Afganistan'da devlet üniversiteleri eğitime döndü

Afganistan'ın sıcak bölgelerindeki üniversiteler şubat başında, başkent Kabil dahil ülkenin soğuk bölgelerindekiler ise Cumartesi kapılarını öğrencilere açtı.

• Böylece Taliban'ın 15 Ağustos'ta Kabil'i ele geçirmesinin ardından ilk kez tüm üniversiteler bazı kısıtlamalarla eğitime başladı.

Taliban geçici hükümetinin Yüksek Eğitim Bakanlığı Sözcüsü Ahmed Taki basına yaptığı açıklamada, tüm üniversiteler ve eğitim kurumların bugünden itibaren eğitime başladığını duyurdu.

Üniversitelerin sosyal medya hesaplarından yapılan açıklamada, kız ve erkek öğrencilerin farklı saatlerde sınıflara gelerek eğitim alacağı bildirildi.

Açıklamalarda, kız öğrencilerin İslami hicaba riayet etmesi gerektiği kaydedildi.

İsmini vermek istemeyen Kabil Üniversitesi Kamu Yönetimi öğrencisi, Taliban sonrası birçok öğretim üyesinin ya işsiz kaldığını ya da ülkeden ayrıldığını söyledi.

Söz konusu öğrenci, okuldaki ilk gününde gözlemlediği değişimler hakkında "Yeni kurallar çok sıkı. 'Şu saatte gel, şu saatte ayrıl' diyorlar. Yetkililer mutlak bir diktatör gibi davranıyorlar. Ruhi açıdan ise tüm yetkililerin morali çok bozuk. Akademisyenler açısından konuşursam, akademisyen kalmadı okulda. Daha önce 12-13 öğretim üyesi bulunuyordu. Şu an ise 1-2 öğretim üyesi kaldı. Bugün derse gelen hoca, 'Burada kalın, ülkeden ayrılmayın'' diye tavsiyede bulundu." diye konuştu.

Söz konusu üniversitenin İktisat Bölümü öğrencisi İzzetullah Hayırzade ise "Bir kısım öğretim üyesi yoktu bugün. Yetkililerin de sayısı az. İlk gün daha. Ne olacağı belli değil." dedi.

• Taliban sonrası kız öğrencilerin üniversitelere geri dönüp dönemeyeceği konusu, uluslararası toplumun da endişesine yol açmıştı. Öğrenciler ise 1996-2001'deki Taliban yönetimi sırasında olduğu gibi, kızların eğitiminin yasaklanmasından korkuyordu.

Lagman, Nangarhar, Kandahar, Nimroz, Farah ve Helmand gibi sıcak vilayetlerdeki üniversiteler ise 2 Şubat'ta açılmıştı.

- Ülke genelinde 40 devlet üniversitesi bulunuyor

Yükseköğrenim Bakanlığına göre, ülke genelinde 40 devlet üniversitesi ve 150 özel üniversite bulunuyor. Özel üniversitelerde kadın ve erkek öğrenciler için eğitim devam ediyor.

• Öte yandan, Taliban geçici hükümetinin Yükseköğrenim Bakan Vekili Şeyh Abdulbaki Hakkani, Eylül 2021'de düzenlediği basın toplantısında, "karma eğitim sisteminin, İslami ve milli değerlere aykırı olduğunu" savunmuştu.

Yer imkanı olan üniversitelerde yeni dönemde kız ve erkek öğrencilerin ayrı ayrı binalarda eğitim göreceğini belirten Hakkani, bina imkanı bulunmayan üniversitelerde ise kız ve erkek öğrencilerin farklı saatlerde okula gelip ders göreceğini kaydetmişti.

Afganistan'daki üniversiteler, Kovid-19 nedeniyle Taliban'ın ülke yönetimini ele geçirmesinden önce eğitime ara vermişti.

Taliban'ın Afganistan'ın kontrolünü ele geçirmesinin ardından Eylül 2021'de özel üniversiteler faaliyetlerine başlarken, devlet üniversiteleri kapalı kalmıştı.

• Taliban sonrası 6'ncı sınıfa kadarki eğitim kurumları kız ve erkekler için faaliyete başlamıştı ancak daha üst sınıflarda kızların eğitim alıp almayacağı belirsizliğini koruyordu.