1908 öncesinde Osmanlı topraklarında yapılan grev sayısı92 iken, 2. Meşrutiyet’in ilan edildiği 23 Temmuz’dan o yılınsonuna kadar geçen 5 aylık sürede tam 143 grev yapılmıştır.İşte bu radikal değişim, 2. Meşrutiyet’i Osmanlı işçi hareketleriaçısından kaçınılmaz biçimde milat haline getirir.

Eğer tarihi ve kültürleri anlamak istiyorsak, onların yaşadığı zamana gitmek mümkün olmasa da, olayların geçtiği alanlarda keşif gezileri yapılabilmeli. Tarihsel bilginin bilimsel olabilmesinin en önemli koşullarından biri, olayların geçtiği yer ve mekânların bilinmesidir. Hayalî mekânlarla tarihsel olayları anlatmak mümkün değildir zira. Raif Kaplanoğlu Derin Tarih dergisindeki yazısıyla …

'Ortak din İslam ve ortak vatan Anadolu' faktörü Türkiye'nin toprak bütünlüğünü ve sosyal barışını tehdit eden Kürt sorununun çözümünü kolaylaştıracaktır. Sırf bu nedenle bile 1920'lerin başında yeni bir milletin inşası sürecinde ideal olarak benimsenmiş olan Misak-ı Millî üzerine yeniden düşünmeye değer.

Anadolu'da hangi köyün yanından geçseniz, mutlaka arşa yükselen bir minare görürsünüz. Kimi Söğüt'ün bağrındaki Osmanlı'nın ilk eseri Kuyulu Mescit gibi şirin, kimi Sivas Divriği Ulu Camii gibi heybetli… Farklılıkları ne olursa olsun, bu minarelerin hepsinin gölgesinde bir hikâye bekler bizi. Umur Bey Cami'nin şimdi sadece hikayesi var ..Gazeteci Ali Kuş'un kaleminden Derin Tarih dergisinde.

Bir Osmanlı paşası düşünün ki padişah başındaki sorgucu, belindeki hançeri çıkarıp ona armağan etsin. Daha önce hiçbir vezire yapılmamış taltiflere layık görsün. Böyle bir hadisenin gerçekleşmesine sebep olan başarı ne olabilir ki? Özdemiroğlu Osman Paşa'yı Sultan III. Murad'ın övgü ve hayır dualarına mazhar eden olaylar zincirinde kısa bir tura var mısınız?

Yıldırım Kosova'da Sırpları dize getirip, Haçlı Ordusu'nu Niğbolu'da yenerek Macaristan'ı da imparatorluk topraklarına katmıştı. İstanbul'u yeniden kuşatmışken, karşısına bu defa dindaşı Timur çıkmıştı. Yıldırım'ın Ankara yenilgisi ütopyası olan Türk birliği bozulmuş Osmanlı'nın Avrupa'da ilerleyişini yarım asırlık bir duraklamaya uğratmıştı.

Osmanlı Devletinin tarih sahnesine çıkışı tek bir sebebe indirgenemeyecek kadar çeşitlidir. Sülemiş’in Moğollara karşı gerçekleştirdiği isyan, tarihin bir cilvesi olarak Osman Bey’in Bizans’ı ard arda 3 defa mağlup etmesini sağlamıştı. Birkaç yıllığına da olsa Batı Anadolu'daki İlhanlı baskısını hafifleten isyanı başlatmış olan sevgili Sülemiş'e ne oldu dersiniz? Derin Tarih dergisi genel yayın yönetmeni Mustafa Armağan'ın kaleminden Cihan Devletine açılan kapıda 'Sülemiş İsy…

Jules Verne 20. yüzyıla onu gizemli kılan pek çok eseriyle dikkatleri üzerine çekmiştir. Yaşadığı dönemden 100 yıl sonrasına teknolojik kehanetlerde bulunan eserleri üzerine de incelemeler yapılmıştır. Doç. Dr. Kürşat Demirci Jules Verne'nin hangi tarikatlar üzerinde yükseldiğini Derin Tarih dergisinde kaleme aldı.

Sultan Süleyman’a ‘Kanuni’ unvanının verilmesi kanunname yetkisini kullanarak en fazla sayıda kanunun onun zamanında konulmuş olmasındandır. Kanuni’nin, meşhur Şeyhülislam Ebussuud Efendi’nin fetvalarına dayanarak hazırlattığı kanunnameler, yalnızca o dönemde değil, sonraki dönemlerde de alaka görmüştür. Prof. Dr. Ahmed Akgündüz Derin Tarih dergisinde Kanuni'yi farklı perspektiften kaleme aldı.

Avrupa'da Roxelana olarak bilinen Hürrem Sultan, Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman'ın eşidir. Bir Osmanlı padişahıyla nikahla evlenmiş tek kadın olma ayarıcalığını taşır. Divan şiiri kültürüne sâhib olan Hürrem Sultan ayrıca şâirdir. Doç. Dr. Mustafa Güler popüler dille yozlaşan tarihi gerçeklere mercek tutarak objektif bir “Hürrem” portresi çiziyor.

Kanuni Sultan Süleyman, saltanatın tek varisi olarak Osmanlı tahtına çıktığında cihangirâne bir politika yürüten babası Yavuz’dan güçlü bir iktidar devralmıştı. ‘Büyük Türk’, aldığı eğitim ve kazandığı yönetme tecrübesi ile komuta ettiği dünyanın en güçlü ve etkin orduları sayesinde 16. yüzyılın kendinden en çok bahsettiren hükümdarı olmuştu. Artık o, ‘Karaların Sultanı’ olduğu kadar ‘Denizlerin Hakanı’ydı da.

Derin Tarih dergisinde her ay dosya konusu üzerinden bir kitabı tanıtan Prof. Dr. Mimi Kemal Öke, ZacharyLockman'dan Hangi Ortadoğu? Oryantalizm - Tarih - Siyaset kitabını kritik etti.

İnsanoğlunun yeryüzündeki ilk durağı, şehirlerin annesi, Allah’ın evi Kâbe’yi vadileri arasında saklayan Mekke Müslümanlarca fethedilince sadece Ebrehe’nin ordusundan değil, şirk kanunlarından ve putlardan da kurtulmuştu. İşte bu mukaddes şehrin fetih süreci...