asrın felaketi’ olarak nitelendirilen tarihin en büyük depremlerinden biri yaşandı. 11 ili etkileyen ve binlerce vatandaşın hayatını kaybettiği depremde, bölge ekonomik olarak da büyük yıkıma uğradı. Şehirlerdeki ekonomiyi vuran depremin ardından geçen bir yıllık süreçte her şehrin toparlanma süreci ise farklı seyretti.

Türkiye ihracatta rekorlar kırmaya devam ederken, ihracatta kg değerini de 1,6 dolara, küresel ihracattan aldığı payı da yüzde 1,06’ya yükseltti. Türkiye, küresel ekonomide rolünü güçlendirmek ve sürdürülebilir kalkınma için 2,5 dolarlık orta vadeli hedefini ise koruyor. Ar-Ge harcamasını 2022 yılında 198 milyar TL’ye taşıyan Türkiye artık bu yatırımların meyvelerini almaya başladı. savunma sanayide hayali kurulan projeleri bir bir hayata geçiren Türkiye, yüksek tekn…

Küresel ekonomi 2023’te beklenilenden daha iyi bir performans gösterdi. Pandeminin etkilerini üzerinden atan dünya, enflasyonla mücadele savaşında sona yaklaşsa da yeni senenin gündeminde belirsizlikler var. Türkiye’de ise yıl boyunca temel hedef enflasyon ile mücadele ve liranın değer kazanması olacak.

2024 yılında bir yandan enflasyonla mücadele ederken bir yandan da üretimin, istihdamın ve ihracatın önceliklendirildiği politikaların bir denge içinde götürülmesini önemsiyor ve gerekli buluyoruz.