İnsan, göklerin, yerin ve dağların yüklenmekten kaçındığı yüce emaneti taşımayı kabul etmiş, Yaratıcı’nın halifeliği ile taltif edilmiş ve bu yüzden de mükerrem kılınmış bir fıtrat üzere yaratılmıştır.

İslâm dini özelinde konuşulduğunda, dini ve peygamberi bilmeyi sadece “siyer, megâzî, meâl, şemâil vb. okumak ve bunları, olduğu gibi sorusuz, sorgusuz, ‘ama’sız kabul etmek” olarak değerlendirmek makul ve mümkün değildir.

İslâm dini özelinde konuşulduğunda, dini ve peygamberi bilmeyi sadece “siyer, megâzî, meâl, şemâil vb. okumak ve bunları, olduğu gibi sorusuz, sorgusuz, ‘ama’sız kabul etmek” olarak değerlendirmek makul ve mümkün değildir.

Sonra kış gelince karıncalar saklanır, toprağın altına Herkes bir önlem almıştır, o hariç O hep iyiyi, güzelliği yaşamış; Özgürlüğe dalıp çıkmış, yalnız özgürlüğe; Öbürleri hep gerçekçilik taslamış Ama o hep gerçeği aramış, Gerçeği aramağa çağırmış Ve gerçeği yaşamış. “Ağustos Böceği Bir Meşaledir”, Sezai Karakoç

Nasip, Allah'ın bir kimse için önceden takdir ettiği, onun hayat yolculuğunda karşılaşacağı imkanlar, fırsatlar ve deneyimler bütünüdür. Hayatın belirsizlikleri ve beklenmedik dönemeçleri karşısında bir inanç ve teslimiyet ifadesidir.

Asaf Halet Çelebi, Ziya Osman Saba gibi saf şairler daha bir yaklaşırlar mistik ve manevi aleme fakat Karakoç’un üst duyarlığı, kültür ve insanı mesele ettiği noktalar bakımından iyiden ayrışırlar. Karakoç yaşayarak yaklaşır bu katmanlara.

Halkına karşı sert ve acımasız şekilde muamele eden bir lider olarak tanınan altıncı Fâtimî Halifesi Hâkim Biemrillah'ın Sünnîlere karşı ortaya koyduğu tavır, İsmailî âlimlerin gözünde bir halifeden çok daha üst bir konuma ulaşmasına neden oldu. Hâkim ile çok yakın ilişkide olan İsmailî âlimler, Hâkim’in oluşturduğu bu algıyı yeni bir dinî yorum ortaya koymak için kullandı. Böylece, özellikle Hamza b. Ali’nin katkılarıyla Dürzîlik inancının temelleri atılmış oldu. Bugün Lübna…

Türkiye gibi bir ülkede yaşamak aslında çok keyifli ve fazlasıyla heyecanlı. Keyifli ve heyecanlı çünkü sevgili memleketimiz bazı “ele avuca gelmez”liklere ve “öngörülemez”liklere sahip. Genel olarak konuşacak olursak; her türlü teorinin gerçekçi kaynağı olarak Batı’dan devşirdiğimiz kavramsal çerçeveyle memlekete bakmaktan tutun da bu toprakların bitmeyen, bir türlü “rayına” oturmayan iç hallerine kadar geniş bir spektrumdaki her bir olgusal durum bizi g…

Dindarın literatürde aşağı yukarı bir tanımı varmış gibi görünse de ve bu tanım iman, ibadet ve ahlakla ilgili bazı dinî ilkeleri tazammun etmekle billurlaşıyor sayılsa da ve mesela imanlı, namazlı abdestli, ahlaklı birisi dindar sayılmanın şartlarını yerine getirmiş kabul edilse de (ki klasik literatürde dindar kelimesinin karşılığı salihtir ve salih, Allah’ın ve kulların haklarını gözeten kişi olarak tanımlanır) sahada durum hiç öyle değildir. Gerçek dindarlık savunucuları (buna gerç…

Kadın dindarlığı ve dindarlık algısındaki değişimin modern kent yaşamında ne kadar farklı biçimlerde tezahür ettiğinin örneği olarak gözlemlediğim iki dini grup özelinde bir araştırma yaptım: Fatih ilçesinin birbirine komşu Çarşamba ve Karagümrük semtlerinde faaliyetlerini yürüten İsmailağa Cemaati ve Cerrahi Grubu.

Din İşleri Yüksek Kurulu tarafından 2019’da “Sosyo-kültürel Değişim ve Diyanet Hizmetleri” başlığı altında toplanan 6. Din Şûrası’nda dikkat çekici bir karar vardı: “Arkalarında birtakım yeni dini akımlar bulunan, sağlıklı yaşam, iç huzuru, denge, kişisel gelişim, iş hayatında başarı gibi söylemlerle kendilerini kamufle eden, dinî ve millî kültürümüze yabancı yapılar hususunda toplumu aydınlatıcı çalışmalar yapılmalıdır.” Toplam 37 maddenin yer aldığı kararlar arasında, diğ…

Son yıllarda dinin bireyin ve toplumun hayatından çekilmesi üzerine araştırmalar ve bu çerçevedeki çalışmalar sıkça gündeme geliyor. Konunun merkezinde ise “sekülerleşme” kavramı yer alıyor. Kavramın tarihsel sürecini ve din sosyolojisindeki yerini daha iyi anlamak üzere Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden Prof. Dr. Halil Aydınalp ile buluştuk. Ülkemizde yapılan saha araştırmalarını, bu araştırmaların meseleye yaklaşımını, din ve dünyevileşme süre…

Bu yazıda 2018 yılında akademik müzakerelerine başlanan, Aralık 2021 ve Mayıs 2022 tarihleri arasında saha araştırmasıyla devam eden “Türkiye İnanç ve Dindarlık Araştırması (TİDA)” olarak Mart 2023’te kamuoyuna sunulan raporun bazı başlıklarını vahiy temelli din açısından değerlendireceğim.