2012 yılında ebedî âleme uğurladığımız değerli kültür insanı, tasavvuf musikisi uzmanı, aynı zamanda Derin Tarih dergisinin yazarlarından Nezih Uzel’in Büyük Gazete’nin 9 Kasım 1976 tarihli nüshasında çıkan “Gönül Erleri: Üsküdarlı Nafiz Efendi” başlıklı yazısından ibret dolu bölümleri ilgiyle okuyacaksınız. Hem Nezih Uzel, hem de Nafiz Efendi merhumların ruhları şad olsun diyelim.

1915 sevk ve iskânyasasına giden süreçteErmeni çetecilerinisyan hareketleribölgedeki Müslümanhalka büyük zararlarvermişti. Peki isyanlarneden çıkmıştı? DoğuAnadolu’yu kendilerinehedef seçen çetelerinkanlı girişimleri nasılsonuçlandı? Bankabasıp şehirleri ayağakaldıran isyancılarahangi ülkeler destekvermişti?

İtibar görmek için yaşın ön plana çıktığı, çocuklarıneşya muamelesi gördüğü, hatta geçim derdiyleöldürüldüğü bir ortamda Hz. Peygamber (sav)çocuklara gösterdiği eşsiz şefkat ve sevgiyleCahiliyenin toplumsal değerlerini alt üst etmişti. Zaman ilerledikçe insan hayatı sadece kolay kılmak için sistemler geliştirdi ve çocuk kalbini susturdu. Çağ medeni belki ama insan hala devr-i cahiliy…

Selçuklulardan itibaren Türklerle aynı toprakları paylaşan Ermeniler en itibarlı dönemlerini İstanbul’un fethinden sonra yaşadılar. Osmanlı tarihinde Millet-i Sâdıka olarak siyasetten mimariye, musikiden el sanatlarına pek çok alanda silinmez izler bıraktılar. Diğer azınlıklardan Rumlar ve Yahudilere göre Ermenilerin daha ayrıcalıklı ve itibarlı yaşadıkları, biraz da bu yüzden kendilerine “Milllet-i Sâdıka” denildiği malumdur.

II. Abdülhamid’in Amerika’daki misyoneri Muhammed A. R. Webb’in Türkiye’deki Amerikalı ve Avrupalı gözlemcilerin Ermenilerle ilgili yazdıklarını derleyip 1896’da yayınladığı Ermeni Meselesinden Kim Sorumlu? adlı kitabı Anadolu’da yaşanan Ermeni sorununa ışık tutuyor. Tercümesi ve İngilizce aslıyla birlikte ilk kez neşredilen bu kitaptan tadımlık bir parçayı yine ilk kez Derin Tarih dergisi takdim ediliyor

Halil Solak, daha çok Batılılaşma İhaneti kitabıyla tanınan ve büyük emekle hazırladığı Büyük Türkçe Sözlük ile kütüphanelerimizde yerini alan, Derin Tarih dergisinin müdavim yazarlarından D. Mehmet Doğan ile yeni çıkan kitabını konuştu.

Geçtiğimiz yıllarda TÜYAP Kitap Fuarı’nda düzenlenen“Tarihçilikte Yeni Ufuklar” panelinde Derin Tarih dergisinin yazarları okurlarıyla buluştu. Genel Yayın Yönetmeni Mustafa Armağan’ın moderatörlüğünde Mehmet Genç, Abdülkadir Özcan ve İsmail Kara’nın katılımıyla gerçekleştirilen panelde geçmişten günümüze Türk tarihçiliğinin ahvali değerlendirildi. Mehmet Genç’in tarihçiliğimizin kronik soru(n)larına getirdiği ilginç yorumlarıyla başbaşa bırakıyoruz sizi.

24 Nisan’da Osmanlı Devleti asayişi bozan Ermeni örgütlerinin faaliyetlerini yasaklayan bir genelge yayınladı ve bu örgütlerin mensubu olan bazı Ermenileri tutukladı. Peki Ermeniler “soykırımı anma günü” olarak neden bu tarihi seçti?

Bir zamanların makbul ikramlarındanmış şerbet, o zamanlar yaz-kış ayrımı yapılmadan tüketilir, herkes tarafından da pek bir sevilirmiş. Osmanlı sofralarında yemeğin yanında illa ki bir şey içilecekse mutlaka “hoşâb / hoşaf” ya da şerbet içilirmiş. Sıcak aylarda buzla ya da karla soğutulan şerbet, zamanla Osmanlı mutfağının ‘spesiyalite’lerinden biri hâline gelip zamanla toplumun gündelik hayatına da girmiş.

Kösedağ yenilgisinden sonra gün geçtikçe zayıflayan Anadolu Selçuklu Devleti Sultan Hanı Savaşı’nda Moğollar karşısında hezimete uğradı. Sultan II. İzzeddin Keykavus ve saray halkı Konya’yı Moğollara terk etti. Peki şehri kim geri alacaktı? Selçuklu başkenti Konya’nın işgalden kurtuluşunun akılları durduran hikâyesi...

Toplumların tarihe başvurma sebebi geçmişten ziyade gelecek vizyonuyla ilgili. Tarih bazen gelecekten beklentilerimize göre şekillenir. Avrupa kurduğu birliğin ve refahın devamı için tarihle nasıl mücadele ediyor? Harold James Derin Tarih dergisinde okurları için cevaplıyor.

Dünyada Mustafa Kemal’den başka kendi sözlerini sonradan sansürlemiş bir devlet başkanı var mıdır?

Türk sembol ve motifleri bize neler anlatıyor, öğrenmek ister misiniz? Sembollerin ışığında insanın tekâmül sürecini okuyalım mı beraber? Gelin büyüteçlerimizi çıkarıp işe başlayalım.

Zaman helezonunda farklı ismlerle hikâyelerde başrol bulup sihirli sözleri fısıldayan bir aktör, yeri geldiğinde de zehrini içine akıtan çileli bir meftun olan halka. Zamanla izdivacın modern silahı haline dönüştüğünü söylemeye gerek var mı?