Hizbullah
Kuruluşu resmî olarak 1985 yılında ilân edilen Hizbullah'ın amacı, 1975’ten bu yana devam eden iç savaşta zarar gören Şiîleri korumak ve 1982’de Lübnan topraklarını işgal eden İsrail’i “yok etmekti". Aynı zamanda ABD ve Avrupa ülkelerinden gelen askerlerin Lübnan’ı terk etmesi için de faaliyetler yürütüldü. Günümüzde ise, Hasan Nasrallah liderliğindeki Hizbullah, silahlı ve politik faaliyetlerini sürdürmekte.
1982 yılında Güney Lübnan’da, başta Musa Sadr tarafından kurulan Emel Hareketi olmak üzere pek çok Şiî oluşumun bir araya gelmesiyle kuruldu. Amacı, 1975’ten bu yana devam eden iç savaşta zarar gören Şiîleri korumak ve 1982’de Lübnan topraklarını işgal eden İsrail’i “yok etmekti”. Hizbullah’ın kuruluşu 1985 yılında resmî olarak ilân edildi.
Aynı zamanda ABD ve Avrupa ülkelerinden gelen askerlerin Lübnan’ı terk etmesi için de faaliyetler yürüttü. Hizbullah, 1983 yılında ABD elçiliğine bir saldırı düzenledi. Bu saldırıda 17’si Amerikalı 63 kişi hayatını kaybetti. Aynı yıl Hizbullah tarafından ABD üslerine düzenlenen saldırılarda 241 Amerikan askeri öldü. 1989 yılında Seyh Subhi et-Tufeyli, Hizbullah liderliğine seçildi. Daha önceki sürece dair çok fazla bilgi bulunmuyor.
Örgüt 1991’de siyasete girme kararı aldı. Bu kararla birlikte Abbas Musevi örgütün yeni lideri oldu. Yalnızca 9 ay kadar görevde kalan Musevi, İsrail tarafından düzenlenen bir roket saldırısında hayatını kaybetti.
Hasan Nasrallah, 16 Şubat 1992’de Hizbullah’ın yeni lideri oldu. Nasrallah göreve geldiğinde 30 yaşındaydı. Abbas Musevi’nin ölümü Hizbullah’ın güçlenmesine ve halk desteğinin artmasına neden oldu.
Hizbullah, iç savaşın sona ermesinden sonraki ilk seçim olan 1992 seçimlerinde 128 koltuklu Lübnan parlamentosunda 12 milletvekili kazandı. 90’lı yıllar boyunca İsrail ve Hizbullah arasındaki gerilim devam etti. İki taraf da birbirine karşı saldırılar düzenledi. 1996 yılında İsrail’in düzenlediği bir saldırıda Hasan Nasrallah’ın oğlu Hadi hayatını kaybetti.
- İsrail, 2000 yılında Lübnan topraklarından tamamen çekildi. Bu durum Hizbullah’a gösterilen ilginin artmasını sağladı.
2006 yılına gelindiğinde, İsrail kaçırılan iki askerini gerekçe göstererek Lübnan’a savaş ilân etti. 34 gün süren savaşta Hizbullah, Lübnan ordusu gibi çalıştı ve İsrail karadan herhangi bir ilerleme kaydedemedi.
Örgüt, 2008 yılında merkezi yönetime karşı savaş bayrağı açtı ve başkent Beyrut’un bir kısmını işgal etti. Bu olay Hizbullah’ın halk nezdindeki desteğini büyük oranda kaybetmesine sebep oldu. 2010 yılında Suriye’de başlayan iç savaşa da müdahil olan Hizbullah, 2013 yılında bölgeye savaşçı göndererek Esed Rejimi’ne destek verdi.
Hasan Nasrallah liderliğindeki Hizbullah, hâlâ silahlı ve politik faaliyetlerini sürdürmekte.