Topografyayla bütünleşen tasarım: Zonguldak Mağaraları Ziyaretçi Merkezi

Zonguldak Mağaraları Ziyaretçi Merkezi.
Zonguldak Mağaraları Ziyaretçi Merkezi.

Zonguldak, içerisinde bulunan mağaralar ve mağaraların kendilerine has karakteristik oluşumlarıyla benzersiz bir coğrafya tanımlıyor. Kentin coğrafyasına yayılmış bu mağara ağı, yerli ve yabancı turistler, sporcular ve kaşifler için de birçok seyahat rotası sunuyor.Yalın Mimarlık, bu önemli potansiyeli erişilebilir ve görünür kılmak amacıyla Zonguldak’ın simgesel mağaralarından birisi olan Gökgöl Mağarası’nın girişine, dikkat çeken bir ziyaretçi merkezi tasarladı.

Zonguldak Mağaraları Ziyaretçi Merkezi, Zonguldak-Ankara yolunun üzerinde yer alıyor.
Zonguldak Mağaraları Ziyaretçi Merkezi, Zonguldak-Ankara yolunun üzerinde yer alıyor.

Zonguldak-Ankara yolu üzerinde bulunan Gökgöl Mağarası, 3 milyon yıllık bir geçmişe sahip. İçerisinde yer alan çeşitli renk, doku ve büyüklükteki sarkıt, dikit ve perde oluşumları ile Zonguldak ve Türkiye’nin ziyaret edilebilen önemli dokularından birisi olan mağara, uzun yıllardır niteliksiz bir karşılama alanı ve bilet satış gişesi olarak hizmet veriyordu. Zonguldak-Ankara yolunun yapımıyla birlikte erişilebilir hal alan mağara, bölge için odak noktası haline gelmeye başladı.

Yapı, bölgenin coğrafyasıyla yarışmadan mütevazi bir şekilde var olmayı hedefliyor.
Yapı, bölgenin coğrafyasıyla yarışmadan mütevazi bir şekilde var olmayı hedefliyor.

Kentin kültürel yapılarının iyileştirilme çalışmalarından birisi olan Zonguldak Mağaraları Ziyaretçi Merkezi projesi, 3 milyon yıllık mağaranın gördüğü yoğun ilgiyi nitelikli bir şekilde karşılamayı hedefliyor.

Yapı, yalın mimarisi ve malzeme seçimleri ile ön plana çıkıyor.
Yapı, yalın mimarisi ve malzeme seçimleri ile ön plana çıkıyor.

Mağaranın girişine konumlanan yapı, coğrafyada yer alan diğer mağaralar için bilgilendirici bir rol üstleniyor. Ziyaretçileri karşılayan ve onları mağaraya doğru taşıyan aks boyunca çeşitli infografikler ve panolarla ifade edilen anlatım, yapının doğasıyla kurduğu ilişkiyle destekleniyor.

Karşılama alanında yer alan panoları ve yapının coğrafyayla kurduğu ilişki.
Karşılama alanında yer alan panoları ve yapının coğrafyayla kurduğu ilişki.

Ziyaretçiyi mağaraya taşıyan aks.
Ziyaretçiyi mağaraya taşıyan aks.

Kullanıcının çevreyle temasını kesmeden hem bir yapının içerisinde olmayı hem de coğrafyayla temas etmesini deneyimleten projede, malzemeler de yapının yer aldığı coğrafyadan referanslarla seçiliyor.

Yapının mağarayla kurduğu ilişki.
Yapının mağarayla kurduğu ilişki.

Yapının inşasında proje alanının yakınlarında bir taş ocağından çıkarılan taşlar kullanılıyor ve seçilen diğer malzemelerle usta bir işçilikle birleştiriliyor.

Yapı ve mağarayı birbirine bağlayan dolaşım aksı.
Yapı ve mağarayı birbirine bağlayan dolaşım aksı.

Projede bilgilendirme panolarının yer aldığı bir ziyaretçi karşılama alanı, kafeterya, hediyelik eşya bölümü, kütüphane, yönetici odaları ve teknik hacimler bulunuyor.

Yapının ziyaretçileri karşıladığı giriş.
Yapının ziyaretçileri karşıladığı giriş.

Yaya sirkülasyonu üzerinden kurgulanan dolaşım ağı, ziyaretçilere mağaraya doğru uzanan bir aks üzerinde coğrafyayı deneyimletiyor.

Yapının giriş merdivenleri ve malzeme detayları.
Yapının giriş merdivenleri ve malzeme detayları.

Yapı ziyaretçilere, 3 milyon yıllık bir mağarayla temas kuracakları fikrine duygusal olarak hazırlayacak mekansal altyapıyı sunmayı hedefliyor.

Yapıda yer alan bilgilendirme panoları ve malzeme detayları.
Yapıda yer alan bilgilendirme panoları ve malzeme detayları.

Yapının coğrafyayla kurduğu ilişki.
Yapının coğrafyayla kurduğu ilişki.

Mağara ve yapının ilişkisini ifade eden proje kesiti.
Mağara ve yapının ilişkisini ifade eden proje kesiti.

Bölgenin coğrafyası ile bütünleşen tasarım, doğa ile yarışmadan onun bir parçası olmanın yollarını arıyor.

Yapının mekansal ilişkilerini anlatan eskiz.
Yapının mekansal ilişkilerini anlatan eskiz.

Projenin kütle ilişkileri üzerine yapılmış eskizler.
Projenin kütle ilişkileri üzerine yapılmış eskizler.

Projeye ait vaziyet planı.
Projeye ait vaziyet planı.

Projeye ait çatı planı.
Projeye ait çatı planı.
Proje

Zonguldak Mağaraları Ziyaretçi Merkezi

Mimar

Yalın Mimarlık, Ömer Selçuk Baz

Yer

Zonguldak

Yapım yılı

2021

İnşaat alanı

700 m2

Fotoğraflar

Egemen Karakaya, Murat Germen