Endüstriyel alandan doğal ekosisteme çarpıcı dönüşüm: Floating Fields

Floating Fields.
Floating Fields.

Mimari bir tasarımın; kendi kendini temizleyen su döngüsü ve sürdürülebilir gıda üretimi ile entegre edebileceğine dair kanıt niteliğinde olan Floating Field projesi; aynı zamanda bir eğlence mekanı ve verimli bir gölet alanı.


Şehri yeniden yaşatma vizyonundan yola çıkan proje; yenilebilir bir manzara aracılığıyla kullanılmayan endüstriyel mimariyi yeniden canlandırmış ve eğlenceli, ilgi çekici bir kamusal alan tasarlanmış. Proje, düşük karbonlu kentsel yaşamı hedefliyor.

Thomas Chung, Shenzhen'deki Şehircilik\Mimarlık Bi-City Bienali (UABB) için akuaponik ve yosun yetiştirme, su filtreleme ve sürdürülebilir gıda üretimi deneyleri için Floating Fields projesini tasarlamış.
Thomas Chung, Shenzhen'deki Şehircilik\Mimarlık Bi-City Bienali (UABB) için akuaponik ve yosun yetiştirme, su filtreleme ve sürdürülebilir gıda üretimi deneyleri için Floating Fields projesini tasarlamış.

Çin'in Shekhou kentindeki Dacheng Flour Mills tesisinin post endüstriyel mimarisi; bitki dolu kutulardan oluşan yüzen bir ekosisteme dönüştürülmüş.
Çin'in Shekhou kentindeki Dacheng Flour Mills tesisinin post endüstriyel mimarisi; bitki dolu kutulardan oluşan yüzen bir ekosisteme dönüştürülmüş.

2016’da Shenzhen'deki Şehircilik\Mimari Bi-Şehir Bienali (UABB) için kurulan Floating Fields; bienalin ardından halen varlığını korumaya devam ediyor. Hong Kong Çin Üniversitesi Mimarlık Bölümü Doçenti Thomas Chung tarafından tasarlanan proje; yüzen tarım alanlarının bulunduğu Shenzhen'de, tarımı geri kazandırma konseptinin bir göstergesi olmuş ve Shekhou'daki Dacheng Un Fabrikası’nın 3.200 m2’lik UABB sahasına kurulmuş. Bienal'in ana peyzaj parçası olan proje; etkinliğin kapanış töreninde Bienal Düzenleme Kurulu Ödülü’nü almış.

Bölge bir zamanlar büyük ölçüde balık havuzlarına ve su bazlı ticarete dayanıyor olsa da artık tamamen endüstriyel bir bölge. Shenzen’in 40 yıl öncesindeki doğal hali.
Bölge bir zamanlar büyük ölçüde balık havuzlarına ve su bazlı ticarete dayanıyor olsa da artık tamamen endüstriyel bir bölge. Shenzen’in 40 yıl öncesindeki doğal hali.

Floating Fields pojesi, mekan temelli bir biyo-sosyal şehircilik anlayışı ile tasarlanmış olup şehri yeniden yaşamak vizyonuna dayanıyor. Üretken, yenilenebilir bir peyzaj aracılığıyla keyifli bir kamusal alan oluşmayı hedefliyor. Proje sayesinde bir zamanlar benzersiz bölgesel polikültür ekolojisine sahip olan Pearl River Deltası köklerinden canlandırılmış ve burada post-endüstriyel mimariyi yeniden tasarlayan organik bir yaşam oluşturulması amaçlanmış.

Proje öncesinden, fabrikanın harap olmuş duvarları ve kaldırımının doğa tarafından ele geçirilmiş âtıl hâli.
Proje öncesinden, fabrikanın harap olmuş duvarları ve kaldırımının doğa tarafından ele geçirilmiş âtıl hâli.

Balık havuzlarıyla ve su bazlı ticaretle geçinen bölge; hızlı kentleşmeyle bu özelliğini kaybetmiş ve maruz kaldığı beton endüstrisi karşısında tamamen değişmiş. DaCheng Un Fabrikası da Shenzhen'in hızlı kentleşmesinin bir ürünü. Sonrasında terk edilen fabrika, Floating Fields projesinin hayata geçirilmesiyle; harap olmuş duvarların ve zeminlerin doğaya geri verildiği mükemmel bir yer olmuş.

Floating Fields, alternatif organik bir yaşam tarzı sunan
Floating Fields, alternatif organik bir yaşam tarzı sunan

Chung, eski fabrika yatakhanesi boyunca uzanan eski su yolunu yeniden canlandırmış ve bir dizi filtreleme havuzuna dönüştürmüş.
Chung, eski fabrika yatakhanesi boyunca uzanan eski su yolunu yeniden canlandırmış ve bir dizi filtreleme havuzuna dönüştürmüş.

Sahanın aksonometrik çizimi.
Sahanın aksonometrik çizimi.

Floating Fields; cansız alana yeniden can vermek için çeşitli bağlamlardan ilham almış. Alan boyunca çapraz olarak uzanan mevcut kapalı su yolu, su temasını yeniden tanıtmak için ilham olurken; uzun boylu eski fabrika boyunca uzanan su yolu ise bir dizi filtreleme havuzuna dönüştürülmüş. Bu uygulama, büyük verimli havuzlar oluşturmak amacıyla beton zemini kırılmış olan binanın etrafına ve dışına doğru da genişletilmiş.

Bölünmüş tarlalar; ekim alanlarının yanında yürüme yolları ve oturma alanlarıyla kamusal bir mekan oluşturuyor.
Bölünmüş tarlalar; ekim alanlarının yanında yürüme yolları ve oturma alanlarıyla kamusal bir mekan oluşturuyor.

Chung, eski fabrika yatakhanesi boyunca uzanan eski su yolunu yeniden canlandırdıktan sonra diğer kısımlardan çıkan beton molozlarını tekrar kullanmış. Bölmeler, platformlar ve oturma yapısı arasındaki yolları doldurmak için beton molozun parçalarını ezerek geri dönüştürmüş.

Oluşturulan ekosistem içerisinde algler, balıklar, bitkiler, ördekler gibi birçok çeşit canlı bulunuyor.
Oluşturulan ekosistem içerisinde algler, balıklar, bitkiler, ördekler gibi birçok çeşit canlı bulunuyor.

Proje atık su geri dönüşümü, mahsul üretimi ve su arıtımı olmak üzere birden fazla döngüyü aynı anda gerçekleştiriyor.
Proje atık su geri dönüşümü, mahsul üretimi ve su arıtımı olmak üzere birden fazla döngüyü aynı anda gerçekleştiriyor.

Geri dönüşüm sistemi sayesinde yemek üretimi ve eğlenceyi birleştiren bu yürünebilir peyzaj, sergi ve yuvarlak masa alanı ile çok kullanımlı bir merkez tasarlanıyor. Bağlantılı havuzların kendileri beton tuğlalardan oluşurken çeşitli platform, basamak, bank ve pavyonlarla da tamamlanıyor. Bu sayede de gıda üretimi ile eğlenceyi birleştiren yürünebilir bir mekan; sunuyor.

Floating Fields projesi Shenzen bölgesinde eskiden var olan tarım faaliyetlerinden ilham alıyor ve benzer teknikleri yaşatıyor.
Floating Fields projesi Shenzen bölgesinde eskiden var olan tarım faaliyetlerinden ilham alıyor ve benzer teknikleri yaşatıyor.

Proje; içerisindeki bina, sergi, yuvarlak masa alanı, kütüphane ve kafe restoran ile çok amaçlı bir öğrenme merkezi.
Proje; içerisindeki bina, sergi, yuvarlak masa alanı, kütüphane ve kafe restoran ile çok amaçlı bir öğrenme merkezi.

Bölmeler, platformlar, oturma yapıları arasındaki yolları doldurmak için inşaat boyunca çıkan beton molozlar kullanılarak geri dönüşüm sağlanmış. Böylece gıda üretimi ile eğlenceyi birleştiren yürünebilir bir mekan oluşmuş.
Bölmeler, platformlar, oturma yapıları arasındaki yolları doldurmak için inşaat boyunca çıkan beton molozlar kullanılarak geri dönüşüm sağlanmış. Böylece gıda üretimi ile eğlenceyi birleştiren yürünebilir bir mekan oluşmuş.

Proje, düşük teknolojili akuaponikleri çağdaş bir dayk havuzu sistemiyle birleştiriyor. Bir pavyonun içindeki koza eğirme ipek böcekleri dut ağaçlarından besleniyor, su temizleyici bitkiler ve otların bulunduğu süzme havuzları balıklar için besin sağlıyor, suyu arıtmak ve balık yemi üretmek için de özel olarak yetiştirilmiş mikro algler hasat ediliyor. Böylece aynı sistem içerisinde atık su geri dönüşümü, mahsul üretimi ve su arıtımı sağlamak gibi birden fazla döngü yer alıyor.

Proje dayk havuzu tekniğini kullanarak akuaponik yetiştiriciliği yapıyor. Sonrasında besin zinciri çeşitlenerek çoğalıyor.
Proje dayk havuzu tekniğini kullanarak akuaponik yetiştiriciliği yapıyor. Sonrasında besin zinciri çeşitlenerek çoğalıyor.

Çeşitli su işlevlerini barındıran birbirine bağlı havuz serisi; sergi, yuvarlak masa alanı, kütüphane ve bir kafe restoran ile çok kullanımlı bir öğrenme kaynak merkezine dönüştürülmüş. Bu dönüşüm sayesinde doğrusal bir blok olan eski yatakhaneyi saran eksiksiz bir ekolojik su döngüsü oluşturulmuş.

Projenin ekosistem döngüsü.
Projenin ekosistem döngüsü.
  • Adım adım döngü:
  • 1 Nilüfer Göleti
  • 2 Sazan Balığı Göleti
  • 3 Ördek Göleti
  • 4 Yüzen Tarlalar - Akuaponikler
  • 5 Yüzen Tarlalar - Dut Balık Göleti
  • 6 İpekböceği Pavilyonu
  • 7 Alg / Su Yosunu Göleti
  • 8 Filtreleme Göletleri

1. Adım: Nilüfer Göleti; filtreleme havuzundan gelen temiz su nilüfer yetiştiriciliğine uygun hale gelir, nilüferler görsel seyir ve filtreleme sağlar, ardından su sazan balığı göletine geçer.

Kendi kendini idame ettiren su döngüsü, yosun pavyonunun havuzlarında beslenen besin açısından zengin atık suyla başlar, ardından filtreleme havuzlarında temizlenir ve nilüfer havuzunda aktarılıyor.

Temizlenen su; koi sazanı göleti ve ördek göletinden, dut yatakları ile çevrili olan ve üzerinde yüzen tarlalar bulunan büyük su havuzlarına akıyor. Yüzen tarlalar ise, oksijeni suya geri kazandırırken içindeki besin maddelerini kısmen emer ve döngü başa sarıyor.

2. Adım: Sazan Balığı Göleti; nilüfer göletinden gelen su, süs sazan balıklarının yetiştiriciliğinde kullanılır ve bir sonraki gölete geçer.
2. Adım: Sazan Balığı Göleti; nilüfer göletinden gelen su, süs sazan balıklarının yetiştiriciliğinde kullanılır ve bir sonraki gölete geçer.

Yüzen tarla fikri; farklı ufuklarda, su kütlelerinde, pavyon çatılarını doldurmada veya dönüştürülmüş yatakhanenin üstünde hafif, mobil tarım arazilerde test ediliyor. Temizlenen suyun bir kısmı, çatı arsa sulamasında da kullanılıyor.

3. Adım: Ördek Göleti; sazan balığı göletinden gelen su ördek yetiştiriciliğinde kullanılır. Yüzen tarlalar için su kalitesini iyileştiren ve besin değerini arttıran ördek atıkları, su tarafından emilir.
3. Adım: Ördek Göleti; sazan balığı göletinden gelen su ördek yetiştiriciliğinde kullanılır. Yüzen tarlalar için su kalitesini iyileştiren ve besin değerini arttıran ördek atıkları, su tarafından emilir.

4. Adım: Yüzen Tarlalar ve Akuaponik Göleti; tarla bitkileri suya oksijen sağlar, hem suyun kalitesi artar hem de balıklara oksijen sağlanır. Balık yetiştiriciliği yapılan havuzda, balık atıkları da bitkilere besin sağlar. Bitkiler mahsül verir, böylece hem balık yetiştiriciliği hem de ekim ortaklaşa yürür.
4. Adım: Yüzen Tarlalar ve Akuaponik Göleti; tarla bitkileri suya oksijen sağlar, hem suyun kalitesi artar hem de balıklara oksijen sağlanır. Balık yetiştiriciliği yapılan havuzda, balık atıkları da bitkilere besin sağlar. Bitkiler mahsül verir, böylece hem balık yetiştiriciliği hem de ekim ortaklaşa yürür.

Yüzen tarlalar; her bir havuzun iki yönlü besin sağlama, atık su geri dönüşümü, mahsul üretimi, peyzaj ve su arıtımı özelliklerine sahip olabiliyor. Ayrıca geleneksel sistemlerden daha fazla esneklik oluşturan birden fazla döngüyü entegre edebiliyor. Bağlantılı havuzlar ise herkesin keyif alabileceği üretken, kentsel-tarım ortamı döngüsünü göstermek için kendi kendine yeten bir ekoloji olarak çalışıyor.

5. Adım: Yüzen Tarlalar ve Dut Balık Göleti; ipek böceği pavyonunda yetiştirilen böcek atıkları balıklara besin sağlar. Balık atığı, hem yüzen tarlalardaki bitkilere hem de dut ağaçlarına besin olur. Dut yaprakları ipek böceği yetiştiriciliğinde kullanılır.
5. Adım: Yüzen Tarlalar ve Dut Balık Göleti; ipek böceği pavyonunda yetiştirilen böcek atıkları balıklara besin sağlar. Balık atığı, hem yüzen tarlalardaki bitkilere hem de dut ağaçlarına besin olur. Dut yaprakları ipek böceği yetiştiriciliğinde kullanılır.

6. Adım: İpek Böceği Pavyonu; 5. göletteki döngüye yardımcı olan ipek böceklerinin de kendi içerisinde ayrı döngüsü bulunuyor. İpek Böcekleri, ekosistemin parçası olmanın yanında ayrıca kozalarından ipek tekstili elde etmek için de yetiştiriliyor.
6. Adım: İpek Böceği Pavyonu; 5. göletteki döngüye yardımcı olan ipek böceklerinin de kendi içerisinde ayrı döngüsü bulunuyor. İpek Böcekleri, ekosistemin parçası olmanın yanında ayrıca kozalarından ipek tekstili elde etmek için de yetiştiriliyor.

Sahada gerçekleşen bir Bitki Festivali sırasında, 100'den fazla çocuk ve ebeveyn kendi yüzen tarlalarını görmüş, balık tutmuş ve göletlerde yer alan farklı türleri öğrenmişler. Bir Tadım Festivali sırasında balık ve yeşillikler sahada toplanmış, insanlara kentsel tarım ve ekoloji hakkında bilgi edinme fırsatı sunulmuş. Bienalde yüzen tarlaların ilk mahsulünü başarıyla hasat edildikten sonra proje, yerel halkın katılımını sağlamaya halen devam ediyor.

7. Adım: Alg / Su Yosunu Göleti; Döngü boyunca kullanılan atık su algler için besin sağlar. Algler fotosentez ile atık suyu balık yemine ve organik gübreye dönüştürür.
7. Adım: Alg / Su Yosunu Göleti; Döngü boyunca kullanılan atık su algler için besin sağlar. Algler fotosentez ile atık suyu balık yemine ve organik gübreye dönüştürür.

8. Adım: Filtreleme Göletleri; yedi gölet boyunca kullanılan atık su, filtreleme göletlerinde çakıl ve otlarla temizlenir. Arıtılmış su döngüye devam eder.
8. Adım: Filtreleme Göletleri; yedi gölet boyunca kullanılan atık su, filtreleme göletlerinde çakıl ve otlarla temizlenir. Arıtılmış su döngüye devam eder.

Kentsel alanı yeniden yaşama geri döndüren, aşırı inşaatı ortadan kaldıran ve doğa için simbiyotik bir alanı yeniden başlatan Floating Fields; hareketli şehrin huzursuzluğunun ortasında rahatlatıcı, besin elde edilen ve yatıştırıcı bir deneyim geliştirmeyi umuyor.

Bitkilendirme Festivali ve Tadım Festivali boyunca proje; çocuk ve ebeveynlerin yüzer tarlalarında dikim yapmalarını, balık yakalamalarını, göletlerde bulunan farklı türleri öğrenmelerini ve balık, mahsül toplamalarını sağlamış.
Bitkilendirme Festivali ve Tadım Festivali boyunca proje; çocuk ve ebeveynlerin yüzer tarlalarında dikim yapmalarını, balık yakalamalarını, göletlerde bulunan farklı türleri öğrenmelerini ve balık, mahsül toplamalarını sağlamış.

Proje, sürdürülebilir tasarım ve yeşil kalkınma konusunda çok disiplinli bir laboratuvar ve araştırma düğümü olmayı hedeflemenin yanı sıra ekoloji-su döngüsü operasyonunu iyileştirmek için canlı bir deney olarak çalışmalarına devam ediyor.

2016 yılındaki bienal için kurulan Floating Fields hala aktif şekilde insanlara hizmet ediyor.
2016 yılındaki bienal için kurulan Floating Fields hala aktif şekilde insanlara hizmet ediyor.

Proje Adı

Floating Fields

Konum

Eski DaCheng Un Fabrikası, Shekou, Shenzhen, Çin

Tamamlanma Tarihi

Aralık 2015

Komisyon

ShenZhen Bi-City Bienali Düzenleme Komitesi

Baş Mimar

Thomas Chung

Tasarım Ekibi

Sophia Au; Joshua Lam; Ng Kai Hong; Sylvia Siu; Wong Ming Chu

Tarım Danışmanı

Chi Fai Fung

Ana Yüklenici

Guangxi Hua Yiu Chun İnşaat Limited Şirketi