Karanlık ve aydınlık sentezi: Soulages Müzesi

Soulages Müzesi, Fransa.
Soulages Müzesi, Fransa.

Pritzker Ödüllü Stüdyo RCR Arquitectes tarafından tasarlanan yapı, Fransa’nın Rodez kentinde yer alıyor. Proje malzeme kullanımı, yapım teknikleri ve ışık kullanımı ile öne çıkıyor.

Kullanıcılar, parktan müzeye giriş yapıyor ve galerileri içeren çoğunlukla penceresiz, heykelsi hacimlerle karşılaşıyor.
Kullanıcılar, parktan müzeye giriş yapıyor ve galerileri içeren çoğunlukla penceresiz, heykelsi hacimlerle karşılaşıyor.

2008 yılında, RCR Arquitectes, Rodez’de Soulages Müzesi için düzenlenen tasarım yarışmasına Passelac & Roques Architects firması ile birlikte katılıyor. 98 başvuru arasından seçilen proje, müzeyi Rodez’in merkezindeki tamamen yenilenmiş Foirail bahçesinin kuzey tarafına yerleştiriyor. Müze, şehrin tarihi merkezi ve yeni yapılan yapıları arasında bağlantı kurmak amacıyla kent siluetine uygun olarak konumlandırılıyor.

RCR Arquitectes, hava koşullarına dayanıklı olması için korten çelik malzeme tercih ediyor.
RCR Arquitectes, hava koşullarına dayanıklı olması için korten çelik malzeme tercih ediyor.

Müze, 1919 doğumlu Fransız Ressam Pierre Soulages'in eserlerini sergilemek üzere tasarlanıyor. Pierre Soulages uluslararası sanat sahnesindeki en iyi çağdaş soyut sanatçılardan biri olarak ön plana çıkıyor. Eserleri dünyanın tüm büyük galerilerinde sergileniyor. RCR Arquitectes, "Bize sık sık ilham veren karanlığın ustası Soulages için bir müze tasarlamak çok değerliydi. Müzeyle birlikte Soulages’in sanat yaklaşımı da olduğu gibi görülebilir." dedi.

Tasarımcılar her türlü sıradanlıktan veya yerel anekdotlardan kaçınarak yalın ve zamansız bir mimariye yöneliyor.
Tasarımcılar her türlü sıradanlıktan veya yerel anekdotlardan kaçınarak yalın ve zamansız bir mimariye yöneliyor.

Çevresine duyarlı olarak tasarlanan yapı, birbirini takip eden kare hacimler şeklinde düzenleniyor. Soulages Müzesi, dik bir yokuşun üzerinde konumlandığı için dikey ve anıtsal bir karakter taşıyor. 6000 m²’lik alana yayılan yapı, 40 milyon euro değerinde hem resim hem de heykel dahil olmak üzere 500 eser barındırıyor. Yapının cephe kaplaması, aşınma çeliği olarak da bilinen korten çeliğinden yapılıyor. Hava koşullarına (korozyona) maruz kaldığında bu malzeme koruyucu bir pas tabakası oluşturuyor.

Müze, konsollar üzerinde bir yamaca yerleştiriliyor.
Müze, konsollar üzerinde bir yamaca yerleştiriliyor.

Hacimler, düzensiz bir profil oluşturmak için yükseklik, genişlik ve derinlik bakımından farklılık gösteriyor. Galeriler, müze boyunca bir rota oluşturan camlı koridorlar ve köprülerle birbirine bağlanıyor. Müze ayrıca diğer çağdaş sanatçılara ilişkin sergilere de ev sahipliği yapıyor.

Soulages Müzesi, 2016 A+ Ödülleri'nde Müze kategorisinde birinci oluyor.
Soulages Müzesi, 2016 A+ Ödülleri'nde Müze kategorisinde birinci oluyor.

Yapının dış kısmındaki korten görünümü yanmış, doğal desenli ve resimsi bir etki meydana getiriyor. Galeriler, karanlık ve aydınlık alanlar ve yüzeyler arasındaki keskin karşıtlıklar ve ciddi, kasvetli atmosferleriyle Soulages'in renk tonlarını, özellikle de beyaz üzerine siyahın hakim olduğu, sert fırça darbelerinin ve düz renk düzlemlerinin bir arada bulunduğu işlerinde zarif bir destekleyici rol üstleniyor.

Kortenin tonları müzenin adandığı Pierre Soulages’in sanat anlayışını yansıtıyor.
Kortenin tonları müzenin adandığı Pierre Soulages’in sanat anlayışını yansıtıyor.

RCR Arquitectes, yapının içerisinde uzun galerilerin duvarları ve tavanları hariç, her yüzey için boyasız çelik levha kullanıyor. Duvarlar ve tavanlar derin, daha homojen bir tonda vernikleniyor. Dış cephenin mat yüzeyinin aksine, iç yüzeylerışığa parıltıyla tepki veriyor. Yapının parka bakan güney cephesi boyunca uzanandış dikey panjurlar, ofisleri ve eğitim alanlarını perdeliyor.

Müze, hem ulusal hem de uluslararası ölçekte etkinliklere ev sahipliği yapmak üzere tasarlanıyor.
Müze, hem ulusal hem de uluslararası ölçekte etkinliklere ev sahipliği yapmak üzere tasarlanıyor.

RCR, yerel şef Michel Bras tarafından işletilen restoran alanını, galerilere gösterdikleri ilgiyle geliştiriyor. Dış giriş, kullanıcıları korten çelik ızgarayla perdelenmiş bir avluya ulaştırıyor. Burada çelik çıtalı bir yürüyüş yolu, büyük boy bazalt çakılla kaplı yansıtıcı bir havuz bulunuyor.

Geçitler ve açıklıklar bahçelerin, şehrin ve Aveyron Dağları’nın manzaralarına açılıyor.
Geçitler ve açıklıklar bahçelerin, şehrin ve Aveyron Dağları’nın manzaralarına açılıyor.

Yapının aydınlatma sistemi hem genel hem de sergilenen eserlere özel olacak şekilde düzenleniyor. Sergi alanlarının görsel ritmini ustalıkla dengeleyen aydınlatma, ikili ray sistemi üzerine monte edilmiş Artec3 Stüdyosu tarafından tasarlanan armatürle aydınlatılıyor. Armatür, Soulages Müzesi için özel olarak tasarlanıyor. Bu çok yönlü armatür, sergilenen sanat eserlerine hem saygı duymak hem de onları geliştirmek için en ileri teknoloji ile donatılıyor.

Galeride, sanatçının Outrenoir (siyah ışık) sergisinden tablolar yer alıyor.
Galeride, sanatçının Outrenoir (siyah ışık) sergisinden tablolar yer alıyor.

Müze, uluslararası düzeyde modern ve çağdaşsanat için bir referans noktası olmayı hedefliyor. Açılışı kutlamak için Pierre Soulages, 'Avrupa koleksiyonlarında Outrenoir (s) [Ultra-Blacks]' adlı bir sergi düzenliyor.

İç mekân dizisi, Soulages'in resimlerinde öne çıkan ışık ve gölge oyununu yansıtmayı amaçlıyor.
İç mekân dizisi, Soulages'in resimlerinde öne çıkan ışık ve gölge oyununu yansıtmayı amaçlıyor.

Tasarımcılar bir mıknatıs sistemi kullanarak duvarlara sanat eserlerini tutturuyor.
Tasarımcılar bir mıknatıs sistemi kullanarak duvarlara sanat eserlerini tutturuyor.

Vaziyet planı.
Vaziyet planı.

Planlar.
Planlar.

Kesit.
Kesit.

Kesit.
Kesit.

Proje

Soulages Müzesi

Tasarım

RCR Arquitectes

Yer

Rodez, Fransa

Yapım yılı

2014

Alan

6.600 m²

Aydınlatma

Maurici Gin

İç mimar

RCR Aranda Pigem Vilalta Arquitectes, G.Tr'gou't Architecte associ' (RCR)

Yapı mühendisliği

Patrick Laugier

Yapı teknolojis

P. Cariven

Akustik

F. Fourel