Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu arasında imzalanan iş birliği protokolü çerçevesinde, çocukların masallara kolayca erişebilmesi için "Masal Masal Türkiye" adlı bir mobil uygulama hazırlandı. Uygulama sayesinde çocuklar Türk masallarını illerine veya türlerine göre seçerek okuyup dinleyebilecek.

Küçük çocuklar için yazılan öğretici hikâyeler yetişkin aklın durduğu yere çocuğun bir an önce gelmesi için çabalıyor. Sanki yetişkinler mevcut düşüncelerine ve duygusal olgunluklarına yavaş yavaş ulaşmamışlar gibi... Bilinçli ebeveynlerin kaygılarına rağmen çocuklar hâlâ klasik masalları seviyor. Beş buçuk yaşındaki kızıma öğretici hikâyeleri mi, revize masalları mı yoksa orijinal…

Ejderhaların, aslında hiç yaşamadıklarını söylemenin hükmü nedir? Gökyüzü ejderhaya şahit olmamış mıdır? Ben mezkûr ihtimalin varlığı karşısında fena hâlde ürperiyorum mesela. Dört deniz, yedi iklim, beş bucak boyunca kâinatın bütün masallarına eşlik eden bu görkemli imgenin, yalan acunun mavi göğünde ağzında alevlerle o devasa kanatlarını savurup, şöyle arzı titreterek hiç uçmadığını söyleyebilmek o kadar kolay değil galiba.

Çocukken ne kadar hoşumuza giderse gitsin büyüyünce masallardaki mantıksızlıklar gözümüze çarpmaya başlıyor. Yani bir insan nasıl ayakkabısını düşürüp geri almaz ki ya da bir ayakkabı nasıl sadece tek bir insana uyar?

Masalların içerisinden seçilen pek çok olumlu çıkarım gelecek kuşaklara yol gösteriyor, düşünce ve duygu noktasında toplum içerisinde birliktelik sağlıyor. Ancak detaylı şekilde irdelendiğinde bu metinlerin içerisinde toplumu ve özelde insan tekini olumsuz yönde etkileyen unsurların bulunduğu ve bu unsurların toplum tarafından farkında olunmayan ve giderek büyüyen bir şiddet eğilimine götürdüğü aşikâr.

Bütün bir balo dans ettiği kızı, yüzünden değil de ayaklarından bulmaya çalışan koca yürekli prensin, ülkesi için de çok iyi bir kral olacağını anladığımız masalı dinlerken bu saçmalığı fark edemeyecek kadar küçüktük.

Masal anlatıcısı ve masal terapisti Judith Malika Liberman, yıllardır dünya masallarını yeniden yorumlayarak yetişkinlere anlatıyor. Ancak son iki kitabında çocukların kulağına masallar fısıldıyor. Redhouse Kidz tarafından yayımlanan ilk çocuk kitabı Önce Hayal’den sonra bu kez de Taş Çorbası kitabıyla çocukların karşısına çıkan Liberman, bir köye gelen yabancının öyküsüyle, paylaşmanın, dayanışmanın gücü gibi unutulan güzellikleri bizlere hatırlatıyor. Liberman’la he…

Masallardan bıksaydık, anlatmaktan ve dinlemekten de bıkardık muhtemelen. Oysa insan hâlâ anlatıyor ve dinliyor. Masallardan bıksaydık, romanlarla, oyunlarla, filmlerle de işimiz olmazdı. Çünkü hepsi aynı anlatı geleneğinin farklı mecralardaki yansımaları.

Doğaüstü olaylar, açıklanamayan durumlar, gizem, bilinmezlik, sürprizler, cin ve peri masalları, akılla açıklanamayan olay ya da durumlar, korku, dehşet, merak mucize öykülerinin ana hatlarını oluşturur. Üstkurmaca, kurmaca-gerçek birlikteliği, metinlerarasılık, çoğulculuk, karşıtlıkların biraradalığı, oyunsuluk, tarihe/geçmişe yönelme, masalsı anlatım gibi kurgu tekniklerinden yararlanan yazar postmodern bir masal anlatıcısıdır.

Gündelik hayatında bunca yapay tatlandırıcı kullanan gamer, bir suçlu simulakrıdır aslında. Üstelik Oğuz Atay’dan ilhamla “Tehlikeli oyunlar oynamak istiyor insan ama kılına zarar gelsin istemiyor” kıvamında vicdan azabı çekmek, yakalanmak gibi korkularından kurtulmuştur.

Keçilerle alakalı fena düşüncemi destekleyen şeylerden biri de ilkokulda öğrendiğim bilgiler olmuştu. “Keçi ormanın düşmanıdır, bitki örtüsünü tahrip eder.” cümlesini Hayat Bilgisi kitabımda okuyunca kaşlarımı çatmıştım. Zavallı keçicik bu fotoğrafı çekilirken her gün binlerce okulda, on binlerce öğrencinin kendisine kaşlarını çatarak düşman gibi bakacağını nereden bilebilirdi ki?

Hikayelerle insan sadece kendi benliğini inşa etmez üstelik. Toplumlar da varlıklarını hikayelerle oluştururlar. Mitler, masallar, kıssalar, dedikodu ve efsanelerle kendi kendisini inşa eder toplum. İnsanlar, irili ufaklı hikayelerin etrafında toplanırlar.

Büyüklerin kolaya kaçıp çocukların eline tablet veya telefon sıkıştırması belki günü kurtarır fakat çocuğun geleceği açısından hiç de iyi bir karar değildir. Masal anlatmaktan kaçınmak için mazeret uydurmaya gerek yok.

Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü'nce kenti anlatan "Masallarla Kocaeli" konulu masal yazma yarışması düzenlenecek