Cezayir, Fransa'nın tartışmalı Batı Sahra sorununda Fas egemenliğindeki bölgenin özerklik planını tanımasına tepki olarak ülkenin Paris Büyükelçisi'ni geri çekme kararı aldı.

İsrail başbakanlık ofisinden pazartesi günü yapılan açıklamada, İsrail'in Fas'ın tartışmalı Batı Sahra bölgesi üzerindeki egemenliğini tanıdığını ve burada bir konsolosluk açmayı düşündüğünü belirtti.

Polisario Cephesi, hâlihazırda Fas’ın en önemli dış politika meselelerinden biridir. 1980’lerden 1990’ların ortasına kadar Fas’a karşı mücadelesini sürdüren Polisario Cephesi, bu süreçte Cezayir’den askeri ve diplomatik destek gördü. Ancak örgüt içindeki problemler de giderek büyüdüğünden, binlerce militan cepheden firar ederek komşu ülkelere sığındı. Fas hükümetiyle Polisario Cephesi arasında uzun süren müzakereler sonucunda hâlen herhangi bir neticeye ul…

Batı Sahra sorunu, sömürge devletlerinin çizdiği sınırlar, sömürü ve egemenlik çatışmalarından kaynaklanmaktadır. Bölgenin sömürülme ve kolonileştirilme süreci 1884 yılında İspanya’nın işgaliyle başladı. Yerel halk kendi bağımsız devletlerine kavuşmak için İspanyolca “Polisario” adıyla bilinen ve Moritanya’da kurulan direniş örgütüyle 1973 yılında İspanyollara, 1976-1991 yılları arasında da Fas Krallığı'na karşı silahlı mücadele verdi.

Geçen yıllarda Batı Sahra'nın bağımsızlığını destekleyen İspanya, Fas ile diplomatik gerilimlerin artmasının ardından Batı Sahra'nın Fas ile özerk bir bölge olması gerektiği görüşünü kabul etti. Cezayir, tartışmalı Batı Sahra bölgesi nedeniyle iki ülke arasında yeni bir gerilim tırmanışında İspanya ile tüm turizm bağlarını askıya aldı.

Geçtiğimiz günlerde yaklaşık 8 bin düzensiz göçmen Fas'tan İspanya'ya yasa dışı yollarla gitmiş ve bu iki ülke arasındaki diplomatik krizi derinleştirmişti. Olayın göç değil sınıra saldırı niteliği taşıdığını öne süren İspanyol Hükümeti yaklaşık 5 bin 600 kişiyi 'sıcak geri gönderme' yöntemiyle geri yollandı. Reşit olmayanların ise İspanya'nın farklı bölgelerine dağıtılması planlanıyor.

Her ne kadar bugün ABD’nin Batı Sahra’daki Fas egemenliğini İsrail ile normalleşme karşılığında kabul ettiğini öğrenmiş olsak da, Fas ile İsrail arasındaki ilişkiler, özellikle istihbarat ilişkileri yaklaşık 60 yıllık bir geçmişe sahiptir.

ABD Dışişleri Bakan Mike Pompeo, ABD'nin Batı Sahra'da konsolosluk açma sürecini başlattığını duyurdu. Pompeo aynı zamanda, Washington yönetiminin Fas yönetimi ile Polisario Cephesi arasındaki müzakerelere de destek vereceğini belirti.

İsrail'le ilk normalleşme adımını Mart 1979'da Mısır attı, onu 1994'te Ürdün takip etti. Fas Kralı 6. Muhammed, ABD Başkanı Donald Trump ile yaptığı telefon görüşmesinde, Fas ile İsrail arasında karşılıklı uçuşlara başlanmasını planladıklarını, iki ülke arasında turistlerin yanı sıra Fas kökenli Yahudilerin de yolculuk yapmasının sağlanacağını ifade etti.

Fas parlamentosunda Adalet ve Kalkınma Partisinin bir üyesi, yüzyılın anlaşması konusunda Fas’ın pozisyonu ile ilgili Dışişleri Bakanı Naser Burita’ya soru sordu. Burita'nın “Bizim için en önemli sorun Batı Sahra, yani kendi toprak sorunumuzdur, Filistin sorunu değildir” cevabını vermesi son derece manidar olmuştu. Bu açıklama sonrası yabancı medyada sürekli olarak İsrail ile ilişkilerin normalleştiği yönünde haberler yapılıyor. İsrail ile normalleşmenin önündeki …

Polisario Cephesi'nin Fas ile Moritanya arasındaki Kerkerat Sınır Kapısı'nı geçişlere kapatmasının ardından yeniden gündeme gelen "Batı Sahra Sorunu", 1975'ten bu yana çözülmeyi bekliyor. Fas Dışişleri Bakanlığı Polisario Cephesi'nin son dönemdeki "tehlikeli kışkırtmalarına" karşı operasyon başlatıldığı duyuruldu. Polisario Cephesi ise ertesi gün Fas ile 1991 yılında Birleşmiş Milletler nezaretinde imzalanan ateşkes anlaşmasının iptal edildiğini açıkladı.