Görünmez bir geçit: Musa Köprüsü

Musa Köprüsü, Hollanda Batı Brabant Su Hattı’nda Fort de Roovere’de yer alıyor. Hollanda'nın güneybatısında 17. yüzyılda kurulan savunma hattı, bir dizi kale, hendek ve şehri kapsıyor. 19. yüzyılda ihtiyaç duyulmaması sebebiyle bakıma gereksinim duyan savunma hattı yakın zamanda restore edildi.

Fort de Roovere temelde su hendekleri ve siperlerden oluşan tamamen topografik bir kale olarak varlığını koruyor. Restorasyonun ardından kalenin yerel topluluk ve turistler için yürüyüş ve bisiklet yolları içeren bir eğlence mekanına dönüşmesi planlanıyor. Bu nedenle Fort de Roovere için bir erişim yolu ihtiyacı doğuyor.

RO&AD Architecten, asıl işlevi insanların erişimini engellemek olan tarihi kaleye görünmez bir köprü yapmayı amaçlıyor. Su hendeği üzerinden yapılacak olan köprünün, kalenin özgün yapısını ve tarihi özelliğini zedeleyeceği öngörülüyor. Yapılacak köprünün yeri, düşman hattından iç kısma doğru uzandığı için bu düşünce daha da güçleniyor.

Köprüye uzaktan bakıldığında varlığı anlaşılmıyor. Toprak ve su seviyesini takip eden köprü, hendeklere ve tepeciklere göre yükseliyor ve alçalıyor. Köprünün trabzanları da yer seviyesinde eşitleniyor.

Uzaktan, özellikle zemin seviyesinden bakıldığında fark edilmeyen toprak ve su seviyesinin altındaki dar köprü, kaleye yaklaşıldığında belirginleşiyor. Kaleye geçiş, tıpkı Hz. Mûsâ’nın Kızıldeniz’i ayırdığındaki gibi suyun içerisinden ilerleyerek gerçekleşiyor. Köprü de ismini bu hadiseden alıyor.

Kalenin bir köprü vasıtasıyla ziyaretçilere açık hale getirilmesi kış aylarında suyun donması sebebiyle mümkün olmuyor. Kış aylarında suyun donmasıyla birlikte, hendek buz patencilerinin kullanımına sunuluyor. Patencilerin buzun üzerinde engellenmeden geçebilmeleri için köprünün iç kısmı kış aylarında su ile doldurularak kesintisiz buz yüzeyi elde ediliyor.

RO&AD Architecten, Musa Köprüsü’nden sonra Fort de Roovere’de bir gözetleme kulesi tasarlaması için görevlendiriliyor. Pompejus adlı seyir kulesinin formu için kalenin köşeli yapısından ilham alınıyor. Turistlerin tarihi coğrafyayı seyretmelerine olanak tanıyan kule, aynı zamanda bilgilendirme platformu ve küçük bir açık hava tiyatrosu olarak işlev görüyor. Kulenin “Pompejus” ismi ise kalenin ilk komutanı Pompejus de Roovere'den geliyor, tıpkı kalenin “Fort de Roovere” ismini taşıması gibi.