Manisa'dan Bosna'ya İslâmiyet'in yayılışının sembolü: Ayvaz Dede Şenlikleri
Boşnakların İslâmlaşmasından sonra kutlanmaya başlayan Bosna Hersek ve Balkanların en uzun soluklu etkinliği olan Ayvaz Dede Şenlikleri, 5 asırdır birlik ve beraberlik ruhunu güçlendirdiği gibi, Boşnakların dinî ve millî karakterinin teşekkülüne de vesile oldu.
Boşnakların İslâm'ı kabul etmesinin en önemli sembollerinden Akhisarlı Ayvaz Dede'nin anısına, Bosna Hersek'te Ayvaz Dede Şenliklerinin 513'üncüsü düzenlendi.
Boşnakların İslam'ı kabul etmesinin en önemli sembollerinden Akhisarlı Ayvaz Dede anısına düzenlenen şenliklere ülkenin farklı kentlerinden katılan atlılar, coşku ve alkışlarla karşılandı.
- Ayvaz Dede, Prusac'a geldikten sonra burada kurduğu tekkesi ve dervişlik faaliyetleri ile şehre hizmet ederek Bosnalıların kalbini kazanmış, ve şehrin büyük problemi olan susuzluk sorununu çözmesiyle halkın Müslüman olmasına vesile olmuştu.
Donji Vakuf kenti sakinleri, geleneksel kıyafetleri, kırmızı fesleri ve yeşil sancaklarıyla şehir merkezinden geçen atlılara ve Milli Savunma Bakanlığı Mehteran Birliği'ni beğeniyle izledi.
Prusac'taki 285 atlının geçişi ve Milli Savunma Bakanlığı Mehteran Birliği'nin konserine ise binlerce kişi katıldı.
Kur'ân-ı Kerîm okunması ve dua edilmesinin ardından kılınan öğle namazıyla şenlikler tamamlandı.
Boşnakça "Sarajevo Grade Moj" ve "Sehidski Rastanak" eserlerini seslendiren Mehteran Birliği'ne tören alanındaki Boşnaklar eşlik etti.
Travnik Müftüsü Ahmed Adilovic, çok önemli gördükleri geleneğe sahip çıktıklarını söyledi.
Vatanlarını sahiplenmenin aynı zamanda kimliklerine de sahip çıkmak olduğunu ifade eden Adilovic, "Son zamanlarda vatanımızı bölmek ve halkımızı ayırmak için çabaların arttığını görmekteyiz. Bosna Hersek'in düşmanları istediklerini farklı yollarla elde etmeye çalışıyorlar. Bu çabaları giderek daha açık ve daha tehlikeli hale geliyor. Ana vatanımızı yok etmelerine, bizi kovmalarına ve yok oluşa sürüklemelerine izin vermeyeceğiz." dedi.
Adilovic'in birlik olmaları gerektiğini ve gelecek adına birlikte çalışmalarının önemli olduğunu kaydettiği programa, Türkiye'nin Saraybosna Büyükelçisi Sadık Babür Girgin de dahil olmak üzere Türkiye ve Bosna Hersek'in farklı bölgelerinden gelen çok sayıda kişi katıldı.
Akhisar'dan Prusac'a Ayvaz Dede
Osmanlılarla tanışmadan önce Bosna Kilisesi’ne mensup olan Bosnalılar, burayı yurt edinen Osmanlı dervişlerinde gördükleri İslâm inancını ve ahlakını benimseyerek kitlesel olarak Müslüman olmuşlardır.
Sarı Saltuk gibi irşat maksadıyla Anadolu'dan Bosna Hersek'e gelen Horasan erenlerinden Manisa Akhisarlı Ayvaz Dede, inanışa göre beş asırdan daha uzun süre önce kuraklığın yaşandığı ve bugün şenliklere ev sahipliği yapan Prusac (Akhisar) kasabasındaki dağda 40 gün 40 gece dua etti.
- Halkın kıtlık çektiği, hayvanların susuzluktan telef olduğu bölgeye su getirmek için ibadet eden Ayvaz Dede'nin, gece uykusunda iki koçun birbiriyle çarpıştığını gördüğü ve uyandığında karşısında yarılan dağı ve gürül gürül akan ırmağı bulduğu rivayet ediliyor.
Bu yarık sayesinde, kasabaya inecek su yolunu ve tesisatını yapma imkânı bulan Ayvaz Dede, 1467'de bir çeşit su kemeri yaparak şehre su getirmeyi başarır.
Olayın ardından bölge suya kavuşup kuraklık sona ererken bu mucizevi hadiseyi duyan bölge halkı, Müslüman olur.
Küçük bir köy olan Prusac bu hadiseden sonra büyümüş, Ayvaz Dede’nin doğduğu Akhisar’ın ismini alarak bir kazaya dönüşmüştür.
Komünizmin hüküm sürdüğü eski Yugoslavya döneminde İslâmiyet ile ilgili yasaklanan pek çok şeyin arasında bu şenlikler de vardı. Ancak yasaklamalar, Boşnakların İslâm'la tanışmalarını ve Ayvaz Dede'yi unutmalarını sağlamadı; 1947'den itibaren yasaklanan şenlikler, 42 yıl aradan sonra 1990'da yeniden düzenlenmeye başlandı.