Uzmandan e-ticaret yorumu: İhtiyaç dışı alışveriş yapmayın

Tüm dünyada küresel salgın haline gelen yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) 11 Mart'ta Türkiye'de de görülmesiyle sosyal izolasyonun önemine işaret edildi.

Resmi makamlarca alınan önlemlerin ardından evinden çalışanların artması, okulların ertelenmesine 65 yaş üzerindeki vatandaşların dışarı çıkmaması eklenince tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de online alışverişlerde büyük bir artış yaşandı.

Özellikle hijyen ürünleri, paketli gıdalar gibi belirli kategorilerde artışlar dikkati çekerken; GZT'nin ulaştığı Tüketici Başvuru Merkezi Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu, pek çok zincir markanın mağazalarını kapattığını, AVM'lerin de faaliyetlerine ara vermesiyle tüketicilerin ihtiyaçlarını internet üzerinden sağlamak durumunda kaldıklarına işaret etti.

İnternetten alışverişte nelere dikkat edilmeli?

Tüketicilerin alışveriş sırasında dikkat etmesi gereken hususlara değinen Ağaoğlu şöyle konuştu:

• "İnternet ortamında sahtekarlar ve dolandırıcılar cirit atmaktadır. Sahtekarlar tanınmış markaların kalitesiz taklitlerini sahte fotoğraflarla sergileyerek pazarlamakta ama gönderilen ürün fotoğraftaki ürünle uyuşmamaktadır. Tüketici daha sonra karşısında muhatap bulamamaktadır. Dolandırıcılar ise kamu kurumlarından bankalara kadar ünlü markaların taklitlerini yaparak ucuz fiyata ürün satma vaadiyle bir kısım tüketiciyi kandırarak paralarını toplayıp satış yaptıkları siteyi kapatıp ortadan kaybolmaktadırlar. Aslında hiçbir satış yapmıyorlar. Sadece dolandırıcılık amaçlı web sitesi kurmuş ve piyasada televizyon, cep telefonu gibi çok aranan ürünleri çok cazip fiyatlarla ilan vermek suretiyle tüketicileri ağına düşürmekte daha sonra hesaplarına topladıklar paralarla birlikte ortadan kaybolmaktadırlar."

Tüketiciler nelere dikkat etmeli ?

Tüketicilerin bu tür tehditlerden korunabilmesi için dikkat etmesi gereken bazı hususların varlığına dikkati çeken Aydın Ağaoğlu, konu hakkında şu bilgileri verdi.

"Birincisi alışveriş yapacakları siteyle ilgili internet arama motorlarında basit bir şikayet taraması yaparak satıcı veya satış platformu hakkında ön bilgi edinmelerinde yarar vardır. Daha da önemlisi Tüketici Kanunu'nun 48'inci maddesinde ve Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği'nde yer alan unsurların satışın yapıldığı web sayfasında mevcut olup olmadığı kontrol edilmesi gerekir"

Satıcıyla ilgili hangi bilgiler olmalı?

Tüketici kanununa göre internet üzerinden satış yapacak olan satıcıların ticaret sicil kaydı (MERSİS numarası), açık adresleri, sabit telefon numaralarının olması gerektiğine dikkati çeken Ağaoğlu, bunun yanı sıra 'cayma hakkı' konusunda bilgilendirme ve mesafeli satış sözleşmesinin de olması gerektiğini ve bunların tüketicinin göreceği şekilde yayınlanarak onayının alınmasının zorunlu olduğunun altını çizdi.

Bu unsurlardan herhangi biri eksikse o site güvenilir değildir. Tüketicilerin alışveriş yapmaktan kaçınmaları kendi yararlarına olacaktır.

"Kredi kartı bilgilerinin depolanması yasaktır"

"Ayrıca kredi kartı kullanılan sitelerde müşterilerin kredi kartı bilgilerinin depolanması da yasaktır." diyen Ağaoğlu, "Ne var ki iyi niyetli olmayan veyahut sorumsuz bazı satıcılar bu bilgileri imha etmiyor, muhafaza ederek kötü niyetli kullanıma da yol açabiliyorlar. Çünkü o satıcı veya internet sitesinin çalışanları o bilgileri çalarak bir dolandırıcılık şebekesine aktarabiliyor. O halde tüketiciler özellikle Instagram, Whatsapp ve Facebook gibi mecralardan alışveriş yapmadan önce o firmanın kanunda da yer alan ticaret sicil numarası, adres gibi bilgilerinin sayfalarında olup olmadığını kontrol etmeli, bilgiler yoksa şayet karşı tarafı ikaz ederek Ticaret Bakanlığı'na da ihbarda bulunarak onların cezalandırılmasını sağlamalıdır." dedi.

Nasıl şikayet edilir?

• "Tüketici 'burası güvenilir değil ben buradan alışveriş yapmam' diyerek arkasını dönüp gitmemeli. Güvenli olmayan şekilde insanları mağdur edebilecek firmaları da Ticaret Bakanlığı'na ihbar etmelidir. ALO 175 Tüketici Hattı 7 gün 24 saat hizmet vermektedir."

"Tüketiciler online alışveriş yapmamalı"

Giyim markalarının mağazalarını kapamasından dolayı internet portallarındaki satışların yoğunlaştığına da değinen Ağaoğlu, "Altyapısı hazır olmayan bazı markalarda da sıkıntılar oluştu. Bir başka hususta etiketler değiştirilerek zamlar yansıtıldı. Bu nedenle tüketicilerin tüm dünyayı saran bu yeni tip koronavirüs kovid-19 salgını nedeniyle oluşan kriz ortamı yatışana kadar zorunlu olmadıkça alışveriş yapmamaları, sağlıklarına dikkat etmeleri kendi yararlarına olacaktır." ifadesini kullandı.

Vatandaşların, böylelikle hem haksız fiyat artışı yapan fırsatçılara meydan vermemiş hem de bütçesini muhafaza etmiş olacağını belirten Ağaoğlu sözlerini şöyle tamamladı:

"Çünkü bu virüsün hangi hasarı bırakarak ortadan kalkacağı hususunda şu anda hiçbir müspet ve kesin görüş bulunmamaktadır. Küresel tehdit oluşturan bu salgın ortamında imkanlarımızı en temel ihtiyacımız olan sağlık, beslenme ve barınma ihtiyaçlarımız için kullanmalıyız".