"Biliyor musun" diyor adama; "filanca gün filanca saat filanca dakikada senin sesin benim adımı söyledi" diyor. Adamın yüzü kül gibi oluyor bunu duyar duymaz. Diyor ki adam: "Söylediğin dakikada biz Rusya sınırlarını aşmak üzereydik. Ben motor üzerindeydim ve bacağıma bir kurşun saplandı. Bunun üzerine "Saadet!" diye bağırdım.

Film, Kopfrkingl'in çarpık bilincinin bir yansımasıdır. Modern toplumlardaki aidiyet duygusundan yoksunluğun dönemin modasına uygun olarak bireyi nasıl faşizme yönlendirdiğinin de hikâyesidir. Kopfrkingl karakterinde bireyin aidiyet kazanma ve kendini gerçekleştirme isteğinin sosyal ve siyasal alanda nasıl patolojik bir sapkınlığa dönüşebileceğini görürüz.

Öldürdükleri insan sayısı birbiriyle yarışan diktatörlerden faşist olanıyla sosyalist olanının arasında gaddarlık ve işledikleri cürümler açısından hiçbir fark yoktu. Ancak sosyalist olan diktatör halkının ‘iyiliğini’ istediği, ideallerinin uğruna fedakârlık yaptığı için yüceltildi, faşist olansa tarihin kara sayfalarına gömülerek utançla anıldı. Bunlardan en çok göze çarpanı, Hitler’den 3 kat fazla insan öldürdüğü halde, tarihin 1 numaralı diktatörü olarak Stalin’in değil de Hitler’in adın…

İsrailli tarihçi Adam Raz’ın, Yahudisilahlı çetelerinin 1948 işgal döneminde FilistinliArapların evlerini ve mallarını nasıl yağmaladığınıdetaylıca ortaya koyan “Bağımsızlık Savaşında ArapMallarının Yağmalanması (Looting of Arab Property in the War ofIndependence) isimli yeni kitabı, İsrail’de büyük ses getirdi.