Yakutsk'u görmek için makbul gerekçeler

20 ARALIK 2023 , ÇARŞAMBA 08:00

Yakutsk'u görmek için makbul gerekçeler.

Bir şehir ne kadar soğuk olabilir? Yakutsk için bu soru daha sorulduğu anda anlamını yitirebilir. Çünkü burada bilinen bütün ölçü ve baremlerin ötesindeki bir hava sıcaklığını anlatıyor şehir. Yaşamı durduran, günlük hayatı sabote eden, rutinleri bozan, düzenli aktivitelere izin vermeyen, ömür törpüsü bir soğuğun daimi ev sahipliğinden söz ediyoruz. Güneşli güzel günlere inanmak çok zor. Fantastik bir evren gibi neredeyse. Evet, Kuzey Kutbu’ndan yalnızca 450 kilometre geride. Kar tatili diye bir kavram yok.

Bir şehir ne kadar soğuk olabilir? En fazla Yakutsk kadar. Dünyanın en soğuk şehri olarak bilinen Yakutsk, Saha Cumhuriyeti namıyla anılan Yakutistan’ın başkenti unvanını taşıyor. Yakutlar Türk halklarından biri. Zamanında bu buzdan illeri kendilerine yurt edinmişler ve ne olursa olsun topraklarından ayrılmaya niyetleri yok. Rusya’nın federe cumhuriyetlerinden olan Yakutistan, devasa yüzölçümüyle dünya haritasında ilk dikkat çeken yerler arasında, tam olarak Rusya’nın beşte biri. Dünyanın en büyük özerk ülkesi aynı zamanda.

1632 yılında Lena Nehri kıyısında kurulan Yakutsk şehri, bir zamanlar Lenin, Stalin gibi isimlerin yaşadığı sürgün bir şehir. Sarp/zorlu hayat şartlarına ve kışın -64 dereceye düşen hava sıcaklığına rağmen 300 binlik nüfusuyla hayalet şehir değil, canlı, yaşayan bir mekân. Kürk avcılığı, balıkçılık gibi geçim uğraşlarının yanında, zenginliğinin asıl kaynağını oluşturan değerli madencilik faaliyetleri, Yakut topraklarında devam eden yaşamın anahtarı. Yazları 19 derece gibi nispeten insani seviyelere ulaşan sıcaklık, dondurucu soğuğun bittiğini müjdeleyen Isıah Bayramı (21 Haziran) adı verilen bir törenle kutlanıyor.

Dev bir buzdolabı

Bu soğuk Sibirya şehri, üzerindeki beyaz örtüsüyle kocaman bir buzdolabı gibi görünüyor. Buzdan sarkıtlar, bembeyaz yollar, donmuş ırmaklar, soğuktan çalışmayan arabalar ve astronot gibi kat kat gibi giyinmiş insanlar… Yine de insan ölmeden önce Sakaların buzdan evi Yakutsk’u görmeli mi, sorusunun cevabı, bütün orijinalliğiyle dünyanın en uzak köşesinde el değmemiş halde duran bu şehir için kesinlikle "evet" olmalıdır. Rusya üzerinden aktarmalı uçak seferiyle ulaşmanın mümkün olduğu bu ilginç Türk ilinde ne yapılır peki? Öncelikle bütün Rus şehirlerinde olduğu gibi Lenin Caddesi'nde yapılacak yürüyüş turuyla başlanabilir geziye. Yakutsk Pazar Yeri, yılın yedi ayında donmuş vaziyette olan Lena Nehri, gözetleme kulesi, St. Nicholas Kilisesi, Sakha Ulusal Güzel Sanatlar Müzesi ve Yerel Kültür-Tarih Müzesi ilk ziyaret edilecek yerler arasında. Mümkün mevsimlerin en güzeline ait bir zamanda bu şehre ayak bastığınız düşünülürse, şehrin biraz dışında kalan, etrafı çam ormanlarıyla kaplı doğal plaj yeri sayılan Buluus Buzulu’nu ziyaret etmek anlamlı bir etkinlik olacaktır. Şehir merkezinde vakit geçirmek, gezmek için birçok seçenek mevcut, ama şehrin dışına doğru sizi, köyler, ormanlar, ırmaklar, dağlar ve doğal güzelliklerle dolu eşsiz bir maceranın beklediğini unutmayın.

Bir zamanların politik sürgün şehri Yakutsk, bugün yaşanabilir en soğuk şehir unvanıyla varlığını sürdürüyor. Fotoğrafçıların, en çılgın seyyahların, Türk halklarını merak eden araştırmacıların ve farklı bir seyahat tecrübesi arayanların yolunu düşürdüğü Yakutsk, kısık güneşin altında görülmeye değer özel bir yer. Ağzınızdan çıkan buharlara eşlik eden sıcak içeceğiniz eşliğinde, yalnızca bir şehir ne kadar soğuk olabilir, sorusunun cevabı için değilse bile, insanın yeryüzü macerasının en ilginç duraklarından birini yerinde görmek için Yakutsk’a bir bilet lütfen!