1922'den sonra Mısır kağıt üzerinde bağımsız bir devlet olsa da aslında İngilizlerin hâkimiyeti altındaydı. İngilizlerin Mısır'daki hâkimiyetini sağlayan anlaşma 1956'da biteceği için harekete geçmişlerdi. 1952 yılında İngilizlerin bölgedeki politikalarının işler hale gelmesi için Hür Subaylar Darbesi yapıldı. 1955 yılında Bandung Konferansı'nda Nasır İngilizlere karşı çıkmaya başladı. İngilizler bunun üzerine yeni planlar yapmaya başladı ama Nasır bu sefer kararlıydı. 1955'te İ…

Fransızlar, Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın valiliği sırasında kanalın yapılması için yoğun faaliyetlerde bulunmuştu. Kavalalı Mehmed Ali Paşa, Britanya'nın Akdeniz'deki politikalarına ters olan bu girişime izin vermemişti. ''Mısır'da bir boğazlar meselesi yaratmak istemem'' diyerek gelen tüm teklifleri reddetmişti.

Sokullu Mehmed Paşa Kızıldeniz, Hint Okyanusu, Arabistan, Sudan ve Habeşistan bölgelerini birbirine bağlamak istiyordu. Bundan dolayı bir kanal inşası için teknik analizleri yaptırarak girişimlere bile başlamıştı. Sokullu'nun amacı, Süveyş Kanalı'nı açtırarak Hindistan ticaret yoluna ulaşmak ve Akdeniz ticaretini canlandırmaktı. Kanal vesilesiyle Osmanlı'nın Akdeniz'deki donanması, kolaylıkla Kızıldeniz'e ulaşabilecekti.

Mısırlı işçiler kanal yapımında zorla çalıştırılıyordu. On yıl içerisinde her gün 60.000 işçi kazılarda çalıştırıldı. Uluslararası hukuka göre angarya işçilik yasak olmasına rağmen Mısırlıları karın tokluğuna çalıştırıyorlardı. Şirket çalışanlara maaş vermediği gibi malzeme de vermiyordu. Yetersiz yaşam koşulları ve iş güvenliği tedbirlerinin alınmaması dolayısıyla on binlerce işçi hayatını kaybetti. Prof. Dr. Süleyman Kızıltoprak'ın röportajının tamamı Derin Tarih'in Nisan sayıs…

Akdeniz'i Kızıldeniz'e bağlama fikri İlkçağ'a kadar uzanır. Süveyş Kanalı'nın yapıldığı alan daha önce Süveyş Kıstağı denilen bir kara parçasıydı. Süveyş Kıstağı Asya ile Afrika'yı birbirine bağlarken; Akdeniz ile Kızıldeniz'i ayırıyordu. Günümüzde de Süveyş Kanalı küresel deniz ticaretinin belkemiğini oluşturuyor.

Akdeniz ile Kızıldeniz arasında bir kanal açma teşebbüsü çok eskilerden beri mevcuttu. Osmanlı Dönemi'nde Sokullu Mehmed Paşa'nın bu anlamda girişimleri olmuştu. Osmanlı Devleti'nin Akdeniz'den Kızıldeniz'e hızlıca ulaşmak istemesinin sebebi Portekizlilerin İslam ülkelerine saldırılarına engellemekti. Kanal, Mekke ve Medine gibi mukaddes şehirlerin korunması açısından da oldukça önemli görülüyordu.

19. yüzyılda Osmanlı'nın İngiltere'ye, İskenderiye'den Süveyş'e demiryolu hattı kurma izni verip vermeyeceği sorunu baş göstermişti. Mısır valisinin Osmanlı'dan ayrılma arzusu yeni bir taht oyununun perdesini aralıyordu.

Derin Tarih Nisan ayında ''Dengeleri değiştiren proje Süveyş Kanalı'' kapağıyla çıktı. Akdeniz-Ortadoğu-Afrika üçgenini etkileyen Süveyş Kanalı'nın serüvenini Nisan ayında okuyacağız. Ayrıca yetkin araştırmacı ve akademisyenlerin yazdığı, kapak konusu dışında birçok yazı Nisan sayımızda.

Derin Tarih Nisan sayısı çıktı. Süveyş Kanalı'nın yapılmasıyla Ortadoğu-Akdeniz-Afrika üçgeninde dengeler tümüyle değişmişti. Bu ay, inşası ile ''Dengeleri değiştiren proje Süveyş Kanalı'nı'' ele aldık. Kıymetli yazarların yetkin değerlendirmeleriyle yeni sayımız bayilerde.