Gelenekten geleceğe akan şehir: Bursa

Bursa.
Bursa.

Tarih 6 Nisan 1326. Sultan Orhangazi 20 yıldan fazla süren kuşatma sonrasında babasının hayali ve hedefi olan şehre, Bursa’ya girer. Savaşmadan, kan dökmeden. Çünkü Kaşıkçı Elması gibi binlerce yıldır sessizce değerini anlayabilecek mahir elleri, gönül gözü ile görenleri beklemiştir Bursa. Ve Orhangazi kapıyı çalınca teslim olur gönül rızasıyla.

Bursa o mahir ellerle şekillenir. Evvela ilk başkent olur Devlet-i Âl-i Osman’a. İlk 6 Padişah Bursa’yı seçer ebedi istirahatgâh olarak. Nitekim Tanpınar “ölümün bile güzel görüldüğü yer” diye betimler bu nazlı şehri. Sultan külliyeleri, medreseler, hanlar, hamamlar, camiler, tekkeler ile öyle bir imar edilmiştir ki şehir; “Farklı diyarlarda yüzlerce eserin var Bursa’da niye yok?” diye sorulunca Mimar Sinan: “Bursa’nın büyüsüne dokunmak istemedim” cevabını verir.

Elbette Osmanlı’dan ibaret değildir Bursa’nın hikâyesi. Altın çağını Osmanlı ile yaşasa da binlerce yıllık geçmişinde ağırladığı her medeniyet için büyük bir önem taşımıştır. Dolayısıyla 8500 yıllık medeniyet geçmişi, M.Ö 2. yüzyıla uzanan şehrin her köşesi tarihi bir arşivdir. Kartacalı General Hannibal’ın tavsiyeleri ile Bitinya imparatoru I. Prusias’ın kurduğu şehir, Bitinya, Roma ve Doğu Roma’nın hatıralarını ve izlerini hassasiyetle korumuş, günümüze kadar yaşatmıştır. Bizans döneminde İstanbul’daki isyanlardan ve din savaşlarından kaçan soluğu Bursa’da alır. Keşişler Uludağ’da inzivaya çekilir, Doğu Roma hanedanı saltanatını İznik’te devam ettirir.

Orhangazi tarafından fethedildiğinde 3400 metre uzunluğundaki surların arasına sıkışmış, 2000 ev 10000 nüfustan müteşekkil mütevazı bir şehir olan Bursa, fetihten sonra güneşi gördükçe açılan bahar çiçekleri gibi gizli kalmış tüm güzelliklerini cömertçe paylaşmaya başlar ve Ulu çınarlar misali maziden beslenip âtiye doğru sürekli büyür. Osmanlı’da ticaretin kalbi olur, günümüz Türkiye’sinde ise sanayinin merkezidir. Bereketli toprakları tarımda üretmeye devam ederken, turizm adına her detayda bir sözüm var diyebilecek nitelikte bir şehir hâline gelir. O detaylara şöyle bir göz atacak olursak; Şelaleleriyle, gölleriyle, mağaralarıyla, ormanlarıyla, kanyonlarıyla, 115 km sahil şeridiyle bir cennetten diğer cennete mesafesiz yolculuktur Bursa. Dilerseniz doğa yürüyüşü, dilerseniz kamp-karavan faaliyeti, dilerseniz kış sporları, dilerseniz de adrenalin. Aradığınız doğa turizmi ise Bursa doğanın, doğa Bursa’nın içindedir.

Bursa doğanın, doğa Bursa’nın içindedir.
Bursa doğanın, doğa Bursa’nın içindedir.

Karagöz Hacivat gölge oyunundan hikâyesi olan çınarlara, geleneksel çarşılardan tarihi hanlara, birbirinden zengin müzelerden farklı medeniyetlerin imzalarını taşıyan sur duvarlarına, ipekten çiniye sayısız somut ve somut olmayan kültürel miras değerlerinin varlığı ile aradığınız kültür turizmi ise Bursa bir hazinedir. İster Cumalıkızık’ta güne başlayıp Gölyazı’da güneşi batırın, isterseniz Muradiye’den Emirsultan’a tarihin sayfalarında gezintiye çıkın. Her biri keşfedilmeye değer farklı alternatif rotalar arasında kararsız kalacağınız kesindir.

Roma ve Osmanlı Dönemi’nden kalma hamamlar, şifalı termal suları ile nice imparatorları ve padişahları ağırlamış nice biçareler dermansız dertlerine derman bulmuş Bursa’da.

Uludağ’ı mesken tutmuş Hristiyan azizlerin ve “iyiliği emret kötülükten nehyet” düsturu ile kendini insanlığa adamış Müslüman dervişlerin adaleti ve nezaketi önceleyerek huzuru paylaştığı şehirdir Bursa. Günümüze ulaşmış tapınak, havra, kilise, camiler ve tekkeler inanç turizminin Bursa’daki derinliğinin göstergesidir.

Şehir, kendine has kebabı, köfte çeşitleri, zeytinyağlıları, tatlıları ve coğrafi işaret almış ürünleri ile Osmanlı saray mutfağını günümüze taşıyan bir gastronomi merkezidir. Ayrıca Bursa’nın Sultan Külliyeleri, Hanlar Bölgesi ve Cumalıkızık Köyü ile UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde, Çini ve İpeği ile UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’nda, Karagöz Hacivat Oyunu ile Somut olmayan Kültürel Miras Listesi’ndedir. EHHTA şehirleri arasında termal su sıcaklığı en fazla olan şehir ve 2022 Yılı Türk Dünyası Kültür Başkentidir. Kısacası Bursa; tüm değerleri, birikimi, nitelikleri ve zenginlikleri ile başlık bulmakta zorlanılan bir şehirdir.

Bursa’nın Sultan Külliyeleri, Hanlar Bölgesi ve Cumalıkızık Köyü ile UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde, Çini ve İpeği ile UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’nda, Karagöz Hacivat Oyunu ile Somut olmayan Kültürel Miras Listesi’ndedir.
Bursa’nın Sultan Külliyeleri, Hanlar Bölgesi ve Cumalıkızık Köyü ile UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde, Çini ve İpeği ile UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’nda, Karagöz Hacivat Oyunu ile Somut olmayan Kültürel Miras Listesi’ndedir.