Kumdan kale: Al Musallah Camii

Al Musallah.
Al Musallah.

Al Musallah, Abu Dabi’nin en eski taş yapısı olan Qasr Al Hosn Kalesi’nin bitişiğindeki bir alanda bulunuyor. Danimarkalı mimarlık ofisi CEBRA tarafından tasarlanan cami, geometrik formlardan oluşuyor. Musallah, 2019 Dünya Mimarlık Festivali'nde Dini Yapılar kategorisinde birincilik ödülü kazanarak adından söz ettirmeyi başardı.

Al Hosn sitesi; şehrin hikayesini, insanlarını, tarihini ve modernliğini anlatmasıyla Abu Dabi tarihine önemli bir referans sağlıyor.
Al Hosn sitesi; şehrin hikayesini, insanlarını, tarihini ve modernliğini anlatmasıyla Abu Dabi tarihine önemli bir referans sağlıyor.

Abu Dabi Kültür ve Turizm Bakanlığı (DCT); Abu Dabi'nin merkezinde yer alan, şehrin en eski ve en önemli binası olan Qasr Al Hosn Kalesi'ni çevreleyen önemli bir alanda, Al Musallah isimli caminin tasarımı için bir yarışma açıyor.

Al Musalla, bitişiğinde yer alan önemli miras yapılarına hizmet ediyor.
Al Musalla, bitişiğinde yer alan önemli miras yapılarına hizmet ediyor.

Abu Dabi'nin tek tatlı su kuyusunu korumak için 18. yüzyılda inşa edilmiş ve daha sonra kraliyet ikametgahı ve hükümet binası olarak hizmet veren bu tarihi kale, bir heykel gibi kumlardan yükseliyor. Kale ayrıca, Abu Dabi adasının kentleşmesinden önce, çölden sahile gelenleri karşılayan konumda yer alması sebebiyle şehrin dönüm noktası ve doğum yeri olarak kabul ediliyor.

Abu Dabi'deki en eski yapı, yönetici ailenin tarihi evi ve hükümet merkezi olarak Qasr Al Hosn.
Abu Dabi'deki en eski yapı, yönetici ailenin tarihi evi ve hükümet merkezi olarak Qasr Al Hosn.

Qasr Al Hosn bölgesinin dönüşümü; kaleyi çevreleyen 140.000 metrekarelik bir kültür parkı ve 1980'lerde kurulan, kütüphane, tiyatro ve sergi alanlarından oluşan kültür merkezi ile gerçekleştiriliyor.

Bölge, Abu Dabi'nin hem tarihi hem de modern mirasını temsil ediyor.
Bölge, Abu Dabi'nin hem tarihi hem de modern mirasını temsil ediyor.

CEBRA mimarlık ofisi, 2001 yılında Mikkel Frost, Carsten Primdahl ve Kolja Nielsen tarafından kuruluyor. Merkezi Aarhus, Danimarka ve Abu Dabi'de bulunan CEBRA, 50 kişiden oluşan ekibiyle disiplinler arası bir mimarlık pratiği gerçekleştiriyor.

İbadet mekânları, suyla çevrili bir dizi formdan oluşuyor.
İbadet mekânları, suyla çevrili bir dizi formdan oluşuyor.

CEBRA ofisi, DCT tarafından açılan uluslararası tasarım yarışmasını kazandığı 2015 yılından itibaren Qasr Al Hosn ana planı üzerinde yoğun bir şekilde çalışıyor. Tarihi miras alanı, küçük bir ibadet salonu olan Musallah dahil olmak üzere canlı bir kültürel parka dönüştürülüyor.

 Qasr Al Hosn site alanı.
Qasr Al Hosn site alanı.

Tasarımın ana planı, Abu Dabi'yi çevreleyen kıyı çöl manzarasının ve tuz düzlüklerinin ayırt edici çamur çatlağı desenlerinden esinleniyor. Düzensiz geometrik şekillerle karakterize edilen form, kentsel alan aracılığıyla siteyi çapraz olarak iki zıt manzaraya bölüyor.

 Vaziyet planında; sağ altta kültür vakfı, sol üstte müze olarak kullanılan kale, sağ üstte ise Al Musallah bulunuyor.
Vaziyet planında; sağ altta kültür vakfı, sol üstte müze olarak kullanılan kale, sağ üstte ise Al Musallah bulunuyor.

Al Musallah’ın ibadet salonu.
Al Musallah’ın ibadet salonu.

Kültür parkının kuzeydoğu köşesinde bulunan ve mağaraya benzeyen ibadethane, bir dizi birbirine bağlı küçük birimlerden oluşuyor. Yapıların etrafını çevreleyen göletler, ibadet mekanlarını halka açık parktan ayırıyor ve daha fazla mahremiyet ve inziva duygusu hissettiriyor. Aynı zamanda su, iç fonksiyonların etrafında ve arasından devam ederek manevi arınmanın bir sembolü olarak kullanılıyor.

Kaya formlarının arasındaki dar geçitler boyunca yürünürken şehrin gürültüsü ve hareketli yaşamı yavaş yavaş kayboluyor.
Kaya formlarının arasındaki dar geçitler boyunca yürünürken şehrin gürültüsü ve hareketli yaşamı yavaş yavaş kayboluyor.

Geçiş bölgesi boyunca manzara, yatay düzlemlerden eğik yüzeylere dönüşerek binalara ve ibadet mekanına ulaşıyor.
Geçiş bölgesi boyunca manzara, yatay düzlemlerden eğik yüzeylere dönüşerek binalara ve ibadet mekanına ulaşıyor.

Voronoi olarak bilinen geometrik şekillerden oluşan küçük yapılarda; giriş salonu, abdesthaneler ile erkekler ve kadınlar için iki ayrı ibadet salonu bulunuyor.

Yapının formunda kullanılan voronoi şekiller, iç mekan mobilyalarında da tercih ediliyor. Böylece kullanıcılar yapının mimari dili ile fiziksel olarak etkileşim kurabiliyor.
Yapının formunda kullanılan voronoi şekiller, iç mekan mobilyalarında da tercih ediliyor. Böylece kullanıcılar yapının mimari dili ile fiziksel olarak etkileşim kurabiliyor.

Dış cephenin geometrik görünümü hem çatı pencereleri hem de yapay ışıklar tarafından aydınlatılan asma tavan ile iç mekâna yansıtılıyor.
Dış cephenin geometrik görünümü hem çatı pencereleri hem de yapay ışıklar tarafından aydınlatılan asma tavan ile iç mekâna yansıtılıyor.

Giriş holleri ve abdest alanları beton çatı pencerelerine sahipken, ibadethanelerin iç kısımları kozmosu simgeleyen sonsuz ışık yansımaları oluşturan bakır ile kaplanıyor.
Giriş holleri ve abdest alanları beton çatı pencerelerine sahipken, ibadethanelerin iç kısımları kozmosu simgeleyen sonsuz ışık yansımaları oluşturan bakır ile kaplanıyor.

Bireysel alanlar, su üzerinde köprü oluşturan cam tüplerle birbirine bağlanıyor.

Cam koridorlar, bir alandan diğerine geçerken zihni sembolik olarak arındırıyor.
Cam koridorlar, bir alandan diğerine geçerken zihni sembolik olarak arındırıyor.

Abdesthane.
Abdesthane.

Al Musallah, kıyı şeridinin doğal kum manzarasıyla uyum sağlaması için yerinde dökme, pigmentli betondan inşa ediliyor.

Eskiz çalışmaları.
Eskiz çalışmaları.

Musallah, 2019 Dünya Mimarlık Festivali'nde Tamamlanmış Yapı – Din kategorisinde birincilik ödülü kazanıyor. Ayrıca, International Architizer A+ Awards'ın İç Tasarım ve Yaratıcı Tavanlar kategorisinde de birincilik ödülü alıyor.

Eskiz çalışmaları.
Eskiz çalışmaları.

Al Musallah planı.
Al Musallah planı.

 Kesit.
Kesit.

Proje

Al Musallah

Mimarlar

CEBRA

Büyüklük

140.000 m² imar planı

Alan

1100 m²

Yer

Abu Dabi, Birleşik Arap Emirlikleri

Yıl

2019

Fotoğraflar

Mikkel Frost

Müşteri

Abu Dabi Kültür ve Turizm Bakanlığı (DCT)

Peyzaj mimarlığı

CEBRA

Mühendislik

GHD

Yönetim planı

ProDenkmal