Sokak boyunca gelişen sosyal yerleşim: 35. Sokak

35. Sokak.
35. Sokak.

Teğet Mimarlık, tek bir sokak üzerinde topografyaya uyum sağlayan bir tasarım gerçekleştirdi. 35. Sokak adı verilen tasarım, bir konut projesi olarak ön plana çıkıyor. Proje kapsamında 2 kilometrelik bir sokak tamamen yayalara ayrılıyor ve ortak bir sosyal alan oluşturuluyor. Belli tiplerdeki müstakil sıra evlerden oluşan proje, bütçe tasarrufu sağlanacak şekilde üretiliyor. Müstakil konutlar ile sosyal yaşam iç içe kurgulanıyor.

Projede, 2 kilometrelik sokak boyunca beyaz renkli konutlar diziliyor.
Projede, 2 kilometrelik sokak boyunca beyaz renkli konutlar diziliyor.

35. Sokak, İzmir şehir merkezi ile kuzeydeki Menemen ilçesi arasında yer alan Ulukent’te konumlanıyor. Ulukent’teki yerleşim yerleri tarımsal arazilerin yer aldığı ova ile dağların yükselmeye başladığı bir eşikte bulunuyor. Bu nedenle proje, 60 metre yükseklik farkı olan dik eğimli bir arazide yer alıyor. Proje bu kot farkı boyunca yükseliyor ve arazinin sınırlarından bağımsız şekilde topografyaya uyan bir form geliştiriliyor.

Sokak kıvrılarak tekdüzeliği yıkıyor.
Sokak kıvrılarak tekdüzeliği yıkıyor.
35. Sokak’ın hava fotoğrafı.
35. Sokak’ın hava fotoğrafı.
Sıra yapılar 2 kilometre boyunca arazide kıvrılan; özel alanlara, sosyal olanaklara ve altyapı tesislerine uzanan ve büyüyen bir omurgadan oluşuyor. Eğimli arazi boyunca kırılarak devam eden omurga içerisinde özel alanlara sahip müstakil konutlarla birlikte kafeler, kitapçılar ve ortak kamusal alanlar bulunuyor.
Klima üniteleri çatılara gizlenerek cephelerdeki olası karmaşa engelleniyor.
Klima üniteleri çatılara gizlenerek cephelerdeki olası karmaşa engelleniyor.

Omurganın bu hareketli ve çeşitli yapısı monotonluğu kırarak dinamik bir yapı meydana getiriyor. Diğer yandan hareketli ve asimetrik yerleşim sayesinde omurga boyunca dizilen yapılar yeşil alanlara bakıyor ve omurga boyunca farklı yerleşimler ile bakışlar oluşturuyor.

Konutlar arasında özel ve yarı özel yeşil alanlar bulunuyor.
Konutlar arasında özel ve yarı özel yeşil alanlar bulunuyor.

Arazinin üç farklı noktasında yer alan otomobil girişleri, doğrudan araziye gömülmüş bir tünelden otoparka bağlanıyor. Otoparkın üzerinde, yer üstünde sıra evlerin çevrelediği tamamen yayalara ayrılmış bir sokak bulunuyor. Böylece sokaklar sadece yayalara kalıyor ve araç trafiğinin gürültüsü ve görüntü kirliliği gizleniyor.

Topografya nedeniyle konutlar ve sokak, basamaklar halinde yükseliyor.
Topografya nedeniyle konutlar ve sokak, basamaklar halinde yükseliyor.
Kıvrılarak yükselen omurga eskizi.
Kıvrılarak yükselen omurga eskizi.

Omurgayı yer altından takip eden otopark sayesinde konut birimlerine en yakın noktaya kadar araçlar ulaşıyor. Belli aralıklarla otoparktan sokağa çıkışlar yer alıyor. Otoparkların ve araçların yer altına gömülmesi ile arazi içerisinde yeşil alan miktarının azalmasının önüne geçiliyor.

Otopark, yayalaştırılmış sokak ve konutlar arasındaki ilişkiyi gösteren kesit.
Otopark, yayalaştırılmış sokak ve konutlar arasındaki ilişkiyi gösteren kesit.

Teğet Mimarlık, vaziyet planını tasarlarken konutların mümkün olduğunca aktif bir kentsel yaşam oluşturmasına odaklanıyor. Bunun için "town house" olarak bilinen kent evi kavramı üzerinde çalışılıyor. Bu kavram tarih içerisinde şehir merkezlerinin dışında büyük lüks konutlarda yaşayan aristokratların sosyalleşmek ve işlerini devam ettirmek için şehir içinde sahip oldukları ikinci konutlardan geliyor.

Otopark seviyesi zeminin altından kıvrılarak omurgayı takip ediyor.
Otopark seviyesi zeminin altından kıvrılarak omurgayı takip ediyor.
Konut birimlerinin bir yanı sokağa bakarken diğer yanı özel bahçelere açılıyor.
Konut birimlerinin bir yanı sokağa bakarken diğer yanı özel bahçelere açılıyor.

Zaman içerisinde şehir dokusu sıklaştıkça sıra evler oluşmaya başlıyor. Teğet Mimarlık, tıpkı tarihteki aristokratların doğurduğu kırsaldan kentsele yapılan geçişi 35. Sokak projesine yansıtıyor. Ulukent’tin İzmir şehir merkezinin biraz dışarısında kalan konumu bu yaklaşımın temelini oluşturuyor.

Topografya avantajı sayesinde konutlar ova manzarasına bakıyor.
Topografya avantajı sayesinde konutlar ova manzarasına bakıyor.

130,000 m² genişliğindeki arazinin 1/3'lük bölümünü sokak dokusunu oluşturan omurganın yapılaşması kaplıyor. Geriye kalan 2/3'lük bölümün tamamı ise yeşil alan olarak değerlendiriliyor. Yeşil alan özel, kamusal ve rekreasyon alanları olmak üzere üçe ayrılıyor. Arazide kıvrılarak kesintisiz şekilde devam eden sokağın üzerinde 550 tane konut birimi diziliyor.

Belli aralıklarla otopark seviyesinden sokağa çıkan sirkülasyon bölümleri bulunuyor.
Belli aralıklarla otopark seviyesinden sokağa çıkan sirkülasyon bölümleri bulunuyor.
Yeşil alanlar projede kilit rol üstleniyor.
Yeşil alanlar projede kilit rol üstleniyor.

Omurga, 60 metre kot farkına sahip arazinin topografyasına ayak uyduruyor, arazinin engebelerini takip ederek yön değiştiriyor ve gittikçe yükseliyor. Yerleşim topografyaya uyum sağlarken her konutun ortak ve özel yeşil alanlara ve kamusal sokağa açılması planlanıyor. Teğet Mimarlık nostaljik bir sokak dokusu oluşturmak yerine bir servis koridoru olarak ele aldığı sokağı herkesin rahatlıkla eriştiği bir sosyal alana dönüştüyor.

35. Sokak, Türkiye'nin ilk ve en büyük Breeam Sertifikalı Hafif Çelik Konut Projesi olarak kabul ediliyor.
35. Sokak, Türkiye'nin ilk ve en büyük Breeam Sertifikalı Hafif Çelik Konut Projesi olarak kabul ediliyor.
Konutlar arasında sokaklara ek olarak farklı yaya sirkülasyonları oluşturuluyor.
Konutlar arasında sokaklara ek olarak farklı yaya sirkülasyonları oluşturuluyor.

35. Sokak projesinde sistem betonarme ve çelik üzerine kuruluyor. Projenin hesaplı şekilde yapılması ve orta sınıfın kolaylıkla karşılayabilmesi hedefleniyor. Otopark katı ve temel, tamamen betonarme şekilde inşa ediliyor. Betonarme temel üzerinde hafif çelik strüktürle konutlar inşa ediliyor. Cephenin basit ve hesaplı bir şekilde çözülmesi amaçlanıyor. Çelik strüktürün imkan sağladığı en kolay şekilde kaplama yapılıyor. Masrafı artırmamak adına geniş açıklıklar ve uzun konsollar kullanılmıyor.

Her bir konut birimi sokağı kullanıyor.
Her bir konut birimi sokağı kullanıyor.
Özel bahçeler sık ağaçlar ile ayrılıyor.
Özel bahçeler sık ağaçlar ile ayrılıyor.

Teğet Mimarlık proje içerisinde çeşitli boyutlarda, farklı taleplere hitap eden 6 farklı konut tipi oluşturuyor. Bu konut tipleri gruplar şeklinde omurga üzerinde karışık şekilde yerleştiriliyor. Topografyadaki kot farklılıklarından dolayı bazı bölgelerde konutlar zemine gömülüyor. Bu şekilde hareketlilik oluşturularak yaya sokağına ve alt bahçe kotuna açılan farklı birimler elde ediliyor.

Proje içerisinde ortak kullanıma sunulan rekreasyon alanları yer alıyor.
Proje içerisinde ortak kullanıma sunulan rekreasyon alanları yer alıyor.
Yeşil alanlar topografyanın eğimini yansıtıyor.
Yeşil alanlar topografyanın eğimini yansıtıyor.

Omurganın döndüğü köşe noktalarda kamusal binalar veya ticari faaliyetler yer alıyor. 35. Sokak projesi, büyük ölçekli merkezi bir alanın aksine yaya sokağının küçük ve evsel ölçeği ile karakterize ediliyor. Teğet Mimarlık, çevredeki müstakil içe dönük konut yerleşimlerinin aksine dışa dönük ortak alanlara sahip bir kentleşmeyi amaçlıyor.

Konutlar arasında ticari mekanlar bulunuyor.
Konutlar arasında ticari mekanlar bulunuyor.
Beyaz doku, yeşil ile buluşuyor.
Beyaz doku, yeşil ile buluşuyor.
Sakinler sokağı kullanarak ortak bir hayat oluşturuyor.
Sakinler sokağı kullanarak ortak bir hayat oluşturuyor.
İnşaat sürecinin farklı bölümleri; betonarme üzerinde hafif çelik strüktür, kaba cephe kaplaması ve tamamlanmış cepheler.
İnşaat sürecinin farklı bölümleri; betonarme üzerinde hafif çelik strüktür, kaba cephe kaplaması ve tamamlanmış cepheler.
Araç ve yaya sirkülasyonu, sosyal yaşam ve yeşil alan diyagramları.
Araç ve yaya sirkülasyonu, sosyal yaşam ve yeşil alan diyagramları.
Üstte topografya modellemeleri üzerinde gelişen yapı hacimleri, altta sokak ile otopark seviye planları ve maket çalışması.
Üstte topografya modellemeleri üzerinde gelişen yapı hacimleri, altta sokak ile otopark seviye planları ve maket çalışması.
Konut tipleri ve kat planları, görünüşleri, vaziyet planındaki konumları.
Konut tipleri ve kat planları, görünüşleri, vaziyet planındaki konumları.
Proje

35. Sokak

Mimar

Teğet Mimarlık

Alan

130,000 m²

Yıl

2014

Konum

Ulukent, Menemen, İzmir

Hafif çelik projesi

Akkon Yapı

İşveren

Akşan Yapı

Elektrik projesi

ECC Engineering

Statik proje

Yapı Akademisi

Mekanik/altyapı projesi

Tanrıöver Mühendislik

Baş mimar

Mehmet Kütükçüoğlu, ErtuğUçar

Fotoğraf

Cemal Emden