Geleneksel Mimari: Ait-Ben-Haddou, Fas
Fas’ın güneyinde bulunan Ait-Ben-Haddou, 1987’den beri UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alıyor. Fas toprak mimarisinin geleneksel örneklerini barındıran evler, köşe kuleleri ile güçlendirilmiş savunma duvarlarının içinde konumlanıyor.
- "Yüksek duvarlarla çevrili bir grup toprak yapı anlamını taşıyan ksar , geleneksel bir Sahra öncesi yaşam alanıdır. Evler, kuleler ile güçlendirilmiş savunma duvarlarının hemen ardında bir yerleşim düzeni oluşturuyor."
Yüzyıllar önce kullanılan benzer yapım yöntemleri ile inşa edildiği için mevcut binaların 17. yüzyıldan öncesine ait olduğu tahmin ediliyor.
1940’larda 90'dan fazla ailenin barındığı bölgede bugün sadece beş aile kalenin içinde yaşıyor. Zamanla nüfusun azalması, vadinin 20. yüzyılda stratejik önemini kaybetmesinin bir sonucu. Yerel sakinlerin çoğu şimdi yerleşim bölgesine yakın köylerde modern konutlarda yaşıyor ve geçimini tarımdan ve özellikle turizm ticaretinden sağlıyor.
Mütevazı evlerden kuleli yüksek yapılara kadar çeşitli ölçeklerde konutların yer aldığı yerleşim, köşe kuleleri ile güçlendirilmiş surların içinde konumlanıyor. Bazı yapıların cepheleri ve üst kısımları geometrik motiflerle süslenmiş. Köyde ayrıca; cami, tahıl ambarı kalıntıları, kervansaray, bir dizi kamu binası, Müslüman ve Yahudi mezarlığı da bulunuyor.
Ksar'ın yapıları tamamen sıkıştırılmış toprak, kil tuğlalar ve ahşaptan inşa edildi. Sıkıştırılmış toprak oldukça pratik ve uygun maliyetli bir malzeme ancak sürekli bakım gerektiriyor."
Yapılarda, nispeten geçirgen olan ve zamanla yağmurla aşınan bir toprak ve saman karışımı kullanılıyordu. Sonuç olarak, bu tür yerleşimler bakımı zor olduğu için terk edildi ve yıllar içinde dağılmaya başladı.
Bölge, 1987'de UNESCO Dünya Mirası Alanları listesinde yer almasıyla önemli ölçüde restore edildi. UNESCO, Ksar'ın “nitelikli yapılandırma ve malzemeler ile özgün mimarisini koruduğu" nu bildirdi.
Ait-Ben-Haddou, günümüzde geleneksel yapım yöntemleri ve inşaat malzemeleri kullanımına devam ederek ve betonarme yapılaşmanın önüne geçilerek korunmaya devam ediyor. Ayrıca bölgenin izlenmesinden ve yönetilmesinden yerel bir komite sorumlu.
Mimarlar | Bilinmiyor |
Konum | Ouarzazate Bölgesi, Fas |
Yıl | 11. Yüzyıl |
Yeniden Yapılanma | 17. Yüzyıl |