Vizesiz ülkeler: Bosna Hersek

• Genel bilgiler
• Dili: Boşnakça, Sırpça, Hırvatça
• Başkenti: Saraybosna
• Konumu: Güneydoğu Avrupa
• Yerel Saat: GMT+2
• Para Birimi: Bosna-Hersek Mark
• Priz Tipi: C, F
• Yıllık Ortalama Sıcaklık: 15°C
• İklimi: Akdeniz ve Karasal
• Yüz Ölçümü: 51.197 km²
• Telefon Kodu: +387

Yolculuğa çıkmadan önce geçmişe git

Bosna Hersek tarihine 12 maddede kısa bir giriş:

958

"Bosna" adından ilk kez 958 yılında Bizans İmparatoru VII. Konstantinos'un kaleme aldığı jeopolitik bir kitap olan De Administrando Imperio'da bahsedildi.

1291

Katolik papazlar Bosna’ya gelerek manastırlar kurmaya başladılar.

1463

Osmanlı İmparatorluğu, Bosna’yı fethetti ve İslamiyet bu topraklarda hızla benimsendi.

1562

Osmanlı İmparatorluğu, Macaristan’ın büyük bölümünü ele geçirdi ve Bosna, Sancak oldu.

1878

Osmanlı İmparatorluğu, 93 harbini kaybetti. Bu harbin sonunda yapılan Berlin Antlaşması’nda Bosna, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun denetimine bırakıldı.

1908

İkinci Meşrutiyetin ilanından faydalanan Avusturya-Macaristan İmparatorluğu bölgeyi 7 Ekim 1908 tarihli bir kararname ile kendi topraklarına ilhak etti.

1918

Birinci Dünya Savaşı sonrasında Avusturya-Macaristan İmparatorluğu tarih sahnesinden silindi ve Bosna Hersek, Sırp-Hırvat-Sloven Krallığına bağlandı.

1945

Ülke, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra kurulan Yugoslavya Sosyalist Federasyonu’na dahil oldu.

1992

Bosna Cumhurbaşkanı Aliya İzzetbeegoviç resmen bağımsızlığı ilan etti.

1995

Srebrenica şehrinde, Sırp ordusu 8.000 Müslüman Bosnalıyı katletti.

2003

Bosna Hersek’in Bilge Kralı Aliya İzzetbogoviç yaşamını yitirdi.

2004

Bağımsızlık savaşı sırasında yıkılan Mostar Köprüsü restore edildi ve tekrardan açıldı.

Bosna Hersek nerede?

Bosna Hersek, Avrupa Kıtası'nın güneydoğu bölümünde yer alan bir ülke. Hırvatistan, Sırbistan ve Karadağ ile komşu. Bunun yanı sıra ülkenin Adriyatik Denizi'ne de yaklaşık 20 kilometrelik uzunlukta bir kıyısı bulunmakta.

Bosna Hersek’e nasıl gidilir?

Türk vatandaşları için 120 gün boyunca vize istemeyen Bosna Hersek’e İstanbul’dan ulaşmak 55 dakika. Bir saatten daha az. Sabah uyanıp işe gitmek gibi belki de. En azından zaman olarak. Havayolu firmalarıyla İstanbul’dan direkt, diğer şehirlerden ise İstanbul aktarmalı uçuşlarla Saraybosna’ya ulaşım sağlayabilirsiniz.

Ne zaman gitmeli?

Dört mevsimi de yaşadığını göz önünde bulundurarak her mevsimde tercih edebileceğiniz bir ülke aslında. Yine de kışın sert, yazın ise sıcak geçtiğini, ferah ve rahat bir gezi planında “bahar” aylarının tercih edilmesini öneririz. Kayak sporu için gitmeyi düşünenlerin ise Igman ve Johorina dağlarında Ocak-Mart ayları arasında bulunmaları en doğrusu olur.

Nerede kalınır?

Bosna Hersek’i ziyaret eden hemen hemen herkes tercihlerini Saraybosna ya da Mostar şehirlerinden yana kullanıyor. Birçok turisti ağırlayan bu şehirlerle pansiyonlardan, 5 yıldızlı otellere kadar pek çok konaklama imkânı bulmak mümkün. Saraybosna’ya uzakta konumlanan Tuzla, Banja ve Travnik gibi şehirlerde kalmayı planlıyorsanız da başkente tramvay ya da otobüs ile ulaşım sağlayabilirsiniz.

Şehir içi ulaşım

Eski bir minibüs, yolcu toplayarak ilerliyor ve bir Slav şarkısı radyoda. İki şehir arasında yolculuk yapıyorsanız ve nostalji duygunuz yüksekse sizin için her şey yolunda demektir. Saraybosna’nın tramvayı ve elektrikli trambuslarına da muhakkak binmenizi öneririz.

Bosna-Hersek resmi tatil ve bayramları

• • Ramazan Bayramı
• • Kurban Bayramı
• • Paskalya
• • Bağımsızlık Günü (1 Mart)
• • Milli Devlet Günü (25 Kasım)

Bosna-Hersek’teki Festivaller

• 
  

• • Çocuk Festivali (Nisan)
• • Kozara Etno Festivali (Temmuz)
• • Saraybosna Film Festivali (Ağustos)
• • Saraybosna Caz Festivali (Kasım)

Bosna Hersek çalma listesi

• • Zaim Imamovic - Evo Ovu Rumen Ruzu

• • Halid Beslic - Miljacka

• • Muslimović - Ostala Si Sama

• • Himzo Polovina - Emina

• • Dafne Kritharas - U Stambolu Na Bosforu

Bir Kitap: Saraybosna Blues

Semezdin Mehmedinoviç’in bu kitabı, Bosna Hersek’teki son savaşın korkunç koşullarında yazılan unutulmaz hikâyeler, kesitler ve şiirlerden oluşuyor. Balkanların önde gelen şair ve yazarlarından Semezdin Mehmedinoviç, Çetniklerin (Sırp milliyetçilerinin) kuşatması boyunca ülkesinde kalmış ve Phantom of Liberty dergisinin editörlerinden biri olarak kentteki direniş hareketinde aktif şekilde yer almıştı. Yola çıkmadan yanınıza almayı unutmayın.

Saraybosna Başçarşı’dan başlar, yine Başçarşı’da biter.

Bu söz buraya ilk gelenlere söylenir: “nehri takip eden çarşıya ulaşır”. Boşnakların sosyalleşme, turistlerin ise buluşma yeri burası. Kafeler, yeme-içme alternatifleri, hediyelik eşya dükkânları ve mağazalarıyla dikkat çekici haraketli bir merkez. Sürekli tazelenen kalabalık da çarşının potansiyelini besliyor.

Başçarşı’dan yürümeye devam ettiğinizde sizi Ferhadiye Cadddesi karşılayacak, İsa’nın Kalbi Katedrali’nden savaşta kaybedilenlere saygı olarak yakılmış ‘sonsuz ateş’e ulaşacak ve oradan da Miljacka Nehri üzerindeki Latin Köprüsü’ne bağlanacaksınız. Köprü’nün 1914’te I. Dünya Savaşı’nın fitilini ateşleyen Avusturya Arşidükü Franz Ferdinand ve eşinin öldürülmesine sahne olmak gibi tarihi bir önemi var.

Latin Köprüsü’nün tam karşısında yer alan dikkat çekici mimarisiyle Milli Kütüphane binası, kütüphanenin de tam karşısında şimdilerde restoran olarak kullanılan ilginç hikâyesiyle İnat Kuça (İnat Evi) yer alıyor. Nehri takip ederek çarşıya ulaştığınızda Gazi Hüsrev Camii, Brusa Bedesteni ve Saat Kulesi’ni de gezmeyi unutmayın.

Saraybosna’nın en huzurlu yerlerinden biri kesinlikle Vrelo Bosne. Igman Dağı eteklerinde yer alan bu doğal park, şelaleler, ağaçlar, köprüler ve yürüyüş yollarıyla cennetten bir köşe gibi adeta. Fotoğrafçıların deklanşörlerini hiç durmadan ateşleyecekleri bir güzelliğe sahip Vrelo Bosne. Bu bahçeye en az yarım gününüzü ayırmalısınız.

Saraybosna’dan Mostar’a yapılacak manzaralı bir tren yolculuğu seyahatinize farklı anlamlar katacaktır.

Saraybosna 4’lüsü

• • Moriça Han’da kahve içip, sabah Burek, akşam Cevapi yemek.

• • Tarihi tramvay hattını kullanarak şehri boydan boya izlemek

• • Kovaçi Şehitlik Mezarlığı huzurla uyuyan Aliya ve ordusunu dualarla selamlamak.

• • Tekrar gelmek için Başçarşı’daki ahşap oyma kubbeli meşhur Sebil’den su içmek.

Mostar

Türkiye ölçütlerine göre orta halli bir Anadolu şehri büyüklüğündeki Mostar'ı bir günde rahatlıkla gezebilirsiniz. Gezinizin başında ilk yapacağınız şey, şehre adını veren ünlü köprüsünü görmek olmalı. Hırvat topçusunun 1993'te yıktığı bu enfes köprü, Türkiye'nin de büyük katkılarıyla yeniden inşa edilmiş, ardından da Kayseri'nin kardeş şehri Mostar'ın eski kısmı, UNESCO tarafından Dünya Miras Listesi’ne alınmıştı. 8 maddede Mostar’da görmeniz gerekenleri, tavsiyelerimizi şu şekilde listelemekte fayda var:

Mostar 8’lisi

• 1557 yılında inşa edilen Karagöz Bey Camii'ni ziyaret ettikten sonra caminin hemen yanındaki şehrin en eski kütüphanesine barınak olan medreseyi mutlaka görmelisiniz.

• Şehirdeki önemli Osmanlı eserlerinden biri de Müslüm Bey Konağı. Şu sıralar turistik tesis olarak hizmet veren konağı ücret ödemeden gezebilirsiniz.

• Eski Köprü Müzesi'nde arkeolojik birçok objenin yanı sıra Mostar Köprüsü'ne dair birçok dökümana ulaşabilirsiniz.

• Sahat Kula (Saat Kulesi) Şehir, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun idaresindeyken askeri amaçlarla kullanılan kuleye uzun uzun bakmalısınız.

• Biscevica Kuca (Türk Evi), Osmanlı'yı en iyi yansıtan, yapılardan biri. Namı 18'inci yüzyılın sonlarında inşa edilmiş. “Neden eve dönmekten ibarettir hayat?” sorusunun cevabı oralarda bir yerlerde olmalı.

• Tarihi Bakırcılar Çarşısı'ndan geleneksel el sanatı ürünü hediyelik eşyaları makul fiyatlarla alabilirsiniz.

• Hersek Tarih Müzesi'nde Mostar tarihi ile ilgili fotoğraf koleksiyonlarını görebilirsiniz.

• Mostar'ın gölgesinde kalan Eğri Köprü’yü mutlaka görmelisiniz.

*Mostar’a 15 dakikalık mesafedeki Blagaj Tekkesi’ni ve Sarı Saltuk Türbesi’ni ziyaret etmelisiniz.

Nerede ne yenir?

• •Cevapi: Cevabdzinica Hodzic, Ćevabžinica Želj
• • Pite (Boşnak Böreği): Pekara Edin, Buregdzinica Bosna
• • Klepe: Avlija
• • Bey Çorbası: Pod Lipom
• • Dolma: Dzenita
• • Bosanski Lonac: Inat Kuca

Ne alınır?

Saraybosna’daki Başçarşı ve Bakırcılar Çarşısı’nda aradığınız pek çok özel ürünü bulabilirsiniz. Ülkeye özgü lezzetleri almak isterseniz ise Gradska Trznica ile Pijaca Markale pazarlarını ziyaret edebilirsiniz. Mostar’da, pek çok sokakta karşınıza çıkacak halk pazarlarından da bakır ve gümüş işlemeler alabilirsiniz.