Ünlü filozof Thales’in doğum yeri olan “Miletos”, Apollon Tapınağı ile bilinen “Didyma” ve Hellenistik dönemde planlı inşasıyla öne çıkan “Priene” ve “Nysa”, “Alinda”, “Alabanda”, “Tralleis” gibi birçok antik mekânlara ev sahipliği yapan Aydın’ın kendisi kadar ilçeleri, köyleri ve birbirinden ilginç sokak lezzetleri de keşfedilmeye değer. Gelin, Aydın ili ve ilçelerine kapsamlı bir biçimde göz atalım.

Didim

Didim, özellikle yaz aylarında tatilcilerin tercih ettiği bir ilçe. Yerleşim yeri olarak tarihi, Neolitik devirlere (MÖ 8000) kadar uzanıyor. Didim ilçesi; Miken, Girit, Aka (Akha), Pers, Roma, Bizans gibi uygarlıkların sınırları dâhilinde yer almış olduğu için birbirinden farklı tarihsel öyküleri de bünyesinde barındırıyor. Temiz denizi ve ince kumlarıyla ünlü Altınkum Plajı ve Apollon Tapınağı gibi tarihi kalıntılarla dikkat çeken Didim’de; Didyma, Miletos Antik Kenti, Tavşanburnu Tabiat Parkı ve Latmos mutlaka gezilmesi gerekilen yerler.

Ayrıca buraya çok yakın olan Bafa Gölü Tabiat Parkı’nı gezebilir ya da şehrin iç kesimine doğru gidiyorsanız yol üstünde bulunan Ortaklar beldesinin kendine has çöp şişçilerinden birinde kendinize ziyafet çekebilirsiniz.

Söke

Söke, Aydın’ın tarım potansiyeli yüksek olan ilçelerinden biri. Zeytin ve pamuk üretimi ile öne çıkan ilçe, doğal güzellikleriyle de dikkat çekmekte. İlçede, tarihi kalıntılar ve doğal alanlar arasında yürüyüş yapabilir, doğanın tadını çıkarabilirsiniz. Ayrıca, Söke’nin çevresindeki köylerde yerel ürünleri satın alabilir ve yöresel lezzetleri deneyebilirsiniz.

Priene Antik Kenti, İlyas Ağa Camii (Koca Cami) ve Myus (Myos) Antik Kenti mutlaka görülmesi gereken yerlerin başında geliyor. Öte yandan, Doğanbey Köyü eşine rastlanır güzellikte bir yer. Söke ilçesine 30 kilometre uzaklıkta bulunan bu yer, Kurtuluş Savaşı sırasında mübadele sonucunda Yunanistan’a göç eden Rumlardan kalma bir köy. Özellikle mimarisiyle büyük ilgi çeken köyün taş evleri, dar sokakları ve doğal güzellikleri görülmeye değer. Ayrıca sadece Sökelilerin bildiği ve yerli halkın çok sevdiği bir mekân olan Yağmur Büfe (Tostçu Ferit) bölgedeki sayılı sokak lezzetlerinden biri.

Kuşadası

Aydın’ın en popüler turistik ilçelerinden biri olan Kuşadası; plajları, eğlence hayatı ve tarihi yapılarıyla da ünlü. Güzel plajları ile tatilcilerin ilgisini çeken Kuşadası, aynı zamanda Efes Antik Kenti’ne olan yakınlığı ile de biliniyor. Neopolis, Panionion, Pygela, Kaleiçi Camii, Öküz Mehmet Paşa Kervansarayı ve nice üzerine uzunca bilgiler verebileceğimiz yapı bu ilçede yer alıyor.

Doğal olarak Kuşadası’nda tekne turlarından dalışa birçok sportif aktivitede bulunabilirsiniz. Ayrıca, Güvercinada Kalesi’ni ziyaret ederek tarihi bir yolculuğa çıkabilir, muhteşem manzaralar eşliğinde fotoğraflar çekebilirsiniz. Kuşadası’na gelmişken lezzetli balıklar yemek isterseniz Kazım Usta Restaurant’a uğramadan geçmeyin.

İncirliova

İncirliova, Aydın’ın önemli tarım ilçelerinden biri. Özellikle incir üretimi ile tanınan bu ilçede, doğal güzelliklerin ve tarımsal faaliyetlerin yanı sıra termal enerji de dikkat çekmekte. İncirliova’nın tarihi yapıları arasında, eski taş evler ve köprüler yer almakta. Ayrıca, ilçede düzenlenen gerek tarımsal etkinliklerde gerekse deve güreşi festivallerinde Aydın’ın meşhur incirlerini tadabilir ve bu lezzeti daha yakından tanıma fırsatı bulabilirsiniz.

İncirliova Termal Tesisleri, Osmanlı Köprüsü (Köprüova), Zeytin Sıkma Taşı (Akçeşme), Şirindere Köprüsü, Ballıkaya Mağaraları ve Kültür Parkı gibi geniş bir yelpazeyle misafirlerini ağırlayan bu güzel ilçede yakın zamanda coğrafi işaretini alarak resmen adını tescillendiren “İncirliova Deve Sucuğu”nu deneyimleyebilirsiniz.

Efeler

Aydın, tarihi boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış. Şehir, hem modern hem de tarihi dokusuyla ziyaretçileri cezbetmekte. Merkez ilçe olan Efeler’de bulunan Aydın Müzesi, bölgenin tarihi ve kültürel mirasını keşfetmek adına mutlaka gidilmesi gereken bir yer. Burada, antik dönemlere ait eserler, heykeller ve günlük yaşam eşyaları sergilenmekte. Ayrıca, Lidyalılar için önemli bir kent olan Tralleis’i de Efeler ilçesinde gezebilirsiniz.

Efeler ilçesi tarihi dokusunu da korurken aynı zamanda modern yaşamın tüm olanaklarını sunabiliyor. Adnan Menderes Bulvarı veya Atatürk Caddesi boyunca yürüyüş yapabilir, kafelerde oturup dinlenebilirsiniz. Ancak uzun yıllardır şehrin mütevazı çarşısı olan Yağcılariçi ile Sevgi Yolu’nu dolaştıktan sonra Seçkin Aperatif’in özel baharatlı lezzetlerini denemeden buradan ayrılmayın.

Nazilli

Nazilli, Aydın’ın önemli sanayi ve tarım merkezi. Edip Cansever’den Sabahattin Ali’ye Yusuf Atılgan’dan Talip Apaydın’a edebiyatımıza damga vuran yazarları etkileyen 150 bin nüfuslu bu ilçede, Nazilli Kalesi ve tarihi tren garı gibi yerler ziyaretçileri bekliyor. Ayrıca, Nazilli’nin meşhur zeytinleri ve zeytinyağları da tadılması gereken yerel ürünler arasında yer alıyor.

Nazilli; Harpasa Antik Kenti, Arpaz Beyler Konağı, Anayurt Oteli filminin çekildiği Nazilli Belediyesi Etnografya Müzesi, Dokuzun Hamamı, Mastura Antik Kenti ve Nazilli Koca Camii gibi gezilecek birçok yapıya ev sahipliği yapıyor. Nazilli’de AVM’lerin korkulu rüyası olan ve kentin kalbinin attığı Uzun Çarşı’yı gezebilirsiniz. Uzun Çarşı’da yapılış usulü ile sizi bu ilçeye tekrar getirtecek olan Şahap Baba’nın enfes kokoreçlerini tadabilirsiniz.

Karacasu

Karacasu, Aydın’ın en az bilinen ama belki de en güzel ilçelerinden biri. Antik Karya bölgesinin bir parçası olan bu ilçede, tarihi kalıntılar arasında yürüyüş yapabilirsiniz. Karacasu, aynı zamanda yerel el sanatları ile de ünlü. Büyük şehirlerde yaşayan el sanatları meraklıları bile bu ilçenin müdavimi olmuş durumda. Karacasu’ya has toprak testiler ise dünyanın dört bir tarafına ihraç ediliyor.

Karacasu’nun en önemli turistik merkezi: Afrodisias Antik Kenti. Tıpkı Aydın’a bağlı Avrupa’ya ihraç ettiği çileği ile meşhur Sultanhisar ilçesinde yer alan Nysa Antik gibi dünyanın sayılı antik kentlerinden biri olan Afrodisias Antik Kenti; 2009’da UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi’ne dâhil edildi ve 2017’de ise Dünya Mirası olarak tescil edildi. İçinde; Afrodisias Antik Tiyatrosu, Boluterion Meclis Binası, Afrodisias Stadyumu, Hadrian Hamamı, Sebastion, Afrodit Tapınağı ve Afrodisias Antik Kent Müzesi bulunan bu ilçede Aydın’ın meşhur pidesinin en iyi yapıldığı yerlerden biri olan Şirin Pide’ye uğramayı unutmayın.

Bozdoğan

Bozdoğan, doğası ve tarihi ile öne çıkan bir ilçe. Doğal yürüyüş parkurları ve temiz havasıyla öne çıkan Bozdoğan'da eski taş köprüler ve tarihî yapılar da bulunmakta. Evliya Çelebi’nin öve öve bitiremediği ve Yörüklerin en organik ürünleri getirdiği Bozdoğan Pazarı’na uğramadan geçmeyin.

Eşine az rastlanır hikâyesi ve güzelliğiyle Arapapıştı Kanyonu ilçedeki önemli yerlerden. Piginda-Bargasa Antik Kenti, Körteke Kalesi, Örtülü Köyü Sarnıcı, Bozdoğan Çarşı Hamamı, Meryem Olukbaşı Türbesi, Pabuşçuoğlu Camii, Baltacıoğlu Camii, Hıdırbaba Camii, Kazandere Tarihi Köprü Çarşı, Hıdır Baba ve Okçu Kumandanı’nın mezarları da dikkat çeken diğer yerler. Ayrıca Türkiye’nin en değerli içme suyu kaynaklarından biri olan Madran Dağı’nda gezi, trekking, piknik veya alabalık ziyafeti yapabilirsiniz. Burası ile ilgili lezzetimiz ise şüphesiz Madran Gazoz.

Çine

Muğla kıyılarından başlayıp önce kuzeye ardından da doğuya ilerlediğimiz bu yolculukta yine Muğla’ya yaklaşıp son durağımız olan ilçeye geliyoruz: Çine. Yine Bozdoğan’daki Madran Dağı gibi ünlü olan Topçam Madran Dağı ve Çine Çayı; doğal manzaralarıyla ve su sporları ile ünlü. Çine’de, tarihi kalıntılar arasında keşif yapabilir ve bölgenin kültürel zenginliklerini öğrenebilirsiniz.

Doğanyurt Mahallesi sınırları içerisinde yer alan ve bölgenin önemli tarihi yerlerinden biri olan Alabanda Antik Kenti, ilçe merkezine yaklaşık olarak 10 km uzaklıkta. Çine’de ayrıca Gerga Antik Kenti, Tepecik Höyüğü, İnce Kemer Köprüsü, Ahi İbrahim Türbesi ve Ahmet Gazi Camii gezilecek yerlerin başında geliyor. Tarihi Çine Köfteleri ise buranın en önemli lezzeti. Kullanılan etin niteliği ve yapım tekniği ile neredeyse Balkanlardaki gibi bir marka olma yolunda ilerleyen Çine Köftesi’ni mutlaka tatmalısınız.