Bireye yatırım, eğitime öncelik: Latin Amerika’da Okul Yapıları

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından ilan edilen 4. sürdürülebilir kalkınma hedefi; kaliteli eğitime giden yolu hızlandırmayı teşvik etmeyi amaçlıyor. 24 Ocak Uluslararası Eğitim Günü'nün beşincisi “İnsana yatırım, eğitime öncelik” sloganıyla kutlanıyor.

UNESCO, "Şu anda okula gitmeyen çocuk ve gençlerin sayısı 244 milyon ve bunun yanı sıra 771 milyon yetişkin okuma yazma bilmiyor. Eğitim hakları ihlal ediliyor ve bu kabul edilebilir bir durum değil. Eğitimi dönüştürmenin zamanı geldi." diyerek bu konudaki endişelerini dile getiriyor. Bu bağlamda aşağıdaki seçkide Latin Amerika’da örnek teşkil eden eğitim yapılarını listeledik.

Meksika

Kırsal İlköğretim Okulları / Gutiérrez Arquitectos + Escobedo Soliz

19 Eylül 2017'de merkez üssü San Felipe Ayutla Puebla olan deprem sonucunda, ülkenin merkezindeki şehir ve kasabalar ciddi şekilde etkileniyor. Yalnızca Puebla eyaletinde, çoğu kırsalda olmak üzere 200'den fazla devlet okulu ciddi şekilde hasar görüyor. Bu olaydan birkaç ay sonra, IENOVA ve GDI şirketlerinden, okulların yıkıldığı Santa Isabel Cholula ve San Martin Tlamapa topluluklarında kırsal ilkokullar inşa edilmesi için Gutiérrez Arquitectos + Escobedo Soliz ofisine bir davet gönderiliyor ve ofis tarafından yapılan tasarım hayata geçiriliyor.

Brezilya

Canuanã Çocuk Köyü / Rosenbaum + Aleph Zero

Brezilya tropikal savanasındaki Canuanã Okulundaki çocukların eğitimi için yeniden inşa edilen eğitim köyü; dönüşüm, kültürel koruma, yerel inşa tekniklerinin teşviki gibi önemli hassasiyetlere sahip. Biri erkek, diğeri kız öğrenciler için olmak üzere ağırlıklı olarak iki alana bölünen ayrılma düzeni, okulun eski işleyişindeki mevcudiyetini sürdürüyor. Ancak oda başına düşen öğrenci sayısını azaltan bu uygulama ile çocukların yaşam kaliteleri, bireysellikleri ve dolayısıyla akademik performanslarının iyileştirilmesi hedefleniyor.

Arjantin

Tempo Almafuerte / Además arquitectura

Tempo Almafuerte, Buenos Aires banliyölerindeki Abril mahallesinde, tehlikeli bir bölgede bulunan bir okul için gerçekleştirilen bir geliştirme projesi. Okulu yöneten aile tarafından gelen talep üzerine erişim zor olan üst katlardaki derslikler için bir rampa ve ana avlu eklenerek proje tamamlanıyor.

Kolombiya

29 Noviembre Okulu Yeniden İnşası / Taller Síntesis

Kolombiya'nın Turbo kentindeki Nueva Colonia kasabasında 2010 yılında inşa edilen bu eğitim kurumu, yoksulluk oranlarının yüksek olduğu ve kamu hizmetlerinde, yollarda, konutlarda vb. her düzeyde eksikliklerin olduğu bir kasabadaki birkaç kamu altyapısından biri olarak karşımıza çıkıyor. Projede mevcut tesislerin genişletilmesine ek olarak çocukların eğitim gördüğü koşullar da iyileştirilerek hayata geçiriliyor.

Şili

Melirrehue Kırsal Okulu / GVAA + BVA

Proje, eğitim camiasının özel ihtiyaçlarına göre programları değiştirme ve uyarlama becerisine sahip birbirine bağlı alanlar sağlayarak klasik eğitim kamu mimarisi biçimini yeniden tanımlamayı amaçlıyor. Programlar, batı tarafında hizmet alanlarının ve doğu tarafında öğretim alanının bulunduğu çatılı merkezi “verandayı” çevreleyen iki alanda düzenliyor.

Peru

Alto Anapati Anaokulu / Semillas

Alto Anapati anaokulu projesi, Peru'nun orta bölgesindeki bir ormanda bir Nomatsigenga yerli topluluğunda yer alıyor. 2008 yılında kurulan okul, tehlikeli koşullardaydı ve sel riskiyle karşı karşıyaydı. 2021'de, yerel yönetimden sağlanan fonlar ve uluslararası işbirliği sayesinde proje gerçeğe dönüştü ve 86 aileye barınma sağlamanın yanı sıra 50'den fazla çocuğa eğitim erişimi sağladı.

Ekvador

Las Tres Esperanzas / Al borde

Proje, bölgede yıllardır inşa edilen evlerde kullanılan geleneksel malzeme ve teknikleri (sütunlar, kamış duvarlar, ahşap yapı ve toquilla samanı veya kaide ile dokunmuş bir çatı üzerinde ahşap bir taban) kullanıyor. Ancak geleneksel yapılardan farkı ise eylem yoluyla öğrenmeyi teşvik eden bir eğitim yeri olan mekan kavramı ve kavramsallaştırmasına uzanıyor.

Guatemala

Nebaj Okulları / Solis Colomer Arquitectos

San Felipe Chenla Okulu, Quiché'deki "Nebaj Okulları" programının parçası olan 7 okuldan birisi. Bu proje, Guatemala dağlık bölgelerindeki ve diğer bölgelerdeki ihtiyaç sahibi bölgelerdeki eğitim tesislerini onurlandırmayı amaçlayan Kore Uluslararası İşbirliği Ajansı'nın (KOICA) bağışı ile hayata geçiriliyor.

Uruguay

School N300 Colonia Nicolich / PAEPU_ANEP

Uruguay’daki bu devlet okulu köklü bir geleneğe ve olumsuz sosyal durumlara karşı çözüm üretme misyonuna sahip. 20.yüzyılın başında tüberkülozlu çocuklar için "Açık Hava Okulları"nı hayata geçirirken 20.yüzyılın ortasında bölgedeki yoksulluğa çözüm olarak gıda temini sağladı. Günümüzdeki Tam Zamanlı Okullar (Full Time Schools), bulundukları yerde parçalanmış bir toplumun sorunlarıyla karşı karşıya. Bu nedenle, yoksulluk içinde yaşayan çocuklar için eşitlik koşullarını iyileştirmeye çalışıyor.

Bolivya

Bolivya'daki Bella Vista Agronomi Kampüsü’nde Yatılı Okul / KOD

Bella Vista Yatılı Okulu, Bolivya'nın Cochabamba yakınlarındaki Agronomi Kampüsü'nün inşaatının ikinci aşaması sırasında planlandı ve inşa edildi. Meslek merkezi, Bolivya'daki son derece fakir ailelerden gelen gençlere, tarımın ortak geçim düzeyinin ötesine geçen bir bakış açısı sunuyor. CODE ve TU Berlin Bina Tasarımı ve İnşaatı Bölümü'nden Profesör Ralf Pasel, yoksulluğa karşı yerel çözümler geliştirmek ve küresel sorunlara çözüm bulmak amacıyla Bolivya'nın Bella Vista Andean köyünde uzun vadeli disiplinler arası bir proje yürütüyor.