12 Temmuz'dan beri Azerbaycan-Ermenistan sınırında neler yaşanıyor?
12 Temmuz'da Azerbaycan Savunma Bakanlığının yaptığı açıklamayla, Azerbaycan-Ermenistan sınırında çatışma çıktığını öğrendik.
Peki çıkan çatışmalarda neler oldu, Ermenistan Dağlık-Karabağ yerine neden Tovuz'u tercih etti?
12 Temmuz günü ilk açıklama Azerbaycan Savunma Bakanlığından geldi. Yapılan açıklamada, Ermenistan ordusunun sınırın Tovuz bölgesinde Azerbaycan mevzilerine top atışları da kullanarak gerçekleştirmek istediği saldırı girişiminin önlendiği belirtildi.
Ertesi gün Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu,"Ermenistan aklını başına toplasın. Tüm imkanlarımızla Azerbaycan'ın yanındayız" açıklamasında bulundu.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, "Ermenistan'ın tüm çabaları iflas etti, Azerbaycan kendi sınırını korudu ve Ermeni askerleri Azerbaycan topraklarına bir santimetre bile geçemedi" dedi.
12 Temmuz'da başlayan çatışmalar gece de devam etti ve 4 asker şehit oldu, 4 asker yaralandı.
Avrupa Birliği de sınırdaki çatışmaya tepki gösterdi.
Ermenistan sivilleri hedef aldı
Öte yandan Ermenistan'ın saldırı girişimlerinin odağı siviller oldu. Tovuz'daki Ağdam ve Dondar Kuşçu köylerine havan ve obüslerle ateş açıldı. AA ve Reuters, açılan ateş sonucu zarar gören yerleşim birimlerini görüntüledi. Ağdam köyünde Ermenistan saldırısı sonucunda Aziz Azizov (76) isimli bir sivil yaşamını yitirdi.
- Bölgedeki siviller, ağır ateş altında bulunmalarına ve yaşanan can kayıplarına rağmen topraklarını terk etmiyor ve yaşamlarını sürdürüyor.
'Ermenistan işgali geçicidir'
Azerybaycan Dışişleri Bakanlığı Dağlık-Karabağ sorununa işaret ederek, "Ermenistan yönetimi, eylemlerinin cezasız kalacağını düşünmesin. Tüm işgal durumlarında olduğu gibi Azerbaycan topraklarının da işgal altında olması geçicidir ve Ermenistan tüm yasa dışı eylemlerinin hesabını verecektir" değerlendirmesinde bulundu.
Ermenistan ağır kayıp verdi
16 Temmuz'da, Azebaycan ordusunun Ermenistan'ın ait keşif uçuşu yapan X-55 tipi İHA'yı düşürdüğü öğrenildi. Öte yandan bir Azerbaycan askeri şehit oldu, Azerbaycan Savunma Bakanlığı, yaklaşık 20 Ermeni askerinin öldürüldüğü, 1 zırhlı araç ve 1 radyoelektronik harp aracı ile bazı mevzilerinin imha edildiği bilgisini geçti.
Saldırılar protesto edildi
Azerbaycan halkı, Ermenistan'ın sivilleri hedef alan saldırılarını protesto etmek amacıyla sokaklara döküldü. Bakü'de "Şehitler ölmez vatan bölünmez" ve "Başkomutan, silah var bize" sloganları atan Azerbaycan Türkleri geceyi Meclisin önünde geçirdi.
Ukrayna Büyükelçiliği'ne saldırı
Ermenistan'ın provokatif tavırları sadece askeri saldırı ile sınırlı kalmadı. Azerbaycan'ın toprak bütünlüğüne destek veren Ukrayna'nın Erivan Büyükelçiliği'ne Ermeni protestocular saldırıda bulundu.
Azerbaycan 21 Temmuz'da Ermenistan'a ait iki İHA ve 22 Temmuz'da bir İHA daha düşürmeyi başardı.
- 12 Temmuz'dan beri olan çatışmalarda Azerbaycan tarafından biri general olmak üzere 12 asker ve bir sivil şehit oldu.
Dağlık-Karabağ yerine neden Tovuz?
Ermeni güçlerin saldırı girişiminde bulunduğu Tovuz'dan Türkiye ve Azerbaycan'ın ortaklaşa gerçekleştirdiği Bakü-Tiflis-Kars demir yolu,Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru ve TANAP'ın başlangıcı olan Güney Kafkasya doğal gaz boru hatları geçiyor.
Cephe hattı yerine sınırdaki bölgeler hedef alınıyor.
Öte yandan, AA'ya açıklamada bulunan, Sakarya Üniversitesi Türk Ermeni İlişkileri Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Selvi, Ermenistan'ın Azerbaycan'a yönelik saldırısına ilişkin, Ermenistan'ın hedefinin, Kafkasya'daki bu kaos ve karmaşanın sebebinin Bakü petrolleri olduğunu belirtti.
Sırbistan Ermenistan'a silah gönderdi
Azerbaycan Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Veinoviç'i kabul eden Dışişleri Bakan Yardımcısı Halef Halefov, Sırbistan'dan Ermenistan'a havan topu ve çeşitli kalibreli mermilerden oluşan büyük miktarda mühimmat gönderildiğine dair güvenilir ve doğrulanmış bilgilere sahip olduklarını belirtti.
İki ülke arasındaki çatışma nereye dayanıyor?
Sovyetler Birliği (SSCB), lideri Josef Stalin'in Dağlık-Karabağ'ı Sovyet Azerbaycanı ve Sovyet Ermenistanı arasında 'özerk bölge ilan etmesi' iki ulus devlet arasındaki çatışmaların ilk fitilini işaretledi.
SSCB'nin dağılmasıyla Azerbaycan ve Ermenistan bağımsızlıklarını kazandı ve 1988'de Dağlık-Karabağ Savaşı başladı. 1994'te bir ateşkes imzalandı ancak Ermenistan'ın Dağlık-Karabağ'daki Azerbaycan Türklerini 'ortadan kaldırma' çalışmaları nedeniyle bu ateşkes sık sık bozuldu.
1926 nüfus sayımına göre Dağlık Karabağ'ın yüzde 12,5'ini Azerbaycan Türklerinden oluşuyordu. 1970 nüfus sayımında ise bu oran yüzde 18,1'e yükseldi.
Ancak Ermenistan'ın 'gelecekte hak iddia etmek için' bölgedeki Azerbaycan Türklerini katletmesi ve zorunlu göçe zorlaması nedeniyle bölgede neredeyse hiç Azerbaycan Türkü kalmadı.
- Dağlık Karabağ, uluslararası arenada Azerbaycan'ın parçası olarak tanınıyor, ancak bölge burada yaşayan etnik Ermenilerin kontrolünde.