Kaplıcadan konser salonuna: Karlovy Vary’nin Dönüşüm Hikâyesi

Konser salonu Çekya’nın Karlovy Vary şehrinde bulunuyor.
Konser salonu Çekya’nın Karlovy Vary şehrinde bulunuyor.

19. yüzyılın sonlarına doğru bilim ve teknoloji alanında yaşanan önemli buluşlar, sanayileşmenin ilerlemesiyle birleşerek mimaride de izlerini bırakıyor. Çelik konstrüksiyonların karmaşık mekanik sistemlerle entegre edilebilmesi, bu dönemin öne çıkan yapılarından biri olan İmparatorluk Kaplıcası’nın tasarımını etkiliyor. 1895 yılında tamamlanan kaplıca, hem mimari yapısı hem de gelişmiş spa sistemleriyle dönemin dikkat çeken yapısı haline geliyor. Ancak, 20. yüzyılın sonlarında bina, yalnızca belirli kültürel etkinliklerde kullanılmaya başlanıyor ve zamanla harabe hale geliyor. Yapının sahibi, büyük ölçüde zarar gören bu tarihi binayı koruyarak ona yeni bir işlev kazandırmaya karar veriyor. Restorasyon çalışmalarının ardından, spa olarak kullanılan yapı, kültür merkezi olarak hizmet vermeye başlıyor. Bu yeni işlevle birlikte Karlovy Vary Senfoni Orkestrası, galeriler ve bir sosyal merkez gibi önemli kültürel unsurlar, bu tarihi çatının altında buluşuyor.

Restorasyon süreci, binanın tarihi değerini koruyarak ona yeni bir işlev kazandırıyor.
Restorasyon süreci, binanın tarihi değerini koruyarak ona yeni bir işlev kazandırıyor.

İmparatorluk Kaplıcası, sanayi ve teknoloji alanında önemli gelişmelerin yaşandığı bir dönem olarak kabul edilen 19. yüzyılın ikinci yarısında inşa ediliyor. Bu dönemin getirdiği yenilikler, yapının tasarımına doğrudan etki ediyor. Mimar Ferdinand Fellner ve Hermann Helmer, turbanın (organik çamur) işlenmesi ve dağıtılması için yenilikçi bir sistem geliştiriyor. İşleme merkezinde hazırlanan turba, konveyör bantlar ve asansörlerle banyo katlarına taşınıyor. Bu sistem sayesinde, günlük 2.000 ziyaretçi 100 banyoyu kullanabiliyor. Bu sistemlerden dolayı inşaat bütçesi iki katına çıksa da yatırım kısa sürede kendini geri ödüyor.

Yapı, çeşitli kültürel etkinlikler ve festivaller için kullanılmaya başlıyor.
Yapı, çeşitli kültürel etkinlikler ve festivaller için kullanılmaya başlıyor.

20. yüzyılın sonlarına doğru giderek bakımsız bir hale gelen yapının restore edilmesine karar veriliyor. Bina sahibi, yapının kültürel bir merkez olarak yeniden işlevlendirilmesine karar veriyor. Daha önce spa'nın turba asansörünün bulunduğu arka taraftaki mekanik odaya kırmızı bir sahne yerleştiriliyor. Daha önce turba taşıma sistemine ev sahipliği yapan bu alan, sanat ve sahne sanatları etkinliklerine uygun bir mekâna dönüştürülüyor.

Tasarlanan yeni salonda kırmızı renk malzemeler tercih ediliyor.
Tasarlanan yeni salonda kırmızı renk malzemeler tercih ediliyor.

Bu dönüşümde geçmişin izleri korunuyor. Spa olarak kullanımı sona eren orijinal yapıdan yalnızca birkaç dökme demir sütun günümüze ulaşıyor. Bu durum, yapıya yeni bir "mekanik sistem" entegre etme fırsatı sunuyor. Gelişmiş sahne ve akustik teknolojilerinin kullanıldığı salon, esnek yapısıyla farklı etkinliklerin gereksinimlerine göre şekil değiştirebiliyor. Ayrıca, salon tasarımı, her etkinliğin özel ihtiyaçlarına göre mekânın düzenini ve akustik özelliklerini uyarlayabilen bir "dönüştürücü" işlevi sunuyor.

Konser salonu, Karlovy Vary Senfoni Orkestrası'na ev sahipliği yapıyor.
Konser salonu, Karlovy Vary Senfoni Orkestrası'na ev sahipliği yapıyor.

Salon, yankı süresini, sesin yönünü ve yoğunluğunu ayarlayabilen gelişmiş akustik unsurlarla donatılıyor. Orkestra kabuğu, geri çekilebilir bir yansıtıcı ekran ile sesi izleyicilere yönlendiriyor. Sahne üzerindeki döner üçgen paneller, sesi yansıtabilir, emebilir, dağıtabilir veya belirli bir yöne yönlendirebilir hâle getiriliyor. Çelik taşıyıcı sistem üzerine yerleştirilen ahşap paneller, orkestra alanında rezonatör görevi görüyor. Böylece müzikal performansların akustik kalitesi artırılıyor.

Mekan, teknolojik donatıları sayesinde birden çok etkinlik türüne ev sahipliği yapıyor.
Mekan, teknolojik donatıları sayesinde birden çok etkinlik türüne ev sahipliği yapıyor.

492 metrekarelik avluya yerleşen salon; konserler, tiyatro gösterileri, dans performansları, konferanslar, film gösterimleri ve popüler müzik etkinlikleri gibi birçok organizasyon için uygun hâle getiriliyor.Karartma perdesi, alanın tamamen karartılmasını ve akustik olarak izole edilmesini sağlıyor. Sahne ve ses sistemlerinin yapının içine entegre edildiği projede havalandırma ve yangın güvenlik sistemleri ise ana merdivenin üzerindeki çatı bloğuna yerleştiriliyor.

Merdiven detayı.
Merdiven detayı.

Yapım sürecinde büyük yapı elemanlarının doğrudan atriyuma taşınması mümkün olmuyor. Bu nedenle tüm bileşenler çatıdaki özel bir açıklıktan geçirilerek içeri alınıyor. Parçalar hâlinde taşınan malzemeler, yapı içerisinde monte ediliyor. Sonuç olarak, tarihî İmparatorluk Kaplıcası, 330 seyirci kapasiteli, modern teknolojilerle donatılmış çok amaçlı bir kültürel merkez hâline dönüştürülüyor.

Salon tavan detayı.
Salon tavan detayı.
Diyagram.
Diyagram.
Plan.
Plan.
Kesit.
Kesit.
Kesit render.
Kesit render.
Detay çizimi.
Detay çizimi.
Eskiz.
Eskiz.
Maket görseli.
Maket görseli.
 Hareketli modüller.
Hareketli modüller.
Proje

Karlovy Vary Konser Salonu

Tasarım ofisi

Petr Hájek ARCHITEKTI

Mimar

Petr Hájek, Nikoleta Slováková, Martin Stoss

Proje alanı

492 m²

Proje tamamlanma tarihi

2024
Proje yeri

Karlovy Vary,Çek Cumhuriyeti

Fotoğraflar

Benedikt Markel, Petr Polák, Ester Havlová

Yorumunuzu yazın, tartışmaya katılın!

YORUMLAR
Sırala :

Bu içerik ile ilgili yorum yok, ilk yorumu siz yazın, tartışalım