Cezayir'de bir Osmanlı kasabası: Burc Zemmûra
Burc Zemmûra, Cezayir'in kuzeydoğu kesiminde, Burc Bu Ariric vilayetinde yaklaşık 1200 metre rakımda kurulu bir kasabadır. Osmanlı döneminde Konstantin vilayetine bağlı olan bu bölge, en yüksek zirvelerinde yer alan kale nedeniyle Burc Zemmûra adıyla anılmaktadır. Osmanlı hâkimiyeti döneminde Türklerin yoğunlukta olduğu bir yer olan Burc Zemmûra'nın, bugünkü nüfusunun bir bölümü de hâlâ Türk asıllıdır.
1-10
Burc Zemmûra, Burc Bu Ariric eyaletinin kuzeyindeki Küçük Kabîliye bölgesindeki Biban ve Babür Sıradağları içinde, yaklaşık 1200 metre yükseklikte yer almaktadır.
2-10
Tarihî eserlerle dolu bir kasaba olan Zemmûra, bazı hipotezlere göre MS 10. yüzyıldan itibaren dağın yamacında cami ve çeşmeyle birlikte inşa edilmiştir.
3-10
Osmanlı döneminde buraya yerleşim sağlanarak ve şehre hâkim bir tepeye Zemmûra Kalesi inşa edilerek bölge Doğu Cezayir'de önemli bir merkez haline getirilmiştir. Türkler tarafından yaptırılan kasbah (kasaba), Osmanlı’nın bölgedeki statüsünün en büyük göstergelerindendir.
4-10
Tarih boyunca Zemmûra Kalesi'nde Berberîler, Araplar ve Türkler yaşamıştır ve Zemmûra sakinlerinin çoğu, bugüne kadar bölgede yaşamış Türk asıllı insanlardır. Ayrıca, Hz. Muhammed’in soyundan gelen çok sayıda soylu aile de burada yaşamaktadır.
5-10
Osmanlı Halifeliği döneminde Cezayir'de merkezî bir role sahip olan kasaba, Cezayir ve Konstantin’in yanı sıra yeniçeri ordusunun ilk üslerini kurduğu bölgeler arasında yer almaktadır.
6-10
Camileri ve ilim evleriyle ünlü Zemmûra, aynı zamanda, Burc Bu Ariric eyaletinin ve doğu Cezayir'in en önemli bilim merkezlerinden biridir. Kasaba; bilginleri, âlimleri, asilzadeleri, hukukçuları ve hâkimleriyle de ünlüydü.
7-10
Sîbeveyhi’nin Arap dili gramerine dair zamanımıza ulaşan ilk hacimli eseri olan el-Kitâb’ını açıklayan ve metinlerin toplanması hakkında birçok yorumu olan âlim Şeyh Ahmed bin Kaddur, zamanının otoritesi olan âlim Şeyh Ömer Ebu Hafs el-Zamurî, âlim Şeyh Ali Ebu Bekir, kadı İbnü'l-Ukrit, İbnü’l-Kasım, İbnü’l-Cudî ve niceleri vardı.
8-10
Endülüs, Türk ve Berberî karakterini birleştiren mimari tarzıyla öne çıkan Zemmûra, sembolik Kolea Mescidi de dâhil olmak üzere çok sayıda mescidiyle öne çıkıyor.
9-10