Lübnan Meclis Başkan Yardımcısı İlyas Ebu Saab, İsrail ile deniz sınırı anlaşmasına ilişkin müzakerelerde iki tarafın taleplerini karşılayan bir çözüme ulaştıklarını duyurdu.
Saab, Cumhurbaşkanı Mişel Avn ile Baabda Sarayı'nda görüştükten sonra basın toplantısı düzenledi. İsrail ile deniz sınırı anlaşmasına ilişkin müzakerelerin başarılı bir şekilde tamamlandığını belirten Saab, "Lübnan'ın ve İsrail'in taleplerini karşılayan bir çözüme ulaştık." dedi.
- Lübnan ve İsrail arasında herhangi bir gaz ve petrol paylaşım durumu olmayacağının altını çizen Saab, "Lübnan Kana'daki (gaz sahasındaki) tüm haklarına sahip olacaktır. Taraflar arasında kazancın bölünmesi söz konusu değildir. Fransız enerji şirketi Total ve düşman (İsrail) arasında bir anlaşmaya varıldı. Düşman hakkını Lübnan'ın payından değil Total şirketinden alacak." ifadelerini kullandı.
Tarihî bir anlaşma
İsrail Başbakanı Yair Lapid de İsrail ve Lübnan'ın deniz sınırlarının çizilmesine ilişkin ihtilafı sonlandıran "tarihî bir anlaşmaya" vardığını belirtti.
İsrail Başbakanlığından yapılan açıklamada, "Bu tarihî anlaşma, İsrail'in güvenliğini sağlamlaştıracak, ekonomiye milyarlarca dolar getirecek ve kuzey sınırımızın istikrarını artıracak." ifadelerine yer verildi.
Anlaşma taslağının, İsrail'in belirlediği "tüm güvenlik ve ekonomik prensipleri karşıladığı" aktarıldı.
Lübnan Başbakanı, Total'den petrol arama faaliyetlerine başlamasını istedi
Lübnan Başbakanı Necib Mikati, Fransız enerji şirketi Total’den, Lübnan’ın denizdeki petrol ve gaz yataklarında direkt arama işlemine başlamasını istedi.
Lübnan Başbakanlık ofisinden yapılan açıklamaya göre Mikati, hükümet sarayında, Total Orta Doğu ve Kuzey Afrika Arama ve Üretim Departmanı Müdürü Laurent Vivier ve beraberindeki heyeti kabul etti.
Görüşmede Mikati, Fransız şirketi yetkililerinden, Lübnan sularında gaz ve petrol arama işlemlerine ivedi bir şekilde başlamaları talebinde bulundu.
Ayrıca, Lübnan Başbakanı, İsrail ile deniz sınırı çizimine ilişkin anlaşmanın da en kısa zamanda imzalanmasını temenni etiklerini kaydetti.
860 kilometrelik deniz sınırı anlaşmazlığı
İsrail ile Lübnan arasında yaklaşık 860 kilometrekarelik deniz sahası anlaşmazlığı bulunuyor. İki ülke de bu bölgenin kıta sahanlığında hak iddia ediyor.
İsrail, Lübnan hükümetinin lisanslama sürecine başladığı 5 bloktan üçünün İsrail kıta sahanlığı sınır bölgesinde yer aldığını öne sürüyor. Lübnan tarafı ise tartışmalı bölgenin 2 bin 290 kilometrekare olduğunu savunuyor.
Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn, İsrail ile bir yıldır askıda olan dolaylı müzakerelere yeniden başlanması için 14 Haziran'da, arabulucu ABD’li diplomat Amos Hochstein ile bir araya gelmişti.
Hochstein, son olarak 9 Eylül'de Beyrut'ta bazı temaslarda bulunmuş ve anlaşmaya varılması hususunda iyimser olduğunu ifade etmişti. Lübnan Cumhurbaşkanı da 19 Eylül'de İsrail ile müzakerelerde son aşamaya gelindiğini, teknik detaylar üzerinde görüşmelerin yapıldığını belirtmişti.
Lübnan ve İsrail, deniz sınırının çizilmesi konusunda 2 Ekim'de ABD'den gelen "yazılı teklifi" teslim aldıklarını açıklamıştı.
Anlaşma arifesinde tansiyon yine yükselmişti
Lübnan, ABD'den gelen yazılı teklife 4 Ekim'de "bazı değişikliklerin talep edildiğini" içeren bir yanıt verdiğini açıklamıştı.
İsrail Başbakanı Yair Lapid'in 6 Ekim'de anlaşma taslağında Beyrut'un değişiklik taleplerini reddettiği bildirilmişti.
Lapid'in, "Lübnan'ın anlaşma metninde yapılmasını istediği değişiklikleri kabul etmediği ve müzakere ekibine bunları reddetmesi talimatı verdiği" belirtilmişti.
- İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz da Hizbullah'ın İsrail'in altyapısına zarar vermeye kalkışması durumunda Lübnan'ın ödeyeceği askeri bedelin "ağır olacağı" tehdidinde bulunmuştu.
İsrail'in daraltılmış güvenlik kabinesi aynı gün gerçekleştirdiği toplantısında, Gantz, müzakerelerdeki olumsuz gelişmeler üzerine orduya sınırda "saldırgan veya savunma odaklı her türlü senaryoya hazırlık yapılması" talimatı vermişti.
Son tıkanmanın ardından, ABD'li diplomat ve arabulucu Amos Hochstein'in hafa sonu boyunca taraflarla görüşmeler gerçekleştirdiği ve müzakerelerde aşama kaydedildiği bildirilmişti.