5-7 Ocak 1979 tarihlerinde Fransa'nın Karayip Denizi'ndeki Guadeloupe Adası’nda düzenlenen Guadeloupe Konferansı, dünya tarihinin önemli dönüm noktalarından biri olmuştur. Dört büyük Batılı liderin – ABD Başkanı Jimmy Carter, Fransa Cumhurbaşkanı Valéry Giscard d’Estaing, Batı Almanya Şansölyesi Helmut Schmidt ve Birleşik Krallık Başbakanı James Callaghan – bir araya geldi…

İran'da halk ayaklanmasını kanlı bir şekilde bastırmaya çalışan ama bu şekilde ülkede durumun daha da kontrolden çıkmasına yol açan Şah Muhammed Rıza Pehlevî, 16 Ocak 1979’da İran’ı terk etti. Humeynî, bundan iki hafta sonra 1 Şubat 1979 Tahran’a ayak bastığında, kendisini yüz binlerce kişi karşıladı.

4 Kasım 1979 günü, İran’ın başkenti Tahran’daki ABD Büyükelçiliği protestocu öğrenciler tarafından basıldı. Elçiliğin demir parmaklıklı yüksek bahçe kapısını aşarak içeri giren protestocuların amacı, ABD Başkanı Jimmy Carter’ın devrik İran Şahı Muham

16 Ocak 1979 günü Şah Muhammed Rıza Pehlevî'nin ülkeden ayrıldığı gün Tahran'da çekilen bu fotoğrafta da İranlı iki gencin ellerinde tuttukları, Pehlevi hanedanının 50. yıl dönümüne özel basılan ve üzerinde Şah Muhammed Rıza Pehlevî ve babası Rıza Şah Pehlevî'nin resimleri bulunan 100 riyallik banknota, henüz Paris'te sürgünde bulunan Ayetullah Humeyni'nin fotoğrafının yapıştırıldığı görülüyor.

1979 yılında İran’daki devrime öncülük eden Âyetullah Humeynî, 1964 ila 1978 arasında Türkiye ve Irak’taki yaklaşık 14 yıl süren sürgün hayatının başlangıcını Bursa’da yapmıştı. Dini kıyafetler giymesi yasak olduğu için “sivil” haliyle birçok kez fotoğraflanan Humeynî’nin Bursa’daki yaşamı kendisi için birçok ilke sahne olmuştu.

İranlı yazar Bakır Muin (Baqer Moin) tarafından hazırlanan “Son Devrimci – Ayetullah Humeyni” adlı kitap, İran devriminin lideri hakkında derinlikli ve gerçekçi bir çerçeve içeriyor. Kitabı Türk okur için özellikle dikkat çekici kılan şey, Humeyni’nin İran’dan Türkiye’ye sürgüne geldiği yıllarda Bursa’daki ikâmeti sırasında yaşadıklarının anlatıldığı bölümdür.

İran’da 1979 yılından sonra kurulan rejimi ve bu rejimin hususiyetlerini, siyasi irade bakımından ülkenin içinde bulunduğu çıkmazı, ilk defa böylesine az katılımla gerçekleşen son cumhurbaşkanlığı seçimlerini ve daha nice meseleyi İran’ı iyi bilen, orada olup biteni yakından takip eden bir isimle; Anadolu Ajansı Farsça Haberler’den Oğuz Akkar ile konuştuk.

İran Meclisi'nde ve Ayetullah Humeyni'nin türbesi önünde silahlı saldırı düzenlendi. Üçüncü terör saldırısı ise son anda önlendi. 12 kişinin hayatını kaybettiği 43 kişinin de yaralandığı saldırılarda 4 terörist öldürüldü.