Tarihin izlerini canlandıran ‘Işık Çizgisi’: UABB 2019 Longgang Sergi Alanı

Sergiyi oluşturan küratörler; açılıştan yaklaşık üç ay önce, fabrikayı bir sergi alanına dönüştürme taleplerini mimarlara dile getiriyor. Bunun üzerine fabrikayı ziyaret eden mimarlar; fabrikanın arkasında yatan geçmişi ifade eden geniş ölçeğinden ve rijit gridal sisteminden oldukça etkileniyor ve yapıya minimum müdahale ilkesi ile mevcut yapı strüktürünün aksine daha hafif bir strüktür öneriyorlar.

Fabrikanın geçmişini anlatan serginin atmosferine katkı sağlamak isteyen ATELIER XI, yapının barındırdığı endüstriyel izleri mümkün olduğunca koruyor. Serginin yapıldığı 250 metre uzunluğundaki "Folded Time-Light-Line" (Katlanan Zaman ve Işık Hattı) isimli strüktür 1 ay gibi sınırlı bir sürede tamamlanıyor.

Alanı doğrusal bir sergileme alanı oluşturacak biçimde yeniden şekillendirmeyi amaçlayan enstalasyon; temel olarak ışıklarla donatılmış membran duvarlardan oluşuyor.

Mimarlar tasarım aşamasında kendilerine şu soruları soruyorlar:

Mekandaki ışık oyunları bizi "geçmiş zamanın labirentine" götürebilir mi?’’

Boşluğu belirli noktalarda katlayarak tarihteki değişiklikleri belirtebilir miyiz?’’

Mimarların sorduğu sorulara baktığımızda duvarda oluşan katlanmalar; fabrikadaki geniş alanı fiziksel olarak yeniden yorumlamanın yanı sıra, ışık ve zamandan oluşan kavramsal bir anlatı ile de dikkat çekiyor.

Rijit bir şekilde düzenlenmiş bu endüstriyel alan; zaman akışını bozar nitelikteki tarih izlerini canlandıran bu "ışık çizgisi" ile tekrar hareket kazanıyor.

Katlanmış ışık duvarı olarak betimleyebileceğimiz bu strüktür, içerisinde tasarlanmış bir dizi doğrusal mekan içeriyor: Üniversiteler, araştırma kurumları, sanatçılar ve mimarlar tarafından üretilen yirmi civarında araştırma ve sanat eseri sergileniyor.

Projenin yapımında sınırlı inşaat süresi, kısıtlı bütçe ve geniş ölçekten kaynaklanan zorluklar yaşanıyor. Bu zorluklara çözüm bulmak amacıyla mimarlar; duvarların yapımında hız kazandıracağını ve uygun fiyata satın alınacağını düşünerek 50 metreden fazla genişleyebilen membran malzemesini tercih ediyor.

Tercih edilen malzemenin ve yapım tekniğinin sağladığı avantaj ile 250 metre uzunluğundaki duvarın yapımı yaklaşık 20 günde tamamlanıyor. Böylece fuarın açılış günü öncesinde sergi alanı ziyarete hazır hale geliyor.

Yarı saydam bir yapıya sahip olan membran; tek taraflı ve çift taraflı olarak kavisli duvarların sorunsuz şekilde kurulumuna imkan sağlıyor. Malzemenin yarı saydamlığı ve çevreye sunduğu aydınlık görünüm; ziyaretçilerin sergideki eserlerle etkileşimine yardımcı oluyor.

Son yıllarda Shenzen ve yakın çevresinde bulunan birçok üretim tesisinin daha düşük arazi ve işçilik maliyeti gibi ekonomik sebeplerle farklı kentlere taşınması sonucunda; geriye çok sayıda boş fabrika yapıları kalmış. Bu şekildeki yeniden işlevlendirme projeleri aracılığıyla mimarlar; işlevini kaybetmiş post-endüstriyel yapıların kapılarını halka açarak mekanların izlerini kaybetmemeyi ve bu alanları kültür-sanat alanında dönüştürmeyi amaçlıyor.