Dünyanın ilk asma demir yolu: Schwebebahn Wuppertal
Schwebebahn Wuppertal, 1901 yılında açılan ve o günden bu yana faaliyet gösteren dünyanın ilk çelik asma demir yolu olarak biliniyor. İşlevselliğinin yanı sıra görsel bir estetiğe de sahip olan demir yolu, aynı zamanda tarihi bir mühendislik becerisi olarak görülüyor.
Her gün yaklaşık 75.000 yolcu taşıyan hat, şehir için önemli bir ulaşım aracı. Ortalama 27.5 km/s hız ile yaklaşık 35 dakika süren 13.3 kilometrelik güzergâh, 20 istasyondan oluşuyor. Şehir için anıtsal bir niteliği olan demir yolu, fütüristik tasarımıyla her yıl birçok turisti bölgeye çekiyor.
Almanya’nın Wuppertal şehrinde gelişen sanayi ile birlikte zamanla trafik yoğunluğu artıyor. Dar bir nehir etrafında gelişen şehirde, artan nüfusun ulaşım problemine Eugen Langen bir çözüm getiriyor. Tarihi adı Eugen Langen Ray Sistemi olan demir yolunun inşaatına 1898 yılında başlanıyor. İnşaat, Wilhelm Feldmann tarafından yönetiliyor ve 3 yılda tamamlanıyor.
Wuppertal Demir Yolu, tarihte tamamen çelik araçlardan oluşan ilk sistem olarak biliniyor. 26 araç ile faaliyete başlayan sistemden yalnızca bir araç korunuyor. İmparator II. Wilhelm'in 1901’de kullandığı bu araç, günümüzde yalnızca bazı özel günlerde çalışıyor.
1901 yılında inşa edilen demir yolu, zaman zaman nehrin üstünden, bazen de cadde üzerinden geçerek ilerliyor. 120 yıllık bir geçmişi olan demir yolu, tüm güvenirliliğini ve işlevselliğini sağlamak için birçok yenileştirmeden geçiyor.
Alınan birçok önleme rağmen, demir yolunun geçmişinde birçok kaza bulunuyor. Genellikle teknik bir hata veya arıza sonucu meydana gelen bu kazalarda, neyse ki yaralanma sayıları oldukça az. İlk kazasını 1903’de sürücü hatası yüzünden gerçekleştiren demir yolunda can kaybı yaşanmıyor.
Ray hattındaki en önemli ve tek ciddi hasarlı kaza, 1999 yılında, tüm trenin 10 m yükseklikten Wupper Nehri’ne düşmesiyle meydana geliyor. Rayların yenilenmesinde çalışan işçilerin ihmali yüzünden kaynaklanan kazada yolculardan 5’i vefat ederken 47’si ağır yaralanıyor.
Hat boyunca bazı istasyonların yenilenmesiyle birlikte, bazı bölgelerde Art Nouveaustili halen korunuyor.
1999 yılında inşa edilen Kluse, cam konstrüksiyonu ile çağdaş mimariyi temsil ediyor. Böylelikle demir yolu farklı istasyonlarıyla yolcularına farklı mimari uslüplarda sunmuş oluyor.
Yenilenen demir yolu vagonlarında, iç mekanlarda sade ve ferah bir tasarım tercih ediliyor. Mekân, zemin ve koltuk döşemesinde, güçlü bir renk kullanılarak vurgulanıyor. Ayrıca vagonlarda, toplu taşıma araçlarında sık karşılaşılmayan ahşap koltuklar kullanılıyor, böylelikle zeminle bir kontrast oluşturarak iç mekân tasarımı yalınlaştırılıyor. Büro Staubach tarafından tasarlanan vagon, 2017 yılında iF Design ödülüne layık görülüyor.
Güncel video:
1902 yılına ait video:
1902 ve 2015 yılı karşılaştırılmalı video:
Proje adı | Wuppertal Demir Yolu |
Proje yeri | Wuppertal, Almanya |
Tasarım | Eugen Langen |
İnşa yılı | 1898 |
Yapı malzemeleri | Çelik |