“Evliya Çelebi ne kadar bilimsel bir eser meydana getirmiştir?” veya “Onun yazdıkları kesinlikle abartılı!” şeklindeki yorumları duyduğum zaman aklıma Türk edebiyatının büyük ismi Ahmet Hamdi Tanpınar’ın şu veciz ifadeleri gelir:“Ben Evliya Çelebi’yi

Çevgan, eski Orta Asya menşeli, atlı iki takım arasında oynanan, “gûy” ismi verilen deri veya ahşap topu, “çevgan” denilen ucu bükülmüş sopalar vasıtasıyla rakiplerden kurtarıp hedefe götürme amacı taşıyan kadim bir oyundur. Şehnâme gibi birçok destan, şiir ve masala konu olan bu oyun, İranlılar ve Türkler arasında çok meşhurdu. Ancak, oyunun tam çıkış yeri ve çevgan kelimesinin …

Evliya Çelebi'nin Seyahatname'sinde, "Mamur, binası güzel, İrem bağı gibi içinde limon, turunç ve gülistanı olan bir mekân..." diye söz ettiği Trablusşam Mevlevîhanesi, 17. yüzyılda Osmanlı toprağı Lübnan’da kurulmuş mevlevîhaneydi.

Sanırım yazar arkadaşım Murat Uyurkulak bu lakabı uygun görmüş olmalı, "Deli Arnavut" derdi bana bir zamanlar, haksız da değildir bakın. Bizim oranın adamı, neden bilmem, artık coğrafyadan mı, tarihten mi, dağlar denizlerden mi ne, delidir bir parça. Deliliği, bizimkilere bir tür yaşam alevi olarak yakıştırıyorum, yoksa çevreye, hayata zarar verici bir tür rahatsızlık olarak değil.

Tiz tondan “simit, simit” pese çıkarak SSİİMİİĞĞTT” nidasıyla her seferinde sokağı bir tiyatro sahnesine çeviriyor.

Bir gün “Hoş geldin Bursa seyyahı, sefa getirdin.” dedi babam. Oysa benim nereye gittiğimi kimse bilmiyordu.

Onlar bilinmezlikten korkmayıp, içlerindeki cesaret ışığıyla karanlıkları aydınlığa çevirdiler. Tabi ki dünya tarihine adını yazdırmış kaşiflerden bahsediyoruz. Kimi bir kıtayı keşfetti kimi yeni bir canlı türünü literatüre kattı. Bazısı dünyayı gezdi bazısı da okyanusları birbirine bağlayan boğazları buldu. Günümüzde dünyanın şeklinden farklı coğrafyaların yapısına kadar birçok konuda bilgiliysek ve istediğimiz her yere kolaylıkla seyahat edebiliyorsak, bunu bize bu bilgileri ilk kez sa…

Bekrî Mustafa yüzlerce yıl öncesinden; günümüzün, hatalarının sorumluluğunu üstlenmeyen, özür dilemeyi zül addeden, kendisini dev aynasında gören insanına çok şey söylüyor. Evet, hepimiz aslında biraz Bekrî Mustafa'yız. Ama daha da önemlisi, artık biraz da Bekrî Mustafa olmak zorundayız.

Önce İstanbul’u dolaştı, sonra adımının yettiğince dünyanın geri kalanını. Yolculuğu elli yıl sürdü. Şehirler gördü, kalelere girdi, merdivenlerden indi, kuyulara düştü, tepelere çıktı, kulelerden semayı izledi, âleme ve âlem eden insana ve allem eden insana baktı da gördü onun sûretini de özünü de. Gördüğüne muhayyilesinden görüntü kattı.

Hisar Camii, yapıldığı dönemde İzmir’in en büyük camisiydi. Alçı süslemeli iç mekanı, kabartmalı minberi ve nadir görülen üç mihrabıyla görülmeye değer.

Dünyaca ünlü seyyahımız Evliya Çelebi’nin kendi deyişiyle 51 yıl ara vermeksizin Orta Avrupa, Balkanlar, Kırım, Kafkasya, Anadolu, Mısır ve Arabistan’a yaptığı seyahatlerin başlangıcındaki rüyayı hepimiz biliriz: 19 Ağustos 1630’da İstanbul’da Ahî Çelebi Camii’nde gördüğü ve “Seyahat ya Resulallah” dediği o meşhur rüya.

Evliya Çelebi Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi'ne Evliya Çelebi'nin hikâyesini sorduk: