Antik sarnıçtan modern sanat müzesine: Piscina Mirabilis

Piscina Mirabilis, İtalya'nın güneyinde, Napoli Körfezi'nin batı ucundaki Bacoli uçurumuna tatlı su sarnıcı olarak inşa ediliyor. Antik Romalılar tarafından inşa edilen en büyük tatlı su sarnıçlarından olan yapı, Portus Julius'taki Roma batı imparatorluk filosunun içme suyu ihtiyacını karşılıyor. MS 1. yüzyılda inşa edilen sarnıç, İmparator Augustus tarafından yaptırılıyor.

Piscina Mirabilis, Latince "harikulade havuz" anlamına geliyor. İnşasından yirmi asır sonra sarnıç, antik dünyanın görkemini sunmaya devam ediyor. Bagua+Bhava, İmparator Augustus ve Piscina Mirabilis hakkında konuşurken, Jül Sezar’dan bahsedildiğini belirtiyor. Jül Sezar, Roma Cumhuriyeti'nin çöküşüne ve Roma İmparatorluğunun yükselişine yol açan olaylarda kritik rol oynadığı biliniyor. Bu yüzden tasarımda Bagua+Bhava, Jül Sezar’ı bu yeni müzenin önemli unsurlarından biri haline getiriyor.

Bagua+Bhava tasarım sürecinde, antik sarnıç ile çağdaş sanat müzesinin nasıl dengeleneceği sorunuyla karşılaşıyor. Ziyaretçiler, mekanın içinde yürürken antik sarnıçtan modern müzeye kadar olan yirmi yüzyılı sadece birkaç dakika içinde deneyimleyebiliyor. Bu nedenle mimarlar, zaman kavramını projenin ana fikri olarak kullanmaya karar veriyor.

• "Geçmişte ya da gelecekte, hatta şimdiki zamanda bile, Piscina Mirabilis dünyadaki bütün insanlar için önemli bir tarihtir. Piscina Mirabilis ve Roma İmparatorluğu ruhu, her zaman İtalya’nın kalbinde yer alıyor." - Bagua+Bhava

Zaman kavramının, insan hayatı için taşıdığı önemin altını çizen tasarım ekibi; her yılın, her ayın ve hatta her günün oldukça değerli olduğunu bu projeyle anlatıyor. MÖ 46'da Jül Sezar tarafından önerilen ve Roma takviminin bir reformu olan Jülyen takvimi, projenin genel tasarımının ve konseptinin temel öğesi haline geliyor.

Jül Sezar'ın önerdiği Roma takvimindeki ocak ayı, Roma tanrısı Janus’tan geliyor ve biri geçmişe diğeri geleceğe bakan iki yüzle tasvir ediliyor. Piscina Mirabilis’in geçmişte sarnıç, gelecekte sanat müzesi olması da müze tasarımının; beyaz ve siyah olmak üzere iki bölüme ayrılmasıyla anlatılıyor. Böylece, geçmişi ve geleceği temsil eden bölgelerle Jül Sezar’a atıfta bulunuluyor. Ziyaretçilerin, müzeye dönüşen bu yapının geçmişte sarnıç olduğunun bilincine varması ve görkemli mimarisini fark etmesi hedefleniyor.

Beyaz bölgede; Eugenia Vanni, Francesco Clemente ve Serena Vestrucci gibi ressamların eserlerine odaklanılıyor. Siyah bölge daha çok Willy Verginer, Valerio Berruti ve Arcangelo Sassolino'nun çalışmaları gibi heykellere yer veriliyor. Böylece ziyaretçilerin daha fazla İtalyan sanatçıyla tanışması hedefleniyor ve gelecekte, Piscina Mirabilis'in tüm insanlar için anlamlı bir yer olabilmesi umuluyor.

Müzedeki sanat eseri sergi planlaması, basit bir şekilde iç mekanı 5 farklı yola ayırıyor. A yolu üzerinde, resimler yer alırken; B ve C yolları, küçük ve büyük boyutlu heykellere ayrılıyor. D yolunda ise, tavandan asılı olarak sergilenen Loris Cecchini'nin heykeli yer alıyor.

Müzedeki sirkülasyon için üç ana rota tasarlanıyor. Öncelikle seyirciler, girişten itibaren kırmızı rotayı takip ediyor. Ardından, siyah bölgedeki küçük heykel ile büyük heykel arasındaki yoldan geçerek bar alanına ulaşıyor. Yeşil rotanın üzerinde, çoğunlukla resim odaklı eserler yer alıyor. Ortadaki mavi rota ise dinlenmek, sosyalleşmek ve kitap okumak için ayrılıyor.

Piscina Mirabilis, tamamen tüf tepenin kazılmasıyla oluşturuluyor. 15 metre yüksekliğe, 72 metre uzunluğa ve 25 metre genişliğe sahip sarnıç; 12.600 m³ suyu barındırabiliyor. Yapı, tonozlu tavanlar ve 48 sütun ile destekleniyor.