Tarihle harmanlanan fütüristik yapı: Antwerp Liman Evi

Zaha Hadid Architects’in fütüristik tasarımlarını tarih ile harmanlayan bu tasarımın ilk adımları, 2009 yılında atılıyor. Tasarım, Antwerp Limanı’nın dinamik, iddialı ve yenilikçi karakterini sembolize ediyor. Ayrıca bu yapı, Antwerp Liman şirketlerinin uluslararası bağlantılarını sağlayan bir buluşma noktası olarak da işlev görüyor.

Yapı, bir uçtan kırılmalar oluşturacak şekilde, açılı üçgen yüzeylerle kaplanıyor. Bir tekne pruvası (ön bölüm) gibi tarihi binanın üzerinden yukarı doğru yükselen yapı, açılı beton bir ayakla destekleniyor.

Antwerp Limanı, 8.000’den fazlası liman işçisi olmak üzere 60.000’den fazla kişiye istihdam sağlıyor.

2007 yılında, Antwerp Limanı'nın 1990'lardaki eski ofisleri yetersiz kaldığından; yer değiştirilmesine, teknik ve idari hizmetlerin bir arada olacağı yeni bir alanın bulunmasına karar veriliyor. Şehre yeni inşa edilen itfaiye istasyonu ile birlikte, Meksika Adası’ndaki istasyon işlevsiz hale geliyor. Böylece kullanılmayan itfaiye binası, tasarımın bir parçası olarak projeye entegre ediliyor.

Antwerp Limanı Başkanı Marc Van Peel, yarışmanın en önemli kriterlerinden bir tanesinin; mevcut itfaiye istasyonunun orijinal halinin korunması ve minimum müdahale ile yeni projenin tasarlanması olduğunu belirtiyor. Zaha Hadid, modern tasarımıyla diğer projeleri elemeyi başarıyor.

Mevcut itfaiye binasının tepesine eklemlenen yeni yapı, istasyonun avlusundan çıkan beton ayaklar sayesinde taşınıyor. Fütüristik hacmin, istasyona tek müdahalesi bu yönde oluyor.

Anıtların yenilenmesinde, önde gelen tarihi miras danışmanı Origin ile birlikte çalışan Zaha Hadid Architects, alandaki işleri ortaklaşa yürütüyor. Yeni yapı, şehir merkezini limana bağlayan Kattendijkdok ile paralel olacak şekilde konumlandırılıyor.

Bir diğer önemli nokta olarak, su ile çevrili konumu nedeniyle, yapının dört cephesinin eşit derecede önemli olduğu düşünülüyor. Zaha Hadid ve Origin’in, eski itfaiye istasyonuna ilişkin tarihi analizi, tasarımının büyük bir bileşeni olan kulenin de önemini vurguluyor.

Suyla çevrili yeni hacmin cephesi, dalgaların ve gökyüzünün değişen renk tonlarını yansıtıyor. Üçgen cam elemanlardan çoğu transparan olsa da, güneş ışığını kontrol edebilmek için bazıları opak olarak tasarlanıyor.

Işığı içeri alma özelliklerinin yanı sıra, tüm yapıyı saran, cepheyi oluşturan üç boyutlu cam elemanlar, strüktürel olarak da bina boyunca farklılık gösteriyor. Güney cephesinde, 2 boyutlu ve düz olarak tasarlanan bu elemanlar, kuzeye doğru ilerledikçe 3 boyutlu ve hareketli bir hal alıyor.

Eski itfaiye istasyonunun orta avlusu cam bir çatı ile çevriliyor ve yeni limanın ana giriş bölümüne dönüştürülüyor. Bu merkezi atriyumdan kullanıcılar, restore edilen halka açık okuma odalarına ve kütüphaneye erişiyor. Panoramik asansörler, mevcut yapı ile yeni hacim arasında, şehrin ve limanın deniz manzarasını sunarak kullanıcıya doğrudan erişim sağlıyor.

Zaha Hadid Architects tarafından, BREEAM çevre derecelendirmesine ulaşan sürdürülebilir ve enerji verimli bir tasarım geliştiriliyor. Tarihi yapıda çalışmanın zorluklarına rağmen, inşaatın her aşamasında etkili stratejiler uygulanarak yüksek standartlar elde ediliyor.

Mevcut yapıda, soğutulmuş kiriş teknolojisi kullanılıyor. Yeni uzantıda ise soğutulmuş tavan sistemi kullanılıyor.Susuz lavabo armatürleri ve hareket dedektörleri ile su tüketimi en aza indiriliyor. Optimum gün ışığı kontrolleri ise yapay aydınlatmada tasarruf sağlıyor.