Rusya'da tarihi cami caz okuluna çeviriliyor

Kafkas Düğümü haber sitesinin bildirdiğine göre, Rusya'nın Rostov-na-Donu şehrinin belediye başkanlığı 20'nci yüzyılın başlarında inşa edilen ve aynı zamanda şehrin en eski katedral camisinin binasını caz okuluna devretti.

Haber sitesi ayrıca, Rostov-na-Donu'da epey zamandır ibadethane olarak istifadeye kapalı olan katedral caminin yanı sıra kullanıma açık sadece tek bir cami olduğunu hatırlatıyor. Haziran 2019'da 15 bin Müslümanın bayram namazı vesilesiyle bu camide toplanması şehirde ikinci bir caminin inşasının gerekli olduğunu göz önüne serdi.

3 Ocak'ta "Kafkas Düğümü" SMS servisi, Müslüman cemaatinin yıllardır uğrunda mücadele ettiği katedral caminin bir belediye kurumuna devredildiğine dair mesaj aldı: Bir zamanlar Rostov Katedral Camisi olan Krasnoarmeyskaya 97 adresindeki ordu kulübünün binası, Kim Nazaretov'un adını taşıyan caz okuluna devredildi.

1980'lerden itibaren Rostov-na-Donu Müslümanları, Krasnoarmeyskaya Caddesi'ndeki eski camiyi kendi topluluklarına iade edilmesi için çaba gösteriyorlar. Caminin kapalı olmasına rağmen Müslümanlar 1993'ten beri, caminin yakınında ve hatta içinde toplanarak ibadetlerini ediyorlardı. 2016 yılında, Rostov bölgesi müftülüğü, altı yıl önce kabul edilen "Dini Amaçlı Devlet veya Belediye Mülklerinin Dini Kuruluşlara Devredilmesi Hakkında" yasasına dayanarak, belediye yetkililerinden, tarihi caminin kendisinin ilkin işlevine dönmesini talep etti.

Ancak Rostov-na-Donu Emlak ve Toprak İlişkileri Dairesi, binanın artık tarihi bir cami değil, 1980 yılında inşa edilen bir ordu kulübü olduğunu belirterek talebi reddetti. Şehir ve bölge tahkim mahkemeleri ise yetkililerin yanında yer aldı ve müftülüğün binayı Müslümanlara devretme davasını reddetti.

Müslümanlar, yetkililerin ve mahkemelerin tutumunu kabul etmedi ve bina için mücadelelerine devam etmekte kararlı olduklarını duyurdular. Müftülüğün internet sitesinde binanın tarihi hakkında yapılan açıklamada, "Rostov Bölgesi Müslümanlarının Merkezi Ruhani İdaresi, Rostov-na-Donu'daki ilk katedral camisini iade etmek için tüm yasal araçları kullanacak" diye ifade ediliyor.

Rostov Müslümanlarının savunduğu caminin inşasının temeli 1905 yılında konulmuştur, 1918'de ise tamamlanmıştır. Cami, Napolyon ordusuna karşı savaşta kahramanca iştirak eden Tatar alaylarının şerefine Müslüman tüccarların bağışlarıyla inşa edildi. Cami minareli ve iki katlıydı. Sovyet döneminde bile cuma ve bayram namazı için camide binlerce Müslüman toplanırdı. 1953'te büyük bir restorasyon yapılsa da on yıl sonra cami kapatılıp mühürlendi, mülküne el konuldu, imamı ise tutuklandı.

Rostov Bölgesi Müslümanları Ruhani İdaresi'nin internet sitesine göre bina önce gıda deposu, sonra spor salonu olarak kullanılmış, ardından kubbe, minare ve duvarların bir kısmı tahrip edilerek bir asker kulübüne dönüştürülmüştür.

Rusya Federasyonu'ndaki çeşitli dini topluluklara karşı yetkililerin tutumlarındaki farklılığı anlamak için, işte başka bir hikâye: Rus Ortodoks Kilisesi'nin Rostov piskoposluğu uzun süredir Sovyet döneminde tamamen (!) yıkılmış bir kilisenin temeli üzerine inşa edilen bir kukla tiyatrosunun binasına hakkını iddia ediyor. Binayı dini bir örgüte devretmek için bunu yetersiz gören Rostovlular, 2014 yılında kukla tiyatrosunun tahliyesine karşı imza topladılar. Ancak Bölge Mülkiyet Bakanlığı buna rağmen Rostov Devlet Kukla Tiyatrosu binasının Rus Ortodoks Kilisesi mülkiyetine devredilmesini emretti. Aynı zamanda yetkililer, tiyatro için 2023 yılına kadar yeni bir bina inşa edeceğini söz verdi.