Milan Kundera'nın kahramanlarının şehri: Karlovy Vary
Bohemya'nın en ünlü sayfiye yerlerinden Karlovy Vary, adını14. yüzyılda yaşamış ünlü Çek imparator IV. Karl'dan almıştır.O günlerden günümüze bu kaplıca şehri, dünyanın en önemlisiyasetçi, yazar ve sanatçılarının uğrak yeri olmuştur.
Bir Çekya haritasına bakarsanız Prag, Karlovy Vary ve Terezin Kampı, hafif sağa doğru yatmış bir üçgen çizer. Üçünün de birbirine uzaklığı aşağı yukarı aynıdır. Her biri için yaklaşık bir buçuk, iki saatlik yolculuk demektir bu. Üçgenin uçları farklı insani durumların sembolü gibidir.
Başkent Prag; iş, ticaret, eğlence, kültür ve sanatın kalbidir. Terezin; kötü hatıraların, ölümün ve acıların sembolüdür. II. Dünya Savaşı boyunca, Nazilerin en ünlü toplama kamplarındandır.
Karlovy Vary ise sadece Praglıların değil, neredeyse tüm Avrupa'nın en ünlü sayfiye yerlerinden biridir.
Karlovy Vary'nin bir diğer adı da "Karl'ın Şehri" anlamına gelen Karlsbad'dır. Bu Karl, Başkent Prag'ı gezerken üzerinde bol bol selfie yaptığınız Vltava üzerindeki Charles Köprüsü'ne de adını veren 14. yüzyılda ömür ve hüküm sürmüş ünlü Çek imparatoru IV. Karl'dır.
Orta Avrupa'nın Şöhretlisi
Şehirler kendileri gibi ünlü isimleri de yaşatırlar, o isimlerle de kendi şöhretlerine ömür katarlar. Bu anlamda Karlovy Vary de yüzlerce yıl şöhretin keyfini sürmüş şık Avrupa beldelerindendir.
Viyana için Baden kasabası neyse, Prag için de Karlovy Vary odur. Yani başkentin kalabalık ve gürültüsünden kaçıp soluklanılacak, şifa ve dinginlik aranılan bir sayfiye şehri!
Şöhretine ve şöhretlerine gelince!..
Misal, Viyanalı müzik dehası Beethoven 9. senfonisini, Orta Avrupa'nın bir başka kaplıca kasabası Baden'de bestelemiş olsa da Karlovy Vary'yi de ihmal etmemiş, tam on üç kez bu şifa ve esenlik kasabasında tatil yapmıştır.
Sadece o mu? Başta kendisi gibi Batı müziğinin en büyük kompozitörlerinden Mozart, Joseph Haydn ve Johann Sabestian Bach da bu şirin kasabada şifa ve ilham aramışlardır.
Öte yandan Mustafa Kemal Atatürk, bir süre Karlovy Vary'de istirahat etmiştir.
Kasabanın ana arterlerinden birinde bulunan şimdiki adıyla Karlsbad Plaza'nın, dış cephesindeki plakette Gazi'nin şehri ne zaman ziyaret ettiğine dair bir plaket bulunmaktadır.
Bu listenin başına, hemen Türk şiirinin en büyük isimlerinden biri olan Nazım Hikmet'i koyalım ve devam edelim...
Milan Kundera'nın birçok romanının kahramanı, Karlovy Vary'ye uğramaktan kendini alamamıştır. Bohemyalı kara mizah yazarı Jaroslav Hašek'in en az kendisi kadar tanınan kahramanı Aslan Asker Şvayk'ın bir heykeline Karlovy Vary sokaklarında da rastlayabilirsiniz.
1989'daki Kadife Devrim'in sembol ismi Vaclav Havel de sık sık Karlovy Vary'ye uğrayan bir başta edebiyatçıdır.
Sadece şifa değil
Karlovy Vary'nin ortasından geçen Kepra Nehri'nden kimi zaman buharlar yükselmesinin nedeni, şehirdeki yüzden fazla kaynak suyunun fazlasının bu nehre dökülmesidir. Öte yandan şehrin yetkilileri bu kaynaklardan 13'ü için çeşmeler yapmış, tüm ziyaretçilerin yararına sunmuştur. Çünkü yerin 5 bin metre altından gelen bu suların, mideye ve sindirim sistemine çok iyi geldiğine inanılıyor. Ayrıca uzunca süre Karlovy Vary'de istirahat buyuranların yarar gördüğü sadece yeraltı suları değildir. Etrafını çeviren tepelerin ormanlarından süzülüp gelen tertemiz havası da ziyaretçilerin tercih sebebidir. Şehirdeki genel sigara içme yasağı da bu güzelim temiz havaya bir saygı niteliğinde olsa gerek.
Karlovy Vary'yi ikiye bölen nehrin üzerindeki şirin köprülerden zikzak çizerek yapacağınız gezinizde neler yapabilirsiniz, biraz da bundan söz edelim...
- * Öncelikle şehri kaplıcaları için ziyaret ediyorsanız, en pahalısından daha az pahalısına birçok farklı otel seçeneği mevcut. Bu otellerin hepsinin kendi termal tesisi bulunur. Yani kaldığınız otel, yemek, yatak ve kaplıca gibi tüm ihtiyaçlarınızı karşılayacaktır.
- * Şehrin farklı noktalarındaki çeşmelerden su içebilir, şifa umabilirsiniz.
- * Kimilerinde Türk esnaf ve satıcılarına da rastlayabileceğiniz mağazalarından Bohemya işi hediyelik eşyalar alabilir, ilginç kitapçı dükkânlarında Çeklerin edebiyatla nasıl iç içe yaşadığına tanık olabilirsiniz.
- * Bir sayfiye yeri için çok da pahalı sayılmayacak restoranlarında farklı lezzetler tadabilirsiniz. Orta Avrupa mutfağı sizin için cazip değilse telaşa mahal yok. Bizim damak tadımıza uygun İtalyan yemeklerine de kolaylıkla ulaşabilirsiniz Karlovy Vary'de.
- * Yol kenarlarına serpilmiş saksı içindeki palmiyeleri görüp şaşırabilirsiniz. Ancak sakın şaşırmayın, bu palmiyeler kış aylarında iç mekanlara taşınıyor.
- * Ünlü isimlerin kaldığı mekânları en azından dışından görebilir ve her birini fotoğraflayabilirsiniz.
Terezin ilk durağınız olsun
Bohemya gezinizde Karlovy Vary'den üçgenin diğer ucu Terezin Kampı'na da yer verirseniz, orada görecekleriniz elbette sizde hoş hatıralar bırakmayacaktır. Prag'dan bir saatlik rahat bir yolculukla ulaşabileceğiniz bu kampta, en az 10 bin kişi açlık, ağır yaşama ve çalışma koşulları altında can vermiş. Hardal rengi duvarlarının arasında üzerlerine sinen kasvet ve kan kokusunu dağıtmak için olsa gerek, bu kamptaki Nazi subayları, tıpkı führerleri Hitler gibi, yüreklerindeki ağırlığı hafifletmek, bedenlerini sağaltmak için Karlovy Vary'ye giderlermiş. Terezin ve Karlovy Vary, hayatın iki farklı yönünü gözlemleyebilmek için müthiş bir fırsat sunuyor. Benim tavsiyem Bohemya gezinizin ilk duraklarından biri olsun Terezin. Böylelikle gezinin devamında insanoğlunun çirkin yüzünün sizde uyandırdığı umutsuzluğu bir nebze olsun dağıtabilirsiniz.