Bir Rönesans Adamı: Doğan Kuban
"Bir Rönesans Adamı" başlığı Doğan Kuban’ın farklı konulardaki entelektüel merakı ve otoritesi ile kurduğu kimliği tanımlıyor. Hem mimarlık tarihinin hem mimarlık ortamının en önemli aktörlerinden biri olan Kuban aynı zamanda bir eğitimci, yazar, eleştirmen ve akademisyen.
Kuban, 10 Nisan 1920’de, Paris’te doğar. Eğitim hayatına Berlin’de bir Kindergarten’da başlar, altı yaşındayken İstanbul’a gelir. Çocukluk ve gençlik yıllarını Elazığ, Denizli, Ankara gibi Anadolu şehirlerinde geçirir. Mimarlık tarihçisi olarak 1950’lilerin Anadolu’suna bizzat şahit olur. Ankara daha 150 bin nüfusa sahipken, Ankara’nın ilk hallerini yaşar. Ankara Gazi Lisesi’ni bitirir. 1949 yılında, İstanbul Teknik Üniversitesi’nden mühendis-mimar olarak mezun olur.
Üniversiteyi bitirdikten sonra, mimarlık tarihi asistanı olmaya karar verir. Türkiye’de mimarlık tarihinin öncülerinden biri olur. 1950’lerde İtalya’ya giderek rönesans mimarlığı üzerinde çalışan Kuban, Türkiye’ye döndükten sonra hazırladığı ‘Osmanlı Dini Mimarisinde İç Mekan Teşekkülü, Rönesansla Bir Mukayese’ adlı yapıtıyla doçentliğe yükselir. 1962 Fulbright bursuylaABD’deki Michigan Üniversitesi’nde bulunur. 1960 ve 1970 yılları arasında belli sürelerde Harvard Üniversitesi bursuyla Washington DC’deki Dumbarton Oaks Araştırma Kütüphanesi’nde araştırmalar yapar. 1965’te ‘Anadolu ve Türk Mimarlığının kaynak ve sorunları’ adlı çalışmasıyla profesör olur.
1973-1976 yıllarında İTÜ Mimarlık Fakültesi’nde dekanlık yapar. 1981’de Anıtlar Yüksek Kurulu’nun başkan yardımcılığına getirilir. 1987-88’de, Suudi Arabistan’da Dammam’daki Kral Faysal Üniversitesi’nde ders verir. Onarım ve koruma konusunda da çalışmalar yapar. İstanbul’daki Kalendarhane Cami’nin onarım çalışmalarını yönetir. Ağa Han Mimarlık Ödülü yürütme komitesi üyesi olan Kuban’ın aynı zamanda; Türk, İslam, Anadolu sanatı ve mimarlığını konu alan kitap ve makale çalışmaları da bulunuyor.
1983’te, YÖK yasası çıktıktan sonra Mimarlık Tarihi ayrı bir kürsü haline gelir ve Kuban, Restorasyon Anabilim Dalı Başkanlığı’na atanır. Modern mimarlık tarihi, İslam mimarisi ve Türk mimarisinin ayrıntılı olarak mimarlık fakültelerinde anlatan öncü isimlerinden biri olur.
1993’te emekli olan Kuban, Kültür Bakanlığı, Mimarlar Odası ve Tübitak hizmet ödülleri alır. 1994 yılında American Institute of Architects’e yabancı şeref üyesi olarak seçilir. Kuban, ‘Sinan’ın Sanatı ve Selimiye’ adlı kitabı ile Aydın Doğan Ödülü alır.
