Mısır’da, Ukrayna'daki savaş buğday ihracatını aksattığı için ekmeğin maliyeti artıyor

Mahmud Farag, Kahire'de kapıcı olarak çalıştığı işinden her ay 1500 Mısır Sterlini (95 $) kazanıyor, ancak bu gelir artık beş kişilik ailesini geçindirebilmek için yetmiyor.

• Mısır'da gıda fiyatları, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden önce zaten tırmanıyordu. Şimdi, pek çok Mısırlının büyük ölçüde bağımlı olduğu sembolik bir gıda ve hammadde olan ekmek, Karadeniz buğday ihracatının kesintiye uğraması ve küresel fiyatların artmasıyla daha da pahalı hale geliyor.

Bu, 103 milyonluk nüfusun yaklaşık üçte birinin resmi yoksulluk sınırının altında yaşadığı ve daha birçok kişinin geçinmek için mücadele ettiği bir ülkede, yıllardır kemer sıkma politikalarına katlanan ailelerin üzerindeki mali baskıyı artırıyor.

Halk, Rusya'nın komşusunu işgalinden bu yana geçen üç hafta içinde ekmeğin paketinin maliyetinin dörtte bir oranında arttığını, yağ, yumurta, makarna ve yaygın olarak tüketilen diğer gıdaların fiyatlarının da tırmandığını söylüyor.

Kahire Ticaret Odası'ndan Attia Hamad da, un fiyatlarının %15'e kadar arttığını söyledi.

Günlük ekmek bütçesi şu anda 10 yerine 8 küçük yassı somun alan 52 yaşındaki Farag, "Çocuklarım acıkmasın diye daha az yiyorum" dedi.

"Bazen üç günde bir güzel bir yemek pişiriyoruz ve haftanın geri kalanında sadece ekmek ve peynir gibi bir şeyler yiyoruz."

• Mısır, tipik olarak dünyanın en büyük buğday ithalatçısı ve buğdayının %60'ından fazlasını yurtdışından alıyor. Rusya ve Ukrayna geçen yıl bu ithalatın yaklaşık %80'ini oluşturdu.

Şimdi tüccarlar, Ukrayna'daki savaş ve Rusya'ya uygulanan yaptırımlar sevkiyatları engellediği için başka yerlerden tedarik sağlamaya çalışıyorlar.

- Sosyal risk

Uluslararası Gıda Politikaları Araştırma Enstitüsü tarafından bu hafta yapılan bir araştırmaya göre, hükümetin telafi etmekte zorlanacağı bir miktar olan son fiyat artışları, devletin buğday ithalatına yaptığı yıllık harcamayı yaklaşık 3 milyar dolardan neredeyse ikiye katlayarak 5,7 milyar dolara çıkarabilir.

1977'de Mısır'ın devlet destekli ekmeğinin fiyatını yükseltme girişimi ayaklanmalara yol açarken, eski Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek 2008'de buğday kıtlığı yüzünden huzursuzlukla karşı karşıya kaldı. Üç yıl sonra kendisini deviren ayaklanmanın önde gelen sloganı "Ekmek, özgürlük ve adalet" oldu.

Dünya Bankası gibi uluslararası kuruluşlar, yükselen enerji ve gıda fiyatlarının Kuzey Afrika ve Orta Doğu'da benzer toplumsal huzursuzluğu tetikleyebileceği konusunda uyarıyorlar.

Hükümet, son haftalarda Mısırlılara, mevcut buğday rezervlerinin ve yerel mahsullerin, nüfusun yaklaşık üçte ikisinin en az sekiz ay boyunca büyük ölçüde devlet destekli ekmek talebini karşılayacağına dair güvence vermeye çalışmıştı.

Hükümet ayrıca yerel mahsulün daha fazlasını güvence altına almak için çiftçilere buğdayları için ödeyeceği tutarı artırdı ve kamu maliyesi üzerindeki artan baskıya rağmen daha pahalı tahıl ithalatı için bütçe ayırdığını söylemişti.

Yetkililer fiyat artışını önlemeye çalışırken, en az bir düzine kişi istifçilik ve spekülasyon suçlamasıyla gözaltına alındı ve geçtiğimiz salı günü Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi hükümete devlet desteksiz ekmek için bir fiyat belirleme talimatı verdi.

• Buğday, un, mercimek ve bakla gibi diğer gıdaların ihracatı üç ay süreyle yasaklandı.

Daha pahalı emtiaların ekonomi genelinde fiyat artışının tüketicilerin gelecek ayki Ramazan ayı öncesinde toplu alım yapmasıyla daha da hızlanacağı tahmin ediliyor.