Endüstriyel bir miras: Silahtarağa Elektrik Santrali - ÇSM

Müzeye dönüştürülen Silahtarağa Elektrik Santrali, İstanbul’un en eski sanayi bölgesi olan Haliç’te yer alıyor. Osmanlı İmparatorluğu’nun kent ölçekli ilk elektrik santrali olan yapı, 1914’ten 1983’e kadar kentin elektrik ihtiyacını gidermek için kullanıldı. Betonarmenin ilk uygulamalarından olan türbinlerin oturduğu çerçeveler; eski makine daireleriyle birlikte korunarak dönüştürülüyor. Böylece, yapı Türkiye’nin ilk endüstriyel arkeoloji müzesi unvanını alıyor.

Enerji Müzesi, 2012’de Avrupa Müze Akademisi tarafından "DASA" ödülüne layık görülüyor. Müzenin ana galeri binası ise "International Architecture Awards 2010" ödülünü alıyor. Enerji Müzesi’nde ayrıca ulusal sanat sergileri ve kültürel etkinlikler de gerçekleştiriliyor.

2 ve 4 numaralı kazan daireleri, dış konturları bozulmadan, Çağdaş Sanatlar Müzesi’ne dönüştürülüyor. Elektrik Santrali’nin 1 ve 2 numaralı makine daireleri, tesisin çalıştığı dönemdeki haliyle korunarak Enerji Müzesi’ne dönüştürülüyor. 120.000 metrekarelik alanda, eski binaların formu korunarak restorasyon yapılıyor.

Restorasyon projesinde, mevcut mimariye bağlı kalınıyor. Sirkülasyonu sağlamak için iç çekirdek ve dış cepheye dokunmayan yarı geçirgen bir kabuk tasarlanıyor. Eski pencerelerin oluşturduğu delikli cephe, metal tül ile kaplanarak betonarme ayaklar üzerinde oturtuluyor.

Elektrik santralinin eski kazan daireleri kütüphane ve bilgi merkezine dönüştürülüyor ve kompleksin içerisinde; eğitim yapıları ve rekreasyon alanlarına yer veriliyor.

Santralistanbul, açılışından bu yana; Modern ve Ötesi, Haritasız ve Yüksel Arslan Retrospektifi’nin de aralarında yer aldığı, 20’nin üzerinde ulusal ve uluslararası sergiye ev sahipliği yaptı. Ayrıca Santralistanbul çeşitli festivallere, lansmanlara, konferanslara ve açık hava aktivitelerine de ev sahipliği yapmaya devam ediyor.

Çağdaş Sanatlar Müzesi, her ne kadar İstanbul Bilgi Üniversitesi bünyesinde yer alsa da; kolektif yaşam, sanat ve kültür alanı oluşturarak her kesimden insanı müzeye davet ediyor.

İçerisinde 6 adet kazan bulunan, 2 kazan dairesi restore edilerek Santralistanbul Kütüphanesi oluşturuluyor. İçinde okuma salonları da bulunan kütüphane, betonarme duvarlar ve döşemeler ile oluşturuluyor ve çelik kolonlarla destekleniyor. Kütüphanede yer alan kitaplıklar da yapıyla uyum sağlaması için çelikten yapılıyor.