Virüsleri kakule ile yok edin

Arapçada ḳāḳulle, Farsçada hel, İngilizcede cardamom olarak isimlendirilir. Çay ve kahveye eklenerek farklı bir aroma katması sağlanır. Bergamotu andıran özel kokusundan dolayı ayrıca kakule aromalı çaylar üretilir ki, adları "cardamom tea" olarak geçer. İlaç ve parfüm sektörü çokça kullanır. Özellikle de yağı intânîleri/virüsleri öldürmede çok etkilidir.

Zencefilgiller ailesinin bir ferdi olan kakule, Hindistan, Endonezya, Seylân gibi sıcak bölgelerde yetişir. 4–5 m boyunda, büyük yapraklı çok yıllık bir bitkidir. Özellikle Güney Hindistan’ın bataklık ormanlarında yabanî olarak yetişir. Kakulenin meyveleri 1-2 cm uzunlukta, sarımsı yeşil ve kirli beyazımsı renktedir. Tohumları mercimek şeklinde ve büyüklüğünde, kırmızımsı esmer renkte olup, keskin kokuludur. Kakule yetiştiği yere göre isim alır. Seylan kakulesi, Malabar kakulesi, Siyam kakulesi gibi.

Tohumları, meyvelerinin kurutulup, ayrılmasıyla elde edilir. Yemeklere, özellikle de baklagillere ve balığa katılır. Muhallebi, sütlü tatlılar, hoşaflar, çay ve kahvede çeşni verici olarak kullanılır. İsveç ve Finlandiya'da unlu mamullere de eklerler. Hintler nefesleri güzel koksun diye tohumlarını çiğnerler. Kakule tohumları, reçine, nişasta ve uçucu yağlar taşır. Hoş lezzeti ve kokusundan dolayı baharat olarak kullanılır.

Kanser ve Baharat

Yapılan akademik çalışmalar, ABD’de kanserin yüksek olmasının nedenlerinden birinin de baharat tüketilmemesi olduğuna işaret ediyor. Baharat yemeyenler ile yiyenler arasındaki kanser olma farkı 3,4 kat.

• Yani baharat kullanmayanlar kullananlara göre yüzde 340 kat fazla kansere yakalanıyorlar.

Baharatların bir başka özelliği ise korona örneğinde olduğu üzere, bulaşıcı hastalıklara karşı koruyucu olması. 1,3 milyarlık Hindistan ile 320 milyonluk ABD arasındaki korona salgını farkı bunun en büyük göstergesi.

Radyasyonlu Baharatlarda Dikkat

Türkiye’de 1999’da yürürlüğe giren Işınlama Yönetmeliği ne yazık ki, şifalı gıdaları zehre dönüştürüyor. Işınlama yani gıdalara radyasyon verilmesi, bitkilerin böceklenme ve küflenmelerini engelliyor. Ama bitkilerin hücre yapılarını bozduğu için insanlara zarar veriyor, hatta kanser yapıyor. Radyasyon verilen gıdaların üzerinde ‘radura’ adı verilen ışınlama sembolü yer alır. Baharatların pek çoğuna uygulanan radyasyonun ne yazık ki, etiketlerde yer almaması da en büyük yanlışlardan bir tanesi. Satın aldığınız bazı tohumları ektiğinizde şayet yeşermiyorsa, o tohum mutlaka radyasyona mâruz kalmış demektir. Bu da en kolay test yoludur.

Kakule’nin Bileşimi

Kakulede sineol, linalil asetat, alfa-terpinil asetat gibi uçucu yağların yanı sıra, sabit yağ ve nişasta da mevcut.

Faydası

• ■ Zatürre, KOAH, korona gibi solunum sistemi rahatsızlıklarında çok ektili olup, bakteri ve virüsleri öldürür.
• ■ Soğuk algınlığı, bronşit, öksürük, yüksek ateş şikâyetlerinin hafifletilmesi veya yok edilmesini sağlar.
• ■ Bağışıklık sistemini güçlendirir. Bu nedenle sık sık intânî/enfeksiyon hastalıklarına yakalanan kişilerde direnç oluşmasına yardımcı olur.
• ■ Uçucu bileşenleri safra artırıcı etkiye sahiptir. Sindirime yardımcı olur. Karaciğer ve safra şikâyetlerinde, iştahsızlık durumunda yararlıdır. İştahı açar.
• ■ Hafızayı güçlendirir.
• ■ Ağız ve boğaz yangılarında etkilidir. Ağız kokusunu giderir.
• ■ Gazı söktürür.
• ■ İlmî çalışmalarda uçucu yağının yangıyı giderici, ağrı giderici ve spazm çözücü etkileri bulunduğu tespit edilmiştir.
• ■ 2017’deki bir çalışmada, raf ömrünü uzatma, tıbbî uygulamalar, biyoteknoloji gibi faaliyetler nedeniyle bakteri dengesinin bozulduğu ve virütik ortamların yaygınlaştığı belirtilerek; karanfil, kekik, tarçın, kimyon, kakule gibi baharatların keşfedilmeyi bekleyen antibakteriyel ve antimantar maddeler olduğu belirtiliyor.
• ■ Birçok baharatta olduğu gibi kakulenin antioksidan özelliklere sahip olduğu gösterilmiştir. Yeni bir çalışmada, kanser oluşumunu önleyici rolü bulunduğu bildirilmektedir.
• ■ Kakule yağı alımının ksenobiyotik metabolizma ile ilişkili enzimleri etkilediğini ve bu nedenle kanseri engellediği görülmüştür. Özellikle de kolon kanserinde etkisi çok fazla. Son zamanlardaki çalışmalar ise kakule ve karabiberin birlikte alındığında, lenf kanserine çok faydalı olduğu ortaya konulmuş.
• ■ Önerilen miktarlarda kullanıldığında herhangi bir risk bildirilmemiştir.

Kullanımı

Kakule, çörekotu gibi kullanılacağı zaman öğütülmelidir, besin değerleri bu şekilde muhafaza edilir, aksi takdirde faydası daha az olacaktır.

Kakuleyi yıkayıp ağzınızda çevirin, kabuklarını çiğneyin. Bir süre sonra dilerseniz çıkarın, dilerseniz yutun. İçindeki tohumları ise aynı şekilde ağzınızda dolaştırın, daha sonra yutun.

Kakule tohumları uçucu yağ içeriğine bağlı olarak aroma vermek amacıyla yemeklerde kullanılır. Kakule tohumları ile hazırlanan çay, soğuk algınlığı şikâyetleri ve sindirim sorunlarında etkili olmaktadır.