Endülüs, başlı başına Mağribi’dir ve İslâm’ın ufukların ardındaki mekanı ve var oluşudur. Granada ve Kurtuba, İslâm medeniyet ve tasavvurunun ötelerde kendisine hayat bulduğu ve önemli bir ölçüde bunu sürdürdüğü mekanlarıdır. Mağribi havanın sokaklarında dolaştığı, duvarlarında kendisini gösterdiği, kendisine çağırdığı bir ismidir. Endülüs, Medine’de filizlenen hikmetin ve ilmi akımın Şa…

Görüntüsüyle büyük bir ihtişamı simgeleyen ve Endülüs mimarisini tüm detaylarıyla görebildiğimiz Kurtuba Camii’nin yapımına 786 yılında I. Abdurrahman döneminde başlandı. Zaman içerisinde çeşitli değişikliklere uğradıktan sonra, o dönemki haline nazaran çok daha büyük olan günümüzdeki haline ulaştı. Kurtuba Camii yaklaşık sekiz asır önce kiliseye çevrilmiş olsa da halk arasında hâlâ M…

İtalyan tüccarların özellikle Abbâsî Mısır’ından ülkelerine taşıdıkları modeller bir hayli fazlaydı. Monte Cassino Manastırı’nın pencerelerinde kullanılan modeller de aynı şekilde İslâm dünyasından buraya taşınmıştı. Etkinin varlığı makul karşılanabilecekken bunun inkâr ediliyor olmasının anlaşılmaz olduğunu vurgulayan Darke, Doğu ve Batı dediğimiz mefhumların günümüze ait olduğu…

Dünyadaki bütün camilerde olduğu gibi, Kurtuba Camii’nin mihrabının da kıble yönü olan Kâbe’ye doğru baktığı düşünülür. Ancak özellikle sonraki dönemlerde yapılan araştırmalar ve ölçümler, caminin yönünün 50 dereceden fazla bir açıyla kıble istikametinden şaştığını gösterdi.

Kurtuba Mescidi’nin içerisinde odaların birinde varaklarla süslenmiş çok büyük bir tablo var. Tabloda yere diz çökmüş, başındaki kavuğu ve yüzündeki bıyığı ile bir Müslüman, elindeki büyük anahtarı bir ordu liderine teslim ediyor. Hakkında araştırma yapınca ilginç bir veri çıkıyor; cami içerisine itina ile merkezi bir alana yerleştirilen bu tabloda, şehrin anahtarlarının Emevîler tarafından Aragon prensi Ferdinand’a teslim edildiği görülüyor.

İspanya’nın güneyinde Endülüsbölgesinde yer alan Kurtuba, belkide İslam dünyasının en önemlieserlerinden birine ev sahipliğiyapıyor. Kurtuba Cami ya da diğeradı ile Kurtuba Cami, Endülüs Emevidöneminde belki de Avrupa’da yapılmışen ihtişamlı cami idi. Bugün dünyanınher yerinden turistin Kurtuba’yı ziyaretetmesinde Endülüs Emevi Devleti’ninbıraktığı eserlerin çok büyük bir payıvar.