Dünyanın en büyük cam binası: Kristal Katedral
Kristal Katedral, ABD'nin Kaliforniya eyaletinde Garden Grove kasabasında yer alıyor. Phillip Johnson ve John Burgee tarafından tasarlanan cam katedral, 1977 – 1980 yılları arasında inşa ediliyor. Duvarlar ve tonozlar, binaya olağanüstü bir parlaklık veren 10.000 renkli cam panel ile kaplanıyor. Toplam 3000 kişilik cemaati aynı anda ağırlayabilen Kristal Katedral, her yıl yaklaşık 250.000 kişi tarafından ziyaret ediliyor.
Kristal Katedral, televizyon yoluyla misyonerlik yapan Pastor Robert Schuller isimli bir din adamının isteği üzerine Phillip Johnson ve John Burgee tarafından tasarlanıyor. İbadet mekânı ve televizyon stüdyosu olarak tasarlanan katedral 1980 yılında inşa ediliyor.
Rahip Robert Schuller, 1955 yılında Garden Grove Topluluk Kilisesi’ni kuruyor. İbadetler ilk olarak Orange açık hava sinemasından (Drive-In Theatre) kiralanan bir alanda gerçekleştiriliyor.
Schuller, Kristal Katedral'in "gökyüzüne ve dış dünyaya açık” olmasını istiyor. Mimarlar Johnson ve Burgee, bu isteğe yanıt olarak dünyanın en büyük yansıtıcı binasını hayal ediyor ve kiliseyi tamamıyla cam ile kaplıyor. Sık sık depremlere maruz kalan bir bölgede gerçekleştirilen projenin inşaatına 1977’de başlanıyor ve üç yıl sonra tamamlanıyor.
10,000’den fazla cam panel, çelik bir iskelete sabitlenerek katedralin cephesine döşeniyor. Cam panellerin birleşim detaylarının göze çarpmaması için, her bir cam yapısal silikonla yapıştırılarak yerleştiriliyor.
Yapıyı bütünüyle saran ve yapının kabuğunu oluşturan beyaz çelik kafes, katedralin hem duvarlarını hem de çatısını oluşturuyor. Kabuğun içinde üçgen şeklindeki beton balkonlar çelik çerçevenin içinde kalıyor gibi görünüyor ancakyapının köşe noktalarından büyük masif kolonlar ile destekleniyor.
Phillip Johnson ve John Burgee tarafından tasarlanan plan şeması, Hristiyan mimarisinde sıkça görülen Latin Haç plan düzleminin yorumlanması ile gerçekleştiriliyor. Kilisede bulunan tüm oturma yerlerinin, rahibin ve koronun bulunduğu mihraba yaklaştırılması için kilisenin nef (nave) kısmı kısaltılıyor ve transept kısmı genişletiliyor.
Mimarlar, Los Angeles’ın araba kültürünü de dikkate alarak kilisenin otoparkını işlevsel hale getiriyor. Mihrabın yanında bulunan yaklaşık 27 metre uzunluğundaki yüksek kapılar, otoparka açılıyor.
Cemaati güneşten korumak için algoritmik olarak modellenmiş delikli alüminyum panellerısı kazanımını azaltıyor. Doğrudan yansımayı en aza indirmek için, panellerin yoğunluğu alçak alanlarda artırılıyor.
Kristal Katedral, sahip olduğu çevre dostu yaklaşımlar ile de ön plana çıkıyor. Katedralin cam cephesinde kullanılan aynalı cam paneller, dışarıdaki ışığın yalnızca %8’ini ve güneş enerjisinin %10’unu alıyor.
Pencereleri çalıştırmak için kullanılan mekanik kontrollerin yanı sıra katedraldeki hava dolaşımının tamamı pasif havalandırma ile sağlanıyor.
Kilise kampüsüne 1990 yılında Johnson ve Burgee tarafından tasarlanan, yüksek oranda yansıtıcı çelik çan kulesi ekleniyor. Ayrıca kampüste, Richard Meier tarafından tasarlanan ve 2000 yılında tamamlanan Ağırlama Merkezi bulunuyor.
2013 yılına kadar bina, Schuller tarafından kurulan Amerika'daki Reform Kilisesi'nin bir cemaati olan Kristal Katedral Bakanlıkları’nın başlıca ibadet yeri olarak kullanılıyor. 2010 yılında ise kilise kurulu 55 milyon dolarlık iflasını açıklıyor. Kristal Katedral ve bitişiğindeki kampüs, Şubat 2012'de gelecekte piskoposluğun yeni katedrali olarak kullanılmak üzere Orange Roma Katolik Piskoposluğu’na (Diocese of Orange) satılıyor.
Yapı, özellikle iç kutsal alan, Roma Katolik kilisesine uyum sağlamak için yenileniyor ve iklimlendirme yapılıyor.Yenileme projesi Johnson Fain (JF) firmasından Scott Johnson tarafından gerçekleştiriliyor. Ayrıca kampüs Rios Clementi Hale Studios tarafından yeniden tasarlanıyor.
Katedralin orijinal dört köşeli tasarımının üç köşesini dolduran asma kat korunacak olsa da zemin katta bazı değişiklikler yapılıyor. Schuller'in minberinin yerini bir sunak alıyor. Koyu ceviz rengindeki yeni sıralar radyal bir düzende hizalanıyor.
Çeşme kaldırılıyor, 14 fit (4,27 m) yüksekliğindeki yeni iç duvarlar oluklu kireçtaşıyla kaplanıyor. İç mekânda ayrıca paslanmaz çelik, koyu bronz çelik, mermer ve kiraz ağacı kullanılıyor.
Tamamlandığında dünyanın en büyük cam binası olarak lanse edilen ve Kristal Katedrali olarak tanınan kilise, 2019 yılından itibaren İsa Katedrali (Christ Cathedral) olarak isimlendiriliyor.
Yenileme projesi ile iç mekandaki ısı kazanımı azaltılıyor. Gölgeleme sistemi tasarlaması için görevlendirilen mühendislik ve aydınlatma firması Francis Krahe & Associates, Johnson ve Burgee'nin orijinal cephesini koruyor. Gölgeleme panellerinde, Gotik kilise mimarisinde yaygın olarak kullanılan dört yapraklı motiften esinleniliyor.
Katedralde Fratelli Ruffatti eseri olan büyük bir müzik aleti (pipe organ) bulunuyor. Dünyadaki en büyük beş orgdan biri olan Hazel Wright orgu, 15.948 borudan oluşuyor.
Proje | Kristal Katedral |
Mimarlar | Philip Johnson ve John Burgee |
Alan | 32000 ft² (2973 m²) |
Yer | Garden Grove, Orange County, Kaliforniya, Amerika BirleşikDevletleri |
Yapım yılı | 1977- 1980 |
Yapı mühendisi | Robert H. Schuller |
Yükseklik | 39 m |
Uzunluk | 126,49 m |
Fotoğraf | Archdaily’deki fotoğraflar çeşitli Flickr hesaplarındanalınıyor. |