Mezar taşı olmayan bir kahraman: Seddülbahir'in Muhafızı Yüzbaşı Yusuf Kenan
Hayat bazen böyledir, bulutlar gölgelenir, gökyüzü ışığını saklar ve bir karartı gelir parlayan o güneşin önünde durur. Bulutlar geçtikten sonra adı yine ve yeniden söylenir. Mutlak bir gölge düşmez bazı isimlerin üstüne. Anlatıldıkça parlayacaktır ki, top atışlarıyla şehit edildiğinde 34 yaşındaydı. Çanakkale Kara Muharebeleri’nin seyrini değiştirecek hamleler yapmış gözü pek bir kahraman olarak tarih kayıtlarına geçse de, mezar taşı bile olmadı. İsimsiz kahramanlar ordusunun en yiğit komutanlarından, adıyla da müsemma: Yusuf Kenan. Pilot Yüzbaşı. Göklerde kartal, cephelerde gözü kara.
Şehit olduğunda 34 yaşındaydı. Kısa gibi görünen çok uzun bir hayat. Uzun, yorgun ve daima puslu. Güneş hep uzakta. Memleketin selameti için, cepheden cepheye yetişmeye çalışarak geçen bir ömrün ardından, evet dağılmış bir imparatorluğun son muhafızlarından. 1902 yılında mezun olduğu Harbiye’nin kapısından üniformasıyla çıktığı günden beri, hiç durmadan çarpışarak, payına düşenleri toplayarak; barut, kan, kin, toz toprak. Tespih taneleri gibi dağılmış o ülkenin peşinde. Hayat kocaman bir cephe hattı gibi uzanıyor gözlerinde. Trablusgarp savunmasında, Balkan Harbi’nde, Gelibolu Cephesi’nde hep en önde.
1879 Edirne doğumlu. 23 yaşında iyi eğitimli, çakı gibi Osmanlı subayı. Kalpağı ve pos bıyıklarıyla bir Türk bahadırı. Gözleri çakmak çakmak. Memleketin zor günleri. Zehra Hanım’la yaptığı evlilik ve geride bıraktığı eşine, çocuklarına hasret bir ömür. Adı tarihe yazılırken aklında her daim ailesi, kalbinde kızlarının nefesi.
O ölümsüz imza
25 Nisan 1915’te Gelibolu Kara Savaşları’nın başladığı gün, Kirte deresinde ilerlerken İkiz Koyu’na çıkartma yapan İngiliz kuvvetlerini fark ederek emrindeki 250 kişilik kuvvetle sayıca üstün durumdaki düşmana karşı taarruz başlatan Yüzbaşı Yusuf Kenan, kahraman bölüğüyle birlikte Seddülbahir’de tam 32 saat sürecek bir destanın fitilini ateşleyecekti. İngilizler için hesap edilemeyen bir hamlenin iradesini taşıyordu omuzlarında. Aslında yaptığı fedakârlık aldığı bir emre binaen değildi, savaşın gidişatını doğrudan etkileyecek bu saldırıyı kendi inisiyatifiyle planlamıştı. 7. Bölük’ün taarruzuyla şaşkına dönen İngilizler, ivedilikle yardıma gelen takviye kuvvetlerine nezaret eden o korkunç topçu atışlarının da gücü ve etkisiyle karşı saldırıya geçtiğinde, 7. Bölük bütün subaylarıyla şehit olarak vazifesini tamamlamıştı. İkiz Koyu’na çıkan 2.500 kişilik İngiliz Birliği’ne 250 yareniyle kâbusu yaşatan kahraman Yüzbaşı, bir devrin battığı ve doğduğu yerde, silah arkadaşlarıyla birlikte ölümsüz bir imza gibi parlıyordu artık.
Şehit olduğunda 34 yaşındaydı. Seddülbahir’in muhafızı Yusuf Kenan. Ardında 27 yaşındaki eşi Zehra Hanım ve kundaktaki kızları Rüçhan ile Müjgan'ı bıraktı. Yüz yıl sonra bile unutulmayacak adını bir de. Şöyle yazmıştı eşine: “Ruhum, vatanımızın milletimizin geçirdiği şu felaket zamanı hangi mümini kederlendirmemiştir ki, ben de o milletin ferdi olduğum için bu büyük felakete iştirak etmeyeyim. Zehracığım ne yapayım? Vatanın bölündüğünü görürken, kalbim çırpınıyor, yüreğim tıpırdıyor. Zira saadet hâli ile yaşamaklığımız ancak vatanın selametiyle kaim olacaktır.”
