Bengal coğrafyasına uyumlu bir inşa: Friendship Hastanesi

Friendship Hastanesi, Satkhira.
Friendship Hastanesi, Satkhira.

Friendship Hastanesi, Bangledeş’in Satkhira Bölgesine bağlı kırsal alanda yer alıyor. Bangladeşli mimar Kashef Chowdhury tarafından tasarlanan yapı 2018 yılında faaliyete geçmiş.

Hastanenin bulunduğu kırsal bölge sadece birkaç yıl önce kasırgadan büyük ölçüde etkilenmiş. Az katlı yapılar ve sazdan evlerle seyrek bir yerleşimin görüldüğü ve doğanın harap ettiği arazide, yerel bir hayırsever hastane inşa etmesi için Friendship kurumuna araziyi bağışlamış.

Çift katmanlı arkatlar, rüzgara ve ışığa zarif bir şekilde aracılık ediyor.
Çift katmanlı arkatlar, rüzgara ve ışığa zarif bir şekilde aracılık ediyor.

Avlulardan geçen suyun varlığı doğal yoldan soğutma etkisine sahip.
Avlulardan geçen suyun varlığı doğal yoldan soğutma etkisine sahip.

Nehirlerle sarılı Bengal arazisinin güçlü soyutlamasından esinlenen kampüs, çevreyle uyum içinde. Yapının yerleşim düzeni verimli ve mimarisi rasyonel. Dizili avlular sayesinde yapıda doğal havalandırma sağlanırken, ameliyathane gibi hassas alanlar rüzgar almayan alanlara yerleştirilmiş. Havalandırmayla birlikte aydınlatma için de doğanın imkanlarından yararlanılıyor. Doğrudan ve yansıyan güneş ışığının tüm servis alanlarına ve danışma odalarına nüfuzu, incelikli bir şekilde dengelenmiş.

Su ve kara kütleleri arasındaki sınırların bulanık olduğu deltada, kampüs binaları net geometrilere dayanan bir kalıcılık ortaya koyuyor.
Su ve kara kütleleri arasındaki sınırların bulanık olduğu deltada, kampüs binaları net geometrilere dayanan bir kalıcılık ortaya koyuyor.

İlk aşamalarda yatılı hastalar ile ayakta tedavi edilen hastaların tedavi departmanlarını ayırma ihtiyacı, doğrusal olan araziyi çeşitli alanlara böldü. Farklı işlev gören departmanların ayrılmasıyla halihazırda birbirine bağlı avlulardan oluşan hastane için çeşitli noktalarda sağlanan geçiş kontrolü önemli bir faktör haline geldi.

Hastane kapalı, yarı açık ve açık alanlar bütününden oluşuyor.
Hastane kapalı, yarı açık ve açık alanlar bütününden oluşuyor.


Geçiş kontrolü, görsel sürekliliği koruyacak şekilde bir bariyer niteliğinde planlanmış. Araziyi boydan boya kateden su kanalı, geçiş kontrolünü sağlıyor. Hem yağmur suyunu topluyor hem iç peyzajı hareketlendiriyor hem de doğal klima görevi görüyor. Kanalın her iki ucunda, kullanılmayan yağmur suyunu toplayan depoalar yer alıyor. Biriktirilen yağmur sularının, tuzlu yeraltı suyunun pratik amaçlar için kullanılamaz olduğu bir bölgede değerli bir kaynak olduğu söylenebilir.

Hastaneyi oluşturan yapılarda, uzun ömürlü yerel tuğla kullanılmış.
Hastaneyi oluşturan yapılarda, uzun ömürlü yerel tuğla kullanılmış.

Kanal aracılığıyla ayrılan işlevsel olarak farklılaştırılmış kanatların düzenlemesi ve dikkatli bir şekilde dengelenmiş bina kütlesi ile, yapının atmosferi ve ölçeği kırsal ve kentsel arasında gidip geliyor.

Hastane seksen yatak kapasitesine sahip.
Hastane seksen yatak kapasitesine sahip.

Su kanalı, hastanenin yatan ve ayakta tedavi bölümlerini ihtiyatlı şekilde ayırıyor.
Su kanalı, hastanenin yatan ve ayakta tedavi bölümlerini ihtiyatlı şekilde ayırıyor.

Mimar Kashef Chowdhury, hastaneyi tasarlarken bulunduğu nehir deltası bölgesinin; su baskınlarına, siklonlara ve yükselen deniz seviyelerine eğilimli bir bölge olduğuna özellikle dikkat etmiş. Bu bağlamda, hastanenin topluma radikal bir sadelikle hizmet etmesi amaçlanarak çevre kontrolü konusunda ustaca bir yaklaşım sergileniyor.


Hastanenin iki bölümünü ayıran su kanalı, bölgede çok sayıda olan sulak alanların bir yansıması.
Hastanenin iki bölümünü ayıran su kanalı, bölgede çok sayıda olan sulak alanların bir yansıması.

Kompleks bölgeye uygun olarak az katlı bir yapıya sahip.
Kompleks bölgeye uygun olarak az katlı bir yapıya sahip.

Yapının ömrünü uzatmak için kısa ömürlü kerpiç veya bambu gibi yüksek bakım gerektiren malzemelerden ziyade yerel tuğla kullanılmış. Toprak ve tuğla malzeme olarak kullanılarak, maksimum işlevsellik ve sağlamlık amaçlanmış.

Friendship Hastanesinin uzun alçak tuğla hacmi, düz ıslak delta manzarasıyla iç içe geçiyor.
Friendship Hastanesinin uzun alçak tuğla hacmi, düz ıslak delta manzarasıyla iç içe geçiyor.

Delta bölgesi içerisindeki Friendship Hastanesinin kuşbakışı fotoğrafı.
Delta bölgesi içerisindeki Friendship Hastanesinin kuşbakışı fotoğrafı.

Yapı sahip olduğu mimariyle bölgede kalıcı hizmeti amaçlıyor. Su ve kara kütleleri arasındaki sınırların belirsiz olduğu ve sudaki arazi ile karadaki su arasında ayrım yapmanın genellikle zor olduğu deltada, kampüs binaları keskin geometrilerle net bir üslup sergiliyor.

Friendship Hastanesinin planları.
Friendship Hastanesinin planları.

Friendship Hastanesinin A-A ve B-B kesitleri.
Friendship Hastanesinin A-A ve B-B kesitleri.