Felsefeye ilgisi olanların okuması gereken 10 kitap
Çoğu kez ilgimizin olduğunu düşündüğümüz bir filozofun eserini elimize alarak başlarız felsefe okumalarına ancak kısa bir süre sonra kitabın içine yeterince giremediğimizi fark ederiz. Bunun sebebi okuduğumuz düşünürün kendisinden önceki düşünürleri bilme gerekliliği olabileceği gibi, felsefe kavramlarına yeterince hâkim olamayışımız veya o düşünürün dünyasına henüz hazır olmadığımız da olabilir. Bu liste; felsefeye ilgisi olan, bu alanda düşünen, okuma ve araştırma yapmak isteyen ancak nereden başlayacağını bilemeyenler için bir rehber oluşturması amacıyla hazırlandı; çoğunlukla, felsefenin ne olduğuna dair kısa bir giriş yapan ve başlangıcından bugüne değin felsefe tarihini düşünür ve kavramlar üzerinden ele alan kitaplardan oluşuyor.
Bu listedeki kitapları okuduktan sonra, felsefi düşünceler ve kuramlar arasındaki tarihsel bağları görebilecek, felsefe tarihini önemli hatlarıyla öğrenecek ve daha sonrasında ilgi duyduğunuz düşünürün dünyasına, onun kitaplarına rahatlıkla eğilebileceksiniz. Bu nedenle bu liste size popüler filozofların en ünlü eserlerini sunmaktan ziyade o filozofların kendisini gerçekten anlayabilmeniz için bir temel olma amacını güdüyor.
1 - Felsefeye Giriş - Ahmet Arslan, Serbest Akademi Yayınları
Prof. Dr. Ahmet Arslan’ın, felsefeye yeni başlayanlar ve felsefi düşünmenin merdivenlerini çıkmak isteyenler için temel başvuru kaynağı niteliğinde yazdığı bu kitap, felsefenin ne olduğu sorusundan başlayarak yalın ve akıcı bir dille felsefenin alt dallarını ve kavramlarını açıklamaya girişiyor. 11 bölümden oluşan kitap ile felsefenin ne olduğunu, kapsamını, felsefi bilginin alt dallarını ve çerçevesini ve diğer alanlarla ilişkisini öğrenecek, felsefe tarihine başlamak için gerekli alt yapıyı sağlamış olacaksınız.
2 - İlkçağ Felsefe Tarihi (I-II-III-IV-V) - Ahmet Arslan, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
Felsefe, Antik Yunan’da doğdu ve şüphesiz, felsefeyi anlamak için önce başlangıç noktasından başlamak gerekir. Prof. Dr. Ahmet Arslan, 5 ciltlik İlkçağ Felsefe Tarihi’nde insan zihninin keşfiyle başlayan düşünce tarihinin ilk filozoflarını kendi eserlerine, yani birincil kaynaklarına dayanarak anlatıyor. Filozofların yaşam öykülerini, kuramlarını, kavram dünyasını, düşüncelerini ve sistematik yöntemlerini tarihsel ilerleyişle, hem kendi yorumları hem de asıl kaynaklarıyla aktaran bu serinin her bir kitabının başlıkları ise şu şekilde: 1. Sokrates Öncesi Yunan Felsefesi 2. Sofistlerden Platon’a 3. Aristoteles 4. Helenistik Dönem Felsefesi: Epikurosçular, Stoacılar, Septikler 5. Plotinos, Yeni Platonculuk ve Erken Dönem Hıristiyan Felsefesi
3 - Felsefe Tarihi (I-II-III-IV) - Umberto Eco & Riccardo Fedriga (Editör), Alfa Yayınları
Umberto Eco ve Riccardo Fedriga’nın editörlüğünü yaptığı 4 ciltik Felsefe Tarihi serisi, Türkçeye kazandırılmış en önemli ve başarılı kaynaklardan. Görselleştirilmiş anlatımları, ele aldığı her dönemin kültür ve sanatını incelemesi ve kavramları şablonlaştırmasıyla diğer kaynaklardan farkını ortaya koyan bu serinin 4 kitabı sırasıyla Antik Yunan, Hellenizmden Augustinus'a, Aostalı Anselmus’tan Pomponazzi’ye, Machiavelli’den Encyclopedie’ye başlıklarını taşır ve tarihsel olarak ele aldığı felsefenin en önemli noktalarını hem keyifli hem de sürükleyici bir dille anlatmayı başarır.
4 - Felsefe Sözlüğü - Ahmet Cevizci, Say Yayınları
Felsefi düşünce kavramlar üzerinden ilerler ve onlara hakim olmak için başvurulacak ilk yer felsefe sözlükleridir. Tek bir felsefi kavram bile filozoftan filozofa ve tarihsel düzlem içinde değişir ve bu nedenle felsefe terminolojisini tüm boyutlarıyla kavrayabilmemiz için felsefe sözlükleri imdadımıza koşar. Prof. Dr. Ahmet Cevizci, Felsefe Sözlüğü’nde bu kavramları açıklarken felsefe tarihine bir bütün olarak bakmış ve bu sözlüğü temel seviyede okurlar için hazırlamıştır. Felsefeyle ilgili herhangi bir kitabı okurken içinde geçen kavramları, zihinde sindirebilmek için, bu kitapla paralel bir şekilde okumak faydalı olacaktır.
5 - A'dan Z'ye Düşünmek - Nigel Warburton, Alfa Yayınları
Kitaplarıyla felsefeyi geniş kitlelere yayan ve popülerleştiren İngiliz felsefeci Nigel Warburton’un yazdığı diğer felsefeye giriş kitaplarıyla birlikte en önemli eserlerinden olan A'dan Z'ye Düşünmek kitabı bir sözlük niteliğinde düşüncenin en temel kavramlarını yorumluyor. Yazarın, kitabın giriş kısmında da belirttiği gibi bu kitap eleştirel düşünmeye yönelik bir giriş kitabı olmayı ve bunu yaparken de terminolojiye ait temel araçları tanıtmayı hedefliyor.
6 - Felsefenin Öyküsü - Bryan Magee, Alfa Yayınları
Bryan Magee’nin bir klasik haline gelen Felsefenin Öyküsü, tablolar ve çizimlerden de yararlanarak Herakleitos’tan Heiddegger’e kadar, Batı felsefesinin 2500 yıllık öyküsünü işliyor. Önemli soruları temel alarak yalın ve akıcı bir dille felsefi konuların ve filozofların yer aldığı bu kitap, felsefeye yeni başlayanların mutlaka edinmesi gereken kült bir kaynak.
7 - Büyük Filozoflar, Tarihteki Büyük Düşünürlerin Yaşamları ve Fikirleri - Stephen Law, İnkılap Yayınevi
Stephan Law gerçekten zorlu bir işin üstesinden başarıyla gelerek tarihteki en önemli düşünürlerden 50 tanesinin yaşam öykülerini, eserlerini, felsefelerini ve kendisinin yol açtığı düşünceleri ele alıyor bu kitabında. Buda’dan Platon’a, İbn Rüşd’den Kant’a, Nietzsche’den Simone de Beauvoir’a kadar 50 önemli düşünürün yer aldığı bu kitabı bir ansiklopedi gibi düşünebilir, söz konusu filozoflarla ilk kez tanışırken bu kitabı bir basamak olarak görebilirsiniz.
8- Felsefe Sorunları - Bertrand Russell, Say Yayınları
Bertrand Russell’ın 1912 yılında yayımladığı Felsefe Sorunları, ilk günden itibaren felsefe kürsülerinin temel kitaplarından biri olagelmiştir. Her ne kadar kendisi bu kitabı “ucuz ve heyecanlı bir roman” olarak nitelendirse de, bu kitapta neyin gerçek bilgi olabileceğine, mantık çerçevesinde inanılacak bir bilgi olup olmadığına, algı kavramına, doğru ve yanlışın arasındaki ayrıma kadar birçok felsefi sorun hakkında güçlü önermeler sunmakta ve sorulabilecek en zor soruları düşünmeye itmektedir.
9 - İslam Felsefesine Giriş - Peter Adamson, Richard C. Taylor, Küre Yayınları
Dünyanın en önemli Batılı İslam felsefecilerinin makalelerinden oluşan bu eser, İslam felsefesinin klasik ve yükselen dönemini, 9. ve 12. yüzyılları arasındaki önemli isimlerine ve düşüncelerine odaklanıyor. Ayrıca klasik dönem sonrasındaki tartışmalara ve İslam düşüncesinin seyrine de yer vererek; İslam felsefe geleneğinin kitap mantık, ahlak, siyaset, tabiat felsefesi, psikoloji ve metafizik tartışmalarını da inceliyor. Sadece Batı felsefesi ile yetinmek istemeyen, düşünce tarihini hakkıyla ele almak isteyen ve İslam felsefesine ilgisi olanlar için mutlaka okunması gereken bir rehber.
10 - Çağdaş Düşünme Yöntemleri - J. M. Bochenski, Bilgesu Yayıncılık
“Önemli olan hepimizin felsefe yaptığı ve galiba yapmamız da gerektiğidir” diyen Bochenski, pek çok alandaki en önemli temel düşünme yöntemlerini ele alıyor bu kitabında. Mantık, yöntembilgisi ile fenomenolojik, imbilim, ilksavlı ve indirmeli yöntemleri ayrı bölümlerde ele alan bu kitap, yöntemlerin yorumlanmasından ziyade çağdaş yöntemlerin kendisiyle ilgileniyor.