İstanbul’un merkezinde kamusal bir alan: Mecidiyeköy Sanat & Kitabevi

Mecidiyeköy Sanat & İstanbul Kitabevi.
Mecidiyeköy Sanat & İstanbul Kitabevi.

İstanbul’un en işlek noktalarından birisi olan ve aynı zamanda uzun yıllardır atıl bırakılan Mecidiyeköy meydanında, KAAT Architecture+Urban tarafından yeni bir kamusal alan oluşturuldu. 8000 m²’lik bir alana yayılan proje, içerisinde sanat galerisi ve kitabevi barındırıyor. Oldukça geniş bir alana yayılmış olan proje, peyzajıyla da dikkat çekiyor.

Günlük hayatta çoğu İstanbullunun ulaşım rotasında yer alan meydan, proje sonrasında bir buluşma mekanı olarak da kullanılıyor.
Günlük hayatta çoğu İstanbullunun ulaşım rotasında yer alan meydan, proje sonrasında bir buluşma mekanı olarak da kullanılıyor.

Mecidiyeköy meydanı, ulaşım anlamında İstanbul’un en yoğun merkezlerinden biri olma özelliğini taşıyor. Proje tam da bu noktada, meydanın toplu ulaşım viyadüğü altında konumlandırılıyor. Yapı aynı zamanda, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin çağdaş sanatla beslenmiş daha iyi bir fiziksel çevre oluşturma isteğinden doğan “yenileme planı”nın bir parçası olarak ortaya çıkıyor.

İstanbul Kitapçısı.
İstanbul Kitapçısı.

Mecidiyeköy Sanat, caps.office tarafından tasarlanan 8000 m²lik Mecidiyeköy Meydan Nazım Planı’na dahil ediliyor. Geliştirilen yaya yolu boyunca, dileyenlerin dışarıdan seyredebileceği, isteyenlerin ise yapıya girip sergiyi gezebilecekleri bir sanat yapısı ve bir kitapçı olmak üzere iki bina inşa ediliyor.

Yapıların etrafını çevreleyen peyzaj dokusu.
Yapıların etrafını çevreleyen peyzaj dokusu.

Projeye başlanırken, yapının deprem bölgesinde bulunması ve İstanbul’un en çok kullanılan viyadüklerindenbirininaltında yoğun bir titreşimemaruz kalması gibi birkaç handikapla karşılaşılıyor. Tüm bu sorunlar, geliştirilmiş çelik mühendisliği ve üretimiyle aşılıyor. Bu sayede yapıda büyük açıklıklar ve konsollar tasarlanıyor.

Çelik taşıyıcı sistemin aksonometrik diyagramı.
Çelik taşıyıcı sistemin aksonometrik diyagramı.

Tamamı camla çevrili sergi alanlarıyla dışarıdan da seyir imkanı sunuluyor.
Tamamı camla çevrili sergi alanlarıyla dışarıdan da seyir imkanı sunuluyor.

Binanın saçakları ve ön üretimli betondan inşa edilen döşemesi; tamamı camla kaplanmış şeffaf dış cepheyle birleştiriliyor. Yapıyı saran cam cephenin bir tarafı tamamen katlanırken diğer tarafı pivotlarla açılıyor ve yapı meydanın sirkülasyonuna dahil ediliyor. Dikdörtgen bir alanı tanımlayan alt ve üst döşemelerin köşeleri, sahip olduğu kavisli hatlarıyla süreklilik duygusunu pekiştiriyor.

Pencerelerin açık halinin görselleştirilmesi.
Pencerelerin açık halinin görselleştirilmesi.

Dış mekanda yer alan kamusal alanlar.
Dış mekanda yer alan kamusal alanlar.

Konut ve ticari yapılarla çevrelenmiş meydan, şehrin en yoğunyaya sirkülasyonlarından birine sahip. Peyzaj tasarımının içine yedirilen oturma alanları, halkın günlük hayatına bir dinlenme yeri olarak eklemleniyor. Böylece tasarlanan meydan düzenlemesiyle hem görsel hem de işlevsel açıdan kullanıcıların birçok ihtiyacı gideriliyor.

Tavanlarda koyu renkli ızgaralar, zemindeki açık renklerle dengeleniyor.
Tavanlarda koyu renkli ızgaralar, zemindeki açık renklerle dengeleniyor.

İç mekanda ahşabın yanında, onunla aynı tonlarda metal elemanlar tercih ediliyor.
İç mekanda ahşabın yanında, onunla aynı tonlarda metal elemanlar tercih ediliyor.

Projede, çimento esaslı terrazzo ve cam elyaf takviyeli beton paneller (GRC) kullanılarak kentin mimarisine gönderme yapılıyor. Ayrıca yapıdaki metal elemanlarda kullanılan kabartmalı bronzla yapıya ithaf edilen seçkinlik duygusu ön plana çıkarıyor.

Mecidiyeköy Sanat & İstanbul Kitabevi.
Mecidiyeköy Sanat & İstanbul Kitabevi.

Kentte sıklıkla kullanılan bir meydan olmasının aksine yıllardır atıl durumda bırakılan bu alan, Mecidiyeköy Sanat& İstanbul Kitapçısı projesiyle yeniden canlandırılıyor. Sanatgalerisi veya kitabevine ek olarak, oluşturulan peyzaj ile meydan adeta yeni bir kimlik kazanıyor.

Plan.
Plan.

Detay.
Detay.
Proje

Mecidiyeköy Sanat & İstanbul Kitapçısı

Mimar

Kaat Archiyecture + Urban

Yer

Mecidiyeköy, İSTANBUL

Tamamlanma yılı

2021
Alan

450 m²

Fotoğraflar

Orhun Ülgen İşleri