Dünyanın en yaşlı ağaçları
Dünyanın en güzel süsü olan ağaçlar, yalnızca yer küreyi güzelleştirmekle kalmıyor insan yaşamının devam etmesi için gerekli olan oksijeni de üretiyor. Kök, gövde ve yapraklardan oluşan bu olağanüstü canlılar, içerisindeki harika düzen sayesinde yaşam kaynaklarımızdan biri olan oksijenin üretilmesini sağlıyor. İnsan varlığının devamı için bu denli önemli olan ağaçlar; güzellikleri, farklılıkları, değişik özellikleriyle gezegenimize renkli bir görünüm de sağlıyor. Kimi yalnızca bir yıldır dünyada iken kimisi de daha yeni yeni tutunuyor toprağa. Ancak öyleleri var ki çok uzun süredir dünya misafiri… Yaşları binlerce yılı aşmış dünyanın en yaşlı sakinlerinin öyküleri sizleri etkisi altına alacak!
Methuselah - ABD
1957’de Tom Harlan ve Edmund Schulman tarafından keşfedilen Methuselah, adını İncil’e göre 969 yıl yaşayan dini figür Methuselah’tan almış. Ağacın Kaliforniya’nın Inyo ilçesinin Beyaz Dağlar’ındaki Methuselah Korusu’nda yer aldığı herkesçe malum olsa da yetkililer, tahribata uğratılmaması adına konumunu tam olarak bildirmiyor. 2012 yılına kadar dünyanın en eski ağacı olarak bilinen 4850 yaşındaki çam ağacı Methuselah’ın Mısır Piramitleri’nden bile daha yaşlı olduğu pek çok araştırmacı tarafından ileri sürülüyor.
Gran Abuelo - Şili
Patagonya servi ağacı familyasından olan bu ağacın adı, İspanyolcada “büyük dede” anlamına geliyor. Günümüzde Günay Amerika’daki en eski ağaç olma özelliğini taşıyan bu koca servi, Şili’deki Alerce Costero Ulusal Parkı’nda yer alıyor. Yaşına gelince, Gran Abuelo, tamı tamına 3645 yaşında; üstelik ulusal parkta bu ağaçtan daha yaşlıları olduğu da iddia edilmekte. Gran Abuelo’nun yaşının bilgisi, ağacın milattan önce 1500 yılı civarında filizlendiğine işaret ediyor.
Sarv - İran
Bu ağacın tam ismi Sarv-e Aberkuh, sokak dilinde ise “Zerdüşt Servisi.” İran’ın Yezd eyaletinde bulunan servi ağacının 4800 yaşında olduğu tahmin ediliyor; bu da demek oluyor ki Sarv ağacı, belki de bugün görüp görebileceğimiz en yaşlı canlı. Zerdüst Servisi olarak bilinmesi aslında bir tesadüf değil, bu lakabın ardında İran’daki Zerdüşt halk tarafından kutsal kabul edilmesi yatıyor. İran’ın en kayda değer kültür miraslarından biri olan bu ağacın neredeyse 5 bin yıldır yaşıyor olması, çoğunlukla İran’ın iklimiyle ilişkilendiriliyor.
Llangernyw - Britanya
Llangernyw köyündeki Saint Digain Kilisesi’nin bahçesinde yer alan erkek porsuk ağacının Avrupa’nın en yaşlı ağacı olduğu düşünülüyor. Günümüzde çekirdeği parçalanmış olan ağaç, birçok yemyeşil filiz barındırıyor. Porsuk ağaçlarının yaşlarını belirlemek oldukça zor olsa da 4 ila 5 bin yıllık olduğu tahmin edilen Llangernyw, 2002 yılında Britanya’daki "50 Büyük Ağaç" listesine girerek dünyanın en yaşlı organizmalarından biri hâline gelmiş.
Pando - ABD
Dünyanın en eski ağacı ve dolayısıyla en eski canlı organizmalarından biri olduğu söylenen Pando ağacının yaşı, tahmini olarak 80 bin yıldan daha fazla. Pando ağacı, yeraltı kök sistemini paylaşan klonal bir koloniden oluşuyor; birbirinden bağımsız ağaçlar gibi görünse de ağaçların hepsi genetik olarak özdeşler. Ağacın böylesine dayanıklı olmasının nedeni, kendini sürekli klonlayabilmesi. Bölgedeki nüfusun artışı ve hayvanların genç ağaçlarla otlatılması gibi etkenler Pando’nun zayıflamasına neden olmuş.
Old Tjikko - İsveç
9558 yaşındaki Old Tjikko, İsveç’in Dalarna şehrindeki Fulufjället Dağı’nda yer alan, yaşayan en eski Norveç Ladini. Pek çok kaynakta “dünyanın en yaşlı ağacı” olarak da geçiyor. Yaşına istinaden Son Buz Devri’nde filizlendiği düşünülen ince, uzun ağaç, toplam 16 metre uzunluğunda. Old Tjikko tekil ve yaşlı bir ağaç gibi gözükse de aslında Pando ağaçları gibi klonal bir ağaç olma özelliğine sahip; gövdesi, dalları ve kökleri binlerce yıldır yenileniyor.
Prometheus - ABD
Prometheus, Büyük Havza kıllı çamı türünden bir ağaç, eskiden Nevada’nın Wheeler Zirvesi’nde yer alıyordu. 1964’teki ölümünden önce dünyanın en eski ağaçlarındandı; öyle ki yaşı o zamanlar Methuselah’tan bile daha fazlaydı. Fakat 1964 yılında, Coğrafyacı Donal R. Currey’nin ağacın yaşının belirlenebilmesi için ağacın özünden bir örnek alınmasına izin vermesinin ardından bu işlem ters gitmiş ve ağaç ne yazık ki bütünüyle kesilmiş.