Main Nehri ve dev gökdelenleriyle, aynı karenin içinde ayrı şarkılarsöyleyen, sessiz görkemlerle örülmüş bir Alman ruhu. Neşesizgüzellik. Tahtında ekonominin oturduğu sıkıcı bir dükalık. Berlin,Hamburg ya da Münih değil. Frankfurt am Main. Nam-ı diğer Mainüzerindeki Frankfurt. Nehir kıyısına kurulmuş finans kapitalinbaşkenti, şairlerin ve düşünürlerin şehri.

Main Nehri ve dev gökdelenleriyle, aynı karenin içinde ayrı şarkılarsöyleyen, sessiz görkemlerle örülmüş bir Alman ruhu. Neşesizgüzellik. Tahtında ekonominin oturduğu sıkıcı bir dükalık. Berlin,Hamburg ya da Münih değil. Frankfurt am Main. Nam-ı diğer Mainüzerindeki Frankfurt. Nehir kıyısına kurulmuş finans kapitalinbaşkenti, şairlerin ve düşünürlerin şehri.

Goethe aslında birkaç sayfa içinde bütün bir modern iktisat tarihini özetliyor: 1. Modern devlet, bir borç (kredi) devletidir. Temel kredi enstrümanı ise kâğıt paradır. 2. Kâğıt para devlet ile şeytan arasındaki bir akittir. 3. Bu enstrüman çoğaldıkça değersizleşir ve oluşan zararı halk öder. 4. Yeni dönemin hakiki hükümdarı siyasî yönetici değil, ekonomiye, bilhassa paraya hükmedenlerdir.

Şair iktisatçı, fennî sünnetçi kadar kulağı tırmalayan bir tamlama. Şiir gibi ulvî bir sanatla, iktisat gibi kişisel çıkar anaforunu çözümlemeye çalışan kasvetli bir bilimi yan yana anmak, yakışır mı? Modern dünyanın en büyük şairlerinden birine ayrıca “iktisatçı” demek, onu alçaltmaz mı?

Zaman eskidir, insan ölümlü. Dr. Faust, bilme tutkusuyla yaşadığı hayatını, arayışlarla derinleştiren, düşüncenin koridorlarında zihnini adımlayan ve ruhuna iradi olarak yüklediği ıstırabıyla kendi kamburunu sırtlanan bir âdemoğludur o hâlde. Goethe ömrünü adadığı eserinin başkarakteriyle, şeytana teslim olurken başımıza gelenlerin de resmini çizecektir. Bir gece bunalımlarının içinde yürüyüş yaparken aniden ayağı sendeler Faust’un. Mefisto (şeytan) ile Faust (insan) i…